cinsiyetçi söylemler

adamın dibi nden tutun, karı kılıklı ya kadar varan butun söylemlerdir.

feminist malların alındığı sözlerdir.

http://anitsayac.com/

cinsiyetçi söylemler; kadın cinayetlerinde gözünü yükseklere diken ülkemizin, kullandığı önemli silahlardan biridir. ataerkil sistemin paslanmaz çarklarındandır. sinsidir, manipülatiftir. kanser gibi yayılır dilin içine; kukla gibi oynatır insanı.

kabul etmek gerekir ki, kadın için olduğu kadar erkek için de bu söylemler son derece zararlıdır. aşağıya yazacağım örnekleri benimsemiş er kişinin 'normal algısı' çok küçük yaşta şekillenir, daha doğrusu deforme olur.

daha 'amcaya pipini göster'den başlar bu deformasyon; zira kimse 'kızım, göster teyzeye' dememiştir şimdiye kadar. kaba saba davranan kızlar uyarılıp, ayıplanırken; oğlanlara gülünür. oğlanların sokakta ettiği küfürlerin içinde canlanmaya başlar iyice. bir kaç yaş sonrasında erkek çocuklarını sahalara salan babalar kızlarını sahalardan uzak tutmaya çabalar. Bize laf getirme! Kır dizini, otur evinde...

'erkek evine ekmek getirir, kadın yemek ve çocuk yapar.' bu örnek belki de en önemlisi. bu motto hepimizin beynine bir çipmişçesine entegre edilmiş. kimimiz bu çipi farketmeksizin ömür boyu taşıyor ve gelecek nesillere aktarıyor.
görünürde masum gözüken bu vecize, erkeği de kadını da evlilik hedefine kitler. erkeği, evini kalkındırabileceği meslekleri seçmeye; kadını ise evinden koparacak mesleklerden kaçınmaya hatta büsbütün ev hanımlığına zorlar. himaye eden ve edilen olarak bölünmeye başlar cinsiyetler. güçlü, zayıf; cesur, korkak; becerikli, beceriksiz; akıllı, akılsız; 1. sınıf, 2.sınıf olarak çirkinleşerek devam eder.

cinsiyetçi söylemler hangi cinsiyet aleyhinde olduğu fark etmeksizin, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinde buluşur. bu yüzden aşağıya sıralayacağım örnekleri erkek, kadın ayırmadan paylaşacağım ve binlerce örnek içerisinden, çok duyulan ve söylenenleri seçeceğim.

(bkz: bayan)
1- bayan bir hitaptır cinsiyet için kullanılmaz. 'bay bakar mısınız?!' bana dense bakmam.
2- din ve geleneklerin kutsallaştırma adı altında rezil ettiği kadına, kadın demenin ve çağrışımlarının ayıp sanılması, kibarlaştırılmaya çalışılması; artık erkeklerin de kadınların da vazgeçmesi gereken bir
y a n ı l ı ş t ı r. kibarlaştırılması gerektiğini düşünmek komiktir, ayıptır, yanlıştır.
3- hanımefendi deyiniz çok lazımsa.

(bkz: adam)
erkeği temsil eder. haliyle
bilim adamı, iş adamı, adam akıllı, adam gibi adam, adam etmek, adam olmak, kalıbının adamı olmak, adam gibi (davranmak), adamdan saymak vb. erkeğin cinsiyetini yüceltir, erkeğe cinsiyetiyle bağlantılı tuhaf bir sorumluluk yükler.

er, erkek
erkek sözü, sözünün eri, erkekçe konuşmak, erkekliğe sığmamak, erkeklik öldü mü? erkeklik sende kalsın, erkek dediğin..
er olan ekmeğini taştan çıkarır
er gelir ev taşar, er gider ev şaşar.
kız çocuğu ya er koynunda, ya yer koynunda gerek!
erine göre bağla başını, tencerene göre kaynat aşını.
dişi köpek kuyruğunu sallamayınca erkek köpek ardına düşmez.

kadın, kız, karı, avrat
kadın kısmı, kadın dediğin, kadın başına, karı kılıklı, kız gibi, kadın kadınlığını bilecek, evlenilecek/eğlenilecek kadın, kız almak/vermek,

at, avrat, silah!
Karı gibi kırıtma!
anam avradım olsun!
kadının fendi erkeği yendi
Kadın erkeğin elinin kiridir.
kızını dövmeyen dizini döver
Kız evde olsa da elden sayılır
saçı uzun olanın aklı kısa olur!
kızın mı var, sızın (derdin) var!
itte vefa olur, avratta vefa olmaz
Kocanın vurduğu yerde gül biter
bir kızı bin kişi ister, bir kişi alır
avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar
bir evde iki kız, biri çuvaldız biri biz
kadın, şeytana pabucunu ters giydirir
Çocuksuz kadın, meyvesiz ağaca benzer
oğlanı her karı doğurmaz, er karı doğurur
kız girdi on üçüne, ya erde gerek ya yerde
kenarına bak bezini al, anasına bak kızını al!
oğlan doğuran övünsün, kız doğuran dövünsün
Kadının sırtından sopayı, karnından sıpayı eksik etmeyeceksin
kızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya kaçar (varır) ya zurnacıya
erkeği karı ile, karıyı altın ile ve altını ateş ile sınamak lazım gelir
kadın dediğin taktın mı koluna yakışacak, vurdun mu duvara yapışacak.
oğlan babadan öğrenir sohbet gezmeyi, kız anadan öğrenir sofra düzmeyi

tabi ki sadece deyişler ve atasözlerinden oluşmuyor cinsiyetçilik.
tecavüze uğrayan kadınlara ''ne giymiştin?'' diye sormak mesela. aklıma gelen en iğrenç örneklerden. bunun tabi 'o saatte ne işi varmış orada?' gibi varyasyonları da mevcut. kadın suçluyken erkek nefsine yenik düşen olur. en sevilmeyen kelime diye başlık açarsanız hiç düşünmeden nefs yazabilirim.

ne yazık ki usta yazarlarımız, şairlerimiz ve şarkıcılarımız bile çoğu zaman cinsiyetçi söylemleri eserlerinde defalarca kez kullanmışlardır; sonuçta bizim halkımızı anlatıyorlar ama nadiren bu söylemleri ayıplamışlardır. hatta örnekleyemediğim bir çok cinsiyetçi küfrü dahi kullanmışlardır.

hemen hemen her gün, bir çok sözlükte karşılaştığım cinsiyetçi başlıklar ve entrylerden rahatsız olduğum için bunları yazma ihtiyacı hissettim. umarım sadece durumun farkında olanların ilgisini çekmemiştir bu yazım ve umarım torunlarımız bunları yazmak veya okumak durumunda kalmazlar.

Bizim çalıştığımız bir nakliyeci var.

Kadın düşmanıdır ne yaşadıysa artık.

Geçen gün tavuk dürüm yiyor.

“ tavuk yiye yiye horoz olacağız” dedi
Nasıl bir bilinçaltı ise artık orda bile tavuk diyemiyor, kadını temsil ediyor diye…

Karı gibi ağlamak yada dedikodu yapmak bunlara örnek olabilir kesinlikle şüphesiz.. Sanki erkekler duyguları olmayan robot yığını yada hiç dedikodu yapmayan varlıklarmış gibi.. Erkek milletinin içinde dedikodu konusunda mahallenin melahat teyzesini aratmayan binlercesi var denebilir gibi..