fransız ihtilalinin atlanan detayları

Tarih derslerinden;  “Fransız ihtilalinin yaydığı milliyetçilik düşüncesi, Osmanlı toprağı altındaki ulusları etkiledi” genel görüşü dışında, hakkında çok bir şey bilmediğimiz Fransız ihtilalinin, arka sıralarda kalmış detaylarıdır.


- Bir eğlence aracı olarak giyotin

ihtilal öncesi fransanın en  korkunç sembolü olan giyotin, kral devrildikten sonra da  sağlam mesai yapmıştı. Öyle ki, gün içinde felanca yerde yapılacak infazların bilgilendirmesini içeren afişler ağaç ve duvarlara asılırdı. Böylece halk, evde oturacağına kalkar idam izlemeye giderdi. Ancak Charles dickens’ın iki şehrin hikayesi isimli kitabında anlattığına göre, idamların sayısı öylesine fazlaydı ki, insanlar artık infazları seyretmekten bıkmışlardı. Zaten infaz öncesi ensesi tıraş edilen mahkumlar birkaç saat Paris sokaklarında dolaştırılarak halka rencide ediliyordu.

 

- Giyotin hakkında efsaneler

icadının kendi adını verdiği giyotin isimli alet, daha acısız bir ölüm sağlasın diye kullanılmaya başlamıştı ancak bazen tutuklunun canını tam olarak çıkartamıyordu. Öyle ki, giyotinle kesilen kafaların  temas sonrası ilk 5-8 saniye arasında koptuğu bedenini tanıdığı ve hala tepki verdiği yönünde sayısız öykü anlatılmaktaydı.  Bunlardan birinde, jironden jean paul marat’ı küvetinde öldüren feminist  charlotte corday, jakobenler tarafından giyotine yollanmış, daha sonra idam edilen kadının kafası halka gösterilmişti.  Halka fahişe olarak tanıtılan cordayın yüzünün, idamı izleyenlerin kendine tükürmesi sonrası sonrası kızardığı söylenmektedir.  Aynı şekilde, hayatını bilime adayan antoine lavoisier de ölmeden önce; “öldüğümde kopan kafam size gülümserse, bilinki giyotin hakkında anlatılan hikayeler doğrudur” demişti. Rivayet odur ki, lavouiser’in kafası düştükten sonraki  ilk 8 saniyede kendine bakanlara gülümsemiştir.

- Kral’ın tutuklanışı

Kral onaltıncı lui, kazan kaynamaya başladıktan sonra fransada sonunun geldiğini anlayınca ülkeden kaçmak istemiş, efradını toplayarak faytona binmişti. Belçika sınırını geçerlese, kurtulacaklardı.  Ne var ki faytonları kırsal bir arazide durduruldu. Kontrolü yapan asker, ilk etapta ailenin geçmesine izin verse de, daha sonra; “yaw ağa nereden anımsıyorum ben bu herifin suratını?” diyerek  elini cebine atar, bir de bakar ki, az önce gördüğü adam, paranın üzerinde resmi bulunan adamdır.  Fayton durdurulur, kral tutuklanır.

 

- Robespierre’nin ölümü

Tiranlığı kovmak bahanesiyle devrim yapıp, kraldan çok zorbalaşan cumhuriyetçi jakoben robespierre, güç jakobenlerin ellerinden düştükten sonra tutuklananlar arasına girmişti. Sabaha idam edilecek robespierre, onların elinde ölmektense, intihar etmeyi yeğledi. Ne var ki, çenesine dayadığı silah ölümünü getirmeyerek onu sakat bıraktı. Sabaha kadar kanlar içinde  can çekişen robespierre’in imdadına sabahki idam yetişti.

 

Başlığa ilişkin diğer örnekler için;

(bkz: kurban baloları)

(bkz: danton robespierre Saint just)

(bkz: hediye sepeti)