osmanlı ya matbaanın geç gelmesinin tek nedeni

osmanlı devleti'nin yeniliklere kapalı olmasındandır.

binlerce el yazmacısının işsiz kalma korkusudur. cumhuriyetle alakası yoktur.

yobazlığı marifet bilmelerindendir.

matbaa vardıda biz mi içtihhh pardon bu daha sonraydı demi.

el zaanatının tamamen kapanmasından korkulduğu ve tepkilerden çekinildiği içindir.

benzer bir örnek vereyim. 1700lerin başlarında iii. selim istanbul'da bir rasathane açar. ve şeyhülislam fetva verir. ertesi gün rasathane bombalanır. ve yıkılır.

ve şeyhülislam'ın fetvası şöyledir.

"siz allah'ın evini nasıl gözetlersiniz?"

sen şimdi matbaanın derdinde misin?

içkidir.

Tam osmanlı'ya doğru yola çıkacağı gece, trakya civarında bir handa kalmaya niyetlenmiş ve trakyalılar ile handa içmeye başlamıştır.
içmeye başlayış o başlayıştır ve osmanlı'ya çok geç gelebilmiştir.