ayaz ishaki

Asıl adı Muhammed Ayaz ishaki'dir. Babası iladettin ishaki, annesi Bike Kameriye Hanım'dır. Medrese eğitimi almış kazan tatarcası ve arapçaya hakimdir. ilk eseri Taallümde Saadettir. Kendisini cedidci sayabiliriz. Rusça'yı öğrenerek bir dönem öğretmenlik de yapmıştır. Gizli bir şekilde Hürriyet Dergisini çıkarmıştır. Bütün Rusya Müslümanlarının ittifakı adındaki kongreye katılmıştır. 1908. 1905'de Tan yıldızı gazetesini ve Tan dergisin çıkartmıştır. Sonra çar tarafından hapse atılmış. 1906 yılında Tavış gazetesini çıkarmıştır. Ardından sürgün hayatı. Kazan'a girmeme yasağı. Serbest kalınca 1913 yılında il gazetesini çıkarmıştır. o kapatılınca Söz gazetesini çıkarmış 1917 ihtilalinden sonra il gazetesini moskovada yayımlamıştır. 1920'de kaçarak Paris'e gitmiştir. Burada Sadri Maksudi Arsal ile çalışmıştır.