bugün

istanbul fethedildikten sonra yönünü avrupa yerine iran ,hindistan ve hatta çin'e çevirseydi oraları fethetseydi diye düşündürür. birlik sağlanır bugün türkler ve müslümanlar daha huzurlu olurdu.
... olsaydı, ... olsaydı ... olurdu. geçin bunları. tarihte ' olsaydı ' olmaz.

(bkz: teyzemin taşağı olsaydı dayım olurdu)
iyi olurdu. çin haddini bilirdi.
topraklar daha büyük olurdu. dünyanın en büyük nüfusu bizde olurdu.
(bkz: if clause type 3)
Zamanında Mete han tarafından çin fethedilmiştir fakat çin nin nüfusundan dolayı türklerin asimile olacağı düşüncesiyle vergiye bağlanmıştır. Batıda bizans vardı daha güçsüzdü bu yüzden de mantıklı olan batıya yönelmek.

edit: yanlış bir şey mi söyledik hemen eksileyin
osmanlı zamanında doğuda cezbedici çok bir şey yoktu. zaten doğuda mevcut olanlar; hakim olan islam inancı (bkz: cihad), kurak topraklar, çöller, o zaman için değeri olmayan fosil yakıtlar...
yavuz sultan selim ne yaptı? mezhepsel çatışmayı bitirdi, halifeliği ve hazineleri aldı döndü. sonra batıya yönelmişti.
öyle olsaydı şu gün için türk birliği sağlanmış olurdu. bu yönden bakıldığında kazanılan şey evet harika ama batıda kaybedilenlerin oranı daha büyük olurdu. ki osmanlı bunu yapmazdı çünkü milliyetçilik değil ümmetçilik hakimdi.
ne kadar şöyle olsaydı şöyle şöyle olurdu demek boş olsa da insan düşünmeden edemiyor.
şunu da söylemeden edemem; osmanlı batı yerine doğuya gitseydi diyenlerin çoğu, bugün, batıcılık yerine ülkücü görüşü benimsemiş güzel insanlardır.
bugün yaşanan sorunlar yaşanmazdı belki ama başka başka sorunlar mutlaka olurdu.
tarih değiştirilemiyor. tarihle ilgili hayaller kurmayı bırakıp ders almaya bakmak lazım gelir.
tanım: gerçekleşmemiş olan ve o zaman bile gerçekleşme ihtimali olmayan, insanı tüm tarihi kafasında baştan yazmaya sürükleyen hoş bir düşünüştür.
îlâyı kelimetullah(allah'ın adını yüceltmek) prensibini benimsemiş olan osmanlının asla uygulamayacağı, ülkesinin uymayacağı bir politika olurdu. zira türkistan (orta asya) büyük çoğunlukla hem ırkdaşlarımızdan hem de dindaşlarımızdan mürekkepti. yani cihad toprakları değildir buralar.
ayrıca batıda hristiyanlar doğunun zenginlikleri başta olmak üzere , kutsal yerleri ele geçirmek için diş bilerlerken osmanlı devleti tutup da buraya karşı sırf savunma hattı oluşturup birömür boyu direnç göstermeye çalışmaya muvaffak olamazdı. yine ayrıca haraç ve ganimet paralarıyla büyük çoğunlukta asker besleyen osmanlı , bu iki geliri elde edemeyeceği doğuya gidip de askerlerin açlıktan birbirlerini ya da kendi devletini yemelerine göz yumamazdı.. falan filan . el hasıl bunlar derin meseleler efendi.