nihai mallar ve katma değer

Gayri safi ulusal hasılanın tanımlarını yaparken, bir ülke vatandaşlarının belirli bir dönemde ürettikleri nihai mal ve hizmetlerin değeri olduğunu zırvaladık durduk. nihai ise; ekonomideki üreticilerin ara malları kullanmaması, sadece tüketim, yatırım ve ihracat için kullanıma hazır mal ve hizmetleri kapsamasıdır. Nihai kelimesinin önemi; mal ve hizmetlerin çift sayılmasının önüne geçmektir.

Örneğin: eğer ekmeği nihai mal saymasaydık, drğirmenciye satılan buğdayın, fırıncıya satılan unun, fırının bakkala sattığı ekmeğin değerlerini de hesaba katmış olacaktık.

Uygulamada bu tür mükerrer hataları önlemek için katma değer kullanılır. Katma değer bir malın her bir üretim aşamasında o malın değerine yapılan ilavedir.

Örneğin: çiftçinin değirmenciye sattığı buğdayın değeri ole değirmencinin fırıncıya sattığı unun değeri arasındaki fark değirmencinin katma değerini oluşturmaktadır. Her malın üretimindeki katma değerler toplanırsa, üretilen malın nihai değerine eşit olmaktadır. Bu şekilde tüm mallardaki katma değerleri hesaplarsak, gayri safi ulusal hasılaya ulaşırız.

Ancak bir istisna olarak ev hanımlarının evde yapıp ürettikleri ekmekler nihai mal olarak görülmemektedir.

Bir malın değeri yoksa nihai olarak maldır.