almanyada 2000 model corsanın 500 euro

turkiye'yi almanya, abd, ingiltere veya diger avrupa ulkeleri ile kiyaslayanlari goruyorum surekli. bu ozellikle birim para hesabi uzerinden yapiliyor. aradaki fiyat farkliliklari ve turkiye'de alim gucunun ne kadar dusuk oldugu bu tip birim para veya bir isci 1 saat calisarak neler alabiliyor gibi hesaplamalar ile bariz bir sekilde oraya cikiyor. ıyi de bu hep boyleydi zaten.

arkadasim oncelikle sunu belirtmekte fayda var turkiye malesef bu kiyasladigin ulkelerin kategorisinde degil hicbir zaman da olmadi. ıktisadi olarak turkiye arjantin ve brezilya gibi gelismekte olan bir ulke kiyasladiginiz ulkeler ise gelismis ulkeler. yani her sene uefa'da oynayan zaman zaman finale kadar yukselen kendi liginde basarili bir takimi surekli sampiyonlar liginde oynayan barca, madrid, psg gibi takimlarla kiyaslamak ne kadar mantikli ve gercekci?

bir baska konu ise sadece fiyatlar, alim gucu ve buyume uzerinden ekonomiye bakis acisi dogru bir yaklasim degildir. kalkinma dedigimiz sey daha farklidir.

gelismislik endeksinde hesaplamalar yapilirken kisi basi dusen hastane yatak sayisi, okuma yazma oranlari, kisi basina dusen doktor sayisi, kiz cocuklarda okullulasma oranlari gibi bircok metrik dikkate alinir. bu metrikler dikkate alindiginda turkiye almanya, ingiltere, abd, japonya, kanada hatta issizligin inanilmaz arttigi italya ve ispanya gibi ulkelerin yanindan bile gecemez. bu ulkeyi asagilamak falan degildir. olan bir durumun fotografini cekmektir.

mesela soyle bir soru soralim

erzurum mu yoksa canakkale mi ekonomik olarak daha iyi bir duzeydedir?

gsyh'leri (gayri safi yurtici hasila) birbirine yakin olduklari icin erzurum ve canakkale ekonomik olarak ayni duzeydedir diyebiliriz. peki soruyu degistirelim ve soyle soralim;

gelismislik endeksi baz alinirsa erzurum mu yoksa canakkale mi daha gelismistir (kalkinmistir)?

gelismislik endeksi isin icine girince isler degisir. mesela okuma yazma orani canakkale'de atiyorum %97 iken erzurum'da %85 tir. kiz cocuklarinin okullulasma orani canakkale'de daha yuksektir. gelismislik endeksinde hesaplamalara dahil edilen diger pek cok metrigi kiyasladiginizda canakkale, erzuruma gore daha gelismis bir ildir sonucunu elde edersiniz.

romantiklige gerek yok almanya ve abd gibi ulkelerden ekonomik olarak cok cok gerideyiz. allahtan ordumuz guclu, kalabalik bir nufusumuz var ve tarihten gelen bir imparatorluk gelenegimiz var da ekonomik olarak zorlansak ta ozellikle dis politikada zaman zaman aktif roller ustlenebiliyoruz.

turkiye ekonomisi ozellikle 2014 yilina kadar gercekten fena degildi. o tarihten itibaren surekli geriye dogru hizli bir gidis var.

babacan ve mehmet simsek ekonomi alaninda uzman isimlerdi. ekonominin kurallarini biliyorlardi. piyasanin da guven duydugu adamlardi bunlar. yillarca hukumete uyarilarini yaptilar. ozellikle yatirimlarin insaat ekonomisine yapilmasinin uzun vadede ulkeyi cokuse goturecegini belirttiler sonuc adamlari gorevden aldi herseyi bilen reis.

turkiye orta gelir tuzaginda debelenen bir ulke. ekonominin su anda bu kadar kotu olmasinin sebebi akp'nin yonetimi fakat turkiye'nin kronik sorunlari da var. orta gelir tuzagindan cikmak kolay bir is degil fakat imalata dayali uretim ile, montaj ekonomisi ile, insaat ekonomisi ile de cikilamayacagi asikar.

hukumet ve muhalefetin derhal 5 yillik bir kalkinma plani hazirlamasi gerekiyor. hukumet bunu muhalefet ile konusunda uzman kisiler, ekonomistler hatta yabanci ekonomistler de dahil olmak uzere bilim kuruluna benzer bir kurul kurarak yapmalidir.