türkçedeki anlam kargaşası

türkçedeki kelimelerin anlamlarının geçmişten günümüze yanlış nüksedilmesiyle oluşan, ciddi anlamda sıkıntı veren hadisedir. birçok kelime yanlış bilinmektedir. mesela adam kelimesinden başlayalım. birçok insan adamı erkek zanneder. bir kıza adam ol dediğinde ben erkek miyim gibi saçma bir cevapla karşılaşırsın. oysa ki adam, ademden gelen, insan demektir. mesela oğlan kelimesi. genelde bu kelime top, ibne, gay gibi anlamlara getirilir. oysa ki bu kelime aksine kısır olmayan erkek evlat anlamına gelmektedir. bunun gibi birçok kelime daha. sözlükte bile bunlarla karşılaşmak utanç vericidir. umarım artık bu anlam kargaşasının önüne geçilir.

mesela organ olan dil ve lisan olan dil çok farklıdır. eski türkceye kurban olayım ben. mesela idrak etmek kelimesini cümlede kullandığımızda ne kadar da doygun bir cümle oluyor. idrak anlamak kavramak sentez etmek anlamlarında. ama idrak yerine ya üc bes kelime kullanacaksın ya da cümlen cok yalın olacak.

ör: +bu olayların sebebini şimdi anladım.
-bu olayların sebebini şimdi idrak ettim.

ali mazılı güney tarafından yazılmış, konu ile alakalı güzel bir yazı.

--spoiler--

Biz hep büyüklerimizden bizim zamanımızda diye başlayan cümleler duyduk. Hâla da duyuyoruz. Ve yaşımız ilerledikçe farkettiysek biz de aynı cümleleri kuruyoruz. Gelişenlerle birlikte, çok şeyi kaybediyoruz sanırım. Benliğimizi, kendimizi, geleneğimizi, düşüncemizi, sevgimizi, saygımızı.. Bize ait ne varsa bir çırpıda tüketiyoruz.

Eski sevgililer varmış hani, Leylası için binbir çileyi göze alan Mecnun, Şirin’i için dağları delen Ferhat.. Şimdilerde, facebooktan ekle Derya’yı, o da dürtsün Kemal’i tweet atsın Sevda’ya. Sanal alemde başlayıp sanal alemde biter oldular. Ya da sanal alem yüzünden bit(ir)enler..

Bu gelişenler yüzünden çoğu şeyi yitiriyoruz demiştim ya; mesela sözlerimizi. Birbirimize kurduğumuz en anlamlı cümlelerin anlamını yitiriyoruz. Benim bildiğim insanın 1 adet sevdiği, birlikte olduğu, aşık olduğu olur. Aynı anda 2 kişiye birden olunamaz. Yanlış mıyım? Tamam hadi kalbin 4 odacıklı da, her odaya bir kişiyi de sokamazsın şimdi anlaşalım bu konuda. işte o birlikte olduğun kişi diğerlerinden ayrılmış olur. Herkesten bir adım daha ileride sana da bir o kadar daha yakın olmuş olur. Yanından geçen birisine ismiyle hitap ederken, sevdiğine canım diye daha samimi, daha içten kelimeli cümleler kurarsın. Hatta aşkım, hayatım diye daha anlamlı, daha derin sıfatlar yüklersin ona. Dediğim gibi bunu 1 kişiye söylersin sadece di mi?

Ama gel gelelim şimdilerde herkes herkese söylüyor bunu. Sevgilisi dışında herkese aşkım, bebeğim, balım, peteğim diye cümleler kuruluyor. Kurulur mu allah aşkına? Yapmayın, etmeyin, gözünüzü seveyim! Hadi kuruyorsun da -özellikle kızlar bunu yapıyor, yakın arkadaşlarıyla konuşurken ‘bebeğim o öyle değil ama’ diyerek- bir kızın bir erkeğe demesi normal mi yav? Hadi yine iyimser olayım, yine pozitif bakmayı deneyim ‘bebeğim’ falan diyebilsin (!). Peki ya aşkım? hayatım? Herkese böyle denilebilir mi? E ne anlamı kaldı o zaman senin sevgilinin? Ne farkı kaldı seninle birlikte olan kişinin diğerlerinden? O senin sevgilisinse git sadece ona de, ne diye başkasına diyorsun?!

Çok örneği var çevrede. Biraz toplum içinde geriye çekilip sadece seyrederseniz çok örneklerini görürsünüz. Liseli ergenler dediklerimizden yaşını başını almışlara kadar, herkes. Ben bir canım kelimesini dahi önemsiyorum arkadaş. Bende mi sorun var? Ben birisine kolay kolay canım diyemiyorum, niye? Kolay kolay birisine söylemem. Nadir çıkar ağzımdan. Bende anlamı çok farklıdır çünkü onun. Canım diyorsun lan canım canım! Can’ından bir parça olduğunu söylüyorsun sen. Yoldan geçerken omzuna çarpan birine ‘Pardon canım yaa’ denir mi! Ya da evine gelmiş misafire ‘N’apıyorsun aşkım, ne içersin?’ denir mi lan! Bu ne lahana turşusu! Bu ne anlam kargaşası böyle!

Kim kim? Ne ne?

Neyin nerde olması gerektiğini bilemiyor artık insanlar. Her şeyi birbirine o kadar karıştırmış ki, ne seveni görüyor etrafında ne sevileni. Ne değer vereni görüyor, ne değersizliği. Almış bir zihniyet, tutturmuş gidiyor!

Ben kabullenemem arkadaş! Kabullenemem!

Benim kelime takıntım var. Benim anlam takıntım var. Ben sana canım diyorsam bitti! Canımsındır! Hele de hayatım demişsem, bitmiştir. Ulan hayatım diyorsun lan kolay bir şey mi bu! Yoldan geçen birisine söylenebilecek laf mı bu! Herkese aynı muameleyi yapacak kadar alçalmış bir kelime mi bu!

iyi anasını satayım herkes bir birine saydırsın bu kelimeleri. Kimin ne bok olduğu belli olmasın di mi? Sonra herkes birbirini aklamaya çalışsın. Ben sana gökyüzünü göstersem mavi dersin. Ama ben sana beyaz bulutları da gösteriyorum, siyah bulutları da. Hatta parlayan o yıldızları da. Sen sadece görmek istediğini görüyorsun. Mesela ben buraya yazıyorum, sen okumak istediğini anlıyorsun.
--spoiler--
http://www.maziliguney.com/anlam-kargasasi.html