takisiz isim tamlamasi

böyle kimliksiz birşey olamaz arkadaşım. madem isim tamlamasısın niye takın yok, tuzsuz çorbaya benzer takısız isim tamlamaları, çorbadır ama illa bir eksik varmış hissi uyandırır adamda, sanki şuracığa bir takı koysa adama daha makbul olacakmış gibi gelir.

Aslen sıfat tamlamasıdır.

Mavi Deniz vs.

her anlatıldığında ''altın bilezik''klasiğiyle sonuçlanan tamlama çeşidi...**

iki isim unsurunun bir araya gelmesiyle oluşur. Bu isim unsurlarının ikisi de ek almazlar. Birçok dil bilimci takısız isim tamlamasının sıfattamlaması olduğunu iddia eder. Ancak milli eğitim bakanlığı ve ösym böyle bir tamlamayı kabul eder. takısız isim tamlaması aslına bakarsanız sıfat tamalmasından ayrılır. şöyle ki:
1. Takısız isim tamalamsı bir şeyin "neyden" (hangi şeyden) yapıldığını belirtir.
Sıfat tamlaması ise bir şeyin durumsal ve biçimsel özelliğini belirtir.
Not: aradaki farkı "-den" ekinin koyarak anlayabilirsiniz. bu ek geldiğinde anlam bozulmuyorsa takısız isim tamlamsıdır.

taş duvar ("taştan duvar" anlamında olduğundan takısız isim tamlamasıdır.)
yıkık duvar ("yıkıktan duvar" olamaz. "nasıl duvar?" sorusunun cevabını verir. sıfar tamlamasıdır.)
ipek eşarp/siyah eşarp, yün kazak/güzel kazak bu anlatıma uygun örnektir.

2. Takısız isim tamlaması bir şeyin "neye benzediği"ni belirtir.
Sıfat tamlaması benzetme yönünü belirtir.
Not: aralarındaki farkı "gibi" edatını koyarak bulabilirsiniz. bu sözcük araya konulduğunda anlam bozulmuyorsa tamlama takısız isim tamlamasıdır. bozuluyorsa sıfat tamlamasıdır.

aslan asker ("aslan gibi asker" denilebildiği için takısız isim tamlamasıdır.)
cesur asker ("cesur gibi asker" denilemez. "nasıl asker?" sorusunun cevabı alınacağı için sıfat tamalamasıdır.)