evlilik birliginin korunmasina hakim mudahelesi

evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğini ilgilendiren bir konuda uyuşmazlık çıkması halinde, eşler ayrı ayrı hakimin müdahelesini isteyebileceklerdir. hatta eşler birlikte bile başvuruda bulunabilirler.

- mahkemece öncelikle eşler evlilik birliğindeki yükümleri konusunda uyarılacak, birazcık kulakları çekilecektir. ayrıca eşleri anlaşamadıkları konularda anlaştırmaya, uyum sağlamaya çalışacaktır.
yani burda öncelikli çözüm sulh yoluna gitmektir. bu olmazsa işin esasına girilip karara varılacaktır.

- eşler arasında uzlaşmanın sağlanabilmesi için mahkemece öncelikle, uzman psikolog, pedagog , ve sosya görevliden araştırma ve inceleme yapılması ve rapor düzenlenmesi istenebilir. eşler ayrıyeten bilirkişiye de başvurulmasını isteyebilir. bu görevlilerin raporları hakimin kararına yön verecek, yardımcı olacaktır.

- ayrıca evlilik birliğinin mutluluğu ve düzenini ilgilendiren konularda da önlemler alınabilir.
örn; nafaka takdir ve tespiti bu önlemlerden biridir.
* eşler evlilik birliğinde beraber yaşarken, ailenin geçimi için her birinin yapılacak harcamalara, giderlere, eşlerin ne miktar meblağla katılacağı mahkemece tayin ve takdir edilir. ancak bunun için de eşlerden herhangi birinin başvurusu gerekir;
bu arada eşin (kadının),
a- ev işlerini görmesi,
b- çocuklara bakması,
c- diğer eşin işinde karşılıksız (yani bedel almaksızın) çalışması hususları da dikkate alınacaktır.
evlilik birliğinde eşlerin yapacağı katkı (iştirak) payları geçmiş bir yılı kapsayacağı gibi gelecek yılları da içine alabilir.

görevli mahkeme aile (yoksa asliye hukuk) mahkemesidir.

- uyuşmazlık hangi durumu içeriyorsa ona göre bir çözüm yolu bulunacak, eşlerin mali ve sosyal durumları, müşterek çocukları (varsa) tespit edilecek, bilirkişilerin raporları dikkate alınacaktır.

- boşanma davasının açılmasından sonra dava açılmışsa dosya boşanma davasıyla birleştirilir.

- boşanma davası açılmamışsa, nafaka davasında kesin yetki yoktur. istenilen yer görevli mahkemesine dava açılabilir.

- davacı eşten davalı eşin ailesine bakmadığı, davacının ayrı yaşamaya hak kazandığını ispatlaması gerekecektir.

(bkz: tedbir nafakası)

(bkz: evlilik birliğinde eşlerin meslek ve işi)