tuz ekmek hakki

sofrasından yenilen kişiye duyulması gereken vefa borcu.

1) birinin ekmek yedirip iyilik ettiği kimse üzerindeki hakkı ya da söz konusu kişinin ona duyduğu gönül borcu

(2) sofrasında yemek yediği ve iyiliklerini gördüğü kimsenin kendisi üzerinde bulunduğu kabul edilen hak, duygusal borç

tuz'un bütün türklerde kutsal sayılması sonucu çıkan bir inanış ve beraberinde kendini gösteren ritüeldir. halk edebiyatımızda çeşitli şekillerde kendini göstermiştir. mesela karacoğlan bir şiirinde şöyle der :

yeni geldi arap atın sökünü
seyir eyle sağa sola bükeni
helal edin tuz ekmeğin hakkını
varamıyom beni burda eyler var

bugün de orta asya türk cumhuriyetlerinde bir çok yerde ve anadoluda tuz-ekmek hakkını gözetenler vardır. başlık yazarı, kazakistan'ın çeşitli şehirlerinde, gelen büyük kişilere karşılama esnasında tuz-ekmek ikram edildiğini tespit etmiştir.

''bir kardaşa meyil verip

tuz ile ekmeğin yiyip

azıcık noksanın görüp

tez başına kakma gönül.''