yavuz'un askeri dehası yaylım ateş

yaylım ateş taktiği ilk kez yavuz sultan selim tarafından ilk kez şah ismaile karşı verilen çaldıran savaşında kullanıldı.

yayla yapılan atışlarda dakikada 20 atış yapılırken tüfeklerin dakikada 1 atış yapabilmeleri nedeniyle tüfek savaşın başında bi veya iki defa atılıyor, sonra göğüs göğüs kılıçla çatışılıyordu.

yavuz, tüfekli yeniçerileri arka arkaya 9 saf oluşturacak şelilde dizerek, o güne kadar dünyada denenmemiş yeni bir taktik düzen kurdu. ilk saf ateş ettikten bir kaç saniye sonra 2 nci saf ateş ediyor ve bu en son 9. safa kadar devam ediyordu. bu sırada 1 saftakiler tüfeklerini doldurmaya zaman bularak ateş hazır hale geliyordu. şah ismail adeta makinalı tüfek ateş altında kaldı.

Bu saf düzeni daha sonra diğer dünta devletleri tarafından kullanılmaya başlandı. Tüklerin dünya harp tarihihine katmış oldukları en önemli yeniliklerden biri budur.

merkalısına: türk askeri kültürü, kronik yayınları, editör: a. sefa özkaya

Yavuz un deha düzeyinde bir askerliği falan yoktur. Elde olan malzemeyi kullanmıştir. Kazandığı savaşlarda osmanlı bariz şekilde ateş gücü bakımından üstündü. Nazi almanyası ile polonya savaşı gibi.

Memlükler;14. Yyın en kuvvetli devleti olsa da geçen iki yüz yılda gerilemiş türk hanedanlığı kendini çerkeslere bırakmış ve prensip olarak zenci lejyonları dışında ateşli silah kullanmayan bir devletti.

Safeviler; bir aşiretten yeni yeni devletleşen, ateşli silah yönünden osmanlıyla kıyas bile edilemeyecek, askeri gücünü tamamen eli kılıçlı türkmen atlılarının oluşturduğu devlet . Ateş gücünün toparladığı yüzyılda osmanlıyla kafa kafaya güç haline gelmiş hatta şah abbas devrinde defalarca osmanlıyı tokatlamıştır.

Yavuzun başarılarını 2002 word cup taki türkiyeye benzetirim hep.

o zaman kadar akla gelmeyen arka arkaya saf düzenğnde ateş etme düşüncesi bir deha göstergesidir. zaten deha, herkesin gördüğü ve bildiği düzeni değiştirerek sonuç almayı da içerir, illa mucit olmak şart değildir. anibal'in filleri pireneler ve alp dağlarını aşırtması da onu bir askeri lojistik dehası yapmıştır. örnekler çoğaltılabilir.

macar araştırmacı Agoston gabor, osmanlı arşivlerindeki araştırmaları sonucu "saf düzeninde" ateş etmeyi ilk akıl edenin yavuz sultan selim olduğunu belgelemiştir.

avrupa tarihinde yaylım ateşin 16. yüzyılın sonlarına doğru kullanıldığı düşünülürken bunun daha önce ilk kez türkler tarafından kullanıldığı ispatlanmıştır.