sarıkamış beyaz hüzün

ismail bilgin 'in sarıkamış harekatını anlatan tarih-roman kitabı. yaklaşık 300 sayfa. timaş yayınlarından. muhakkak okunulası bir kitap.

yönetmenliğini orhan oğuz`un yaptığı başrollerinde fikret kuşkan, özcan deniz, ismail hacıoğlu ve yetkin dikincilerin oynayacağı 2008 yapımı sinema filmi.

Ruslar tarafından çekilmiş film.
işe bu sonun başlangıcı demekti. Ayaklari donmaya baslayan erler once panikliyor, burada yol kenarinda kalip vahsi hayvanlara yem olmaktansa, elleriyle emekleyerek de olsa yollarina devam etmek istiyorlar, ancak yogun guc kaybindan sonra yorulup yuzustu yere dusuyorlardi. O zaman erlerde bir sakinlik basliyor, kaderlerine razi oluyorlardi....
Sonra siperler icindeki erlerine bir goz gezdirdi.... Cogunun kaputu yoktu. Usuyorlardi. Eratin cogu gunlerdir agizlarina bir lokma koymamisti. Actilar. Ancak yine de sabirla bekliyorlardi. Cephaneleri azdi, ama olsundu isin zor kismini basarmak icin az bir zaman kalmisti... hazin ölümlerin iç burkan detayları.

arşivlerde ruslar tarafından çekilen gerçek görüntüleride mevcuttur.8 dakika 27 saniyelik bu videoya tahammül etmek güçtür.
http://tinyurl.com/sarikamis

bizim için can verenler biri memmet biri memiş.ruhları şad olsun.

Tarih geçmişten ders alarak geleceğe bakmak bir bakıma. kış aylarında kimsenin bu soğuk havalarda dışarıda kalmamasını temenni ederim. ancak 90 bin ifade edilen askerimizin donarak yaşamını yitirdi. artık burada uygulanan hatalar üzerine konuşulabilir. Özellikle enver paşa'nın hatası olarak çok fazla dile getirilir. ancak günümüzde de hâlâ geçerli olan bir gerçek var. anadolu köylüsünün iki görevi vardır. bir vergi vermek, ikincisi askerlik görevini yapmak. bunun dışında kalan zaman diliminde tarımla uğraşmak. ticaret anadolu insanına bırakılmayacak kadar önemli. devlete borç veren bankerlerin olması için ticaretin gayrimüslimlerin elinde olması gerekiyor. anadolu insanı devşirme kökenliler gibi başkaldırmadı, ganimet için askerlik yapmadı. gel dediler gittiler; öl dediler öldüler. çanakkale bir taraftayken sarıkamış diğer tarafta. çanakkale'de dünyanın birçok coğrafyasından mücadele için gelmişlerdir. ancak sarıkamış'ta anadolu topraklarında bir birliğin sağlanamadığını belirtmek gerekiyor. bu dönemde en çok güvenilen millet olan ermeniler birçok olaya karışmıştır. ruslardan aldıkları desteklerle bölgedeki türkleri katletmişlerdir. ermeni meselesinde mağdur olan türkler tarafı hiç gündeme gelmiyor. kars,ardahan, erzurum ve çevresindeki toplu türk mezarları iyi incelenmeli. diğer bir husus ise savaş hatıralarını anlatan bir subaya ait. biz bir tarafta kışla, bir tarafta ruslarla mücadele ederken bir taraftan da arkamızdan vuran kürt aşiretleriyle mücadele ediyorduk diye ifade ediyor. aradan 100 yıl geçti. değişen bir şey yok. bunların seçtiği adam şimdi rusya'ya gidip hâlâ işbirliği yapabiliyor. sarıkamış'ta yaşamını yitiren 90 bin askerimizin ruhları bunları rahat bırakmayacaktır. aynı yasin börü, eymen gibi.

Çetin kış şartlarında verilen bu zorlu mücadele dünya tarihinde eşine zor rastlanır bir destandır aslında.
Osmanlı imparatorluğu'nun 1'inci dünya savası sonucunda galip devletler arasında paylaşılmasını fırsat bilen Ermeniler bundan bir hisse kopara bilmek için doğu illerimize doğru ilerlemeye başlamışlardı,hatta bazı vilayetlerimizi alarak katliama girişmişlerdi.Ermenilerin Türkler aleyhine geliştirdikleri bu olaylar ve haziran 1920'den itibaren Oltu bölgesinde başlattıkları taarruz ,
TBMM hükümeti olarak yapılan bu taarruza artık son vermenin zamanı gelmişti.
Bu büyük harbin başlangıcında olan erler istanbul sokaklarında yürürlerken kendilerini izleyen kalabalığın
"Şehitsen, secdeler yüce ruhuna der,
Yer Allahüekber,gök Allahüekber..."
mısraları ile yolun açık olsun asker diyerek uğurlamışlardı evlatlarını .
21 Aralık 1914'te 125 bin kadar asker Sarıkamış'a doğru yola çıkar imanla ve tevekkülle.Çoğunun kışlık parkası, içliği ,ayaklarında kaputu bile yoktur. Trabzon'a kadar vapurla gelen askerler buradan bölüklere dağılırlar.Uzun, yorucu ve sonsuz bir yolculuk onları bekliyordur.Önce Gümüşhane’ye oradan Bayburt, Erzincan ve Erzurum’a yayan bir şekilde varılacaktır. Bir yandan ezeli düşman olarak bilinen Ruslara karşı savaş, diğer yandan soğuk, açlık, tifüs(Humman) hastalığına karşı verilecek mücadele. 93 harbinden beri sıkıntılar içinde inleyen vatanın o güzel köşeleri Batum, Ardahan ve Kars düşman elinden kurtarılacaktır. Zor şartlar altında Erzincan’a kadar gelen erler büyük bir hayal kırıklığına uğrar.
Alınan bilgilere göre Rus filosu, gelmesi dört gözle beklenen Bezmialem, Bahriahmer ve Mithat Paşa gemilerini Ereğli (Zonguldak) açıklarında batırmıştır. 3.Ordu komutanı Hasan izzet Paşa bahara kadar Erzurum da savunma yapıp ordunun eksikliklerini giderme düşüncesindedir. Paşa bu düşüncedeyken, Albay Hafız Hakkı bir rapor hazırlayıp Enver Paşa’ya gönderir. Raporda dağlar üzerinde yollar keşfettiğini ve harekâtın komuta yetkisinin kendisine verilirse orduyu patikalardan geçirebileceğini söyler.

Plana göre 11’inci kolordu bulunduğu bölgede kalıp Rusların dikkatini çekecek 2’inci Süvari Alayı güneye kaydırılıp Rusların oraya kuvvet kaydırması sağlanacaktı. 9’uncu Kolordu Sarıkamış’a saldırırken 10’uncu kolordu komutanı Albay Hafız Hakkı Oltu üzerinden geniş bir yay çizip Allahüekber Dağları'nı aşacak böylece Sarıkamış kuşatılmış olacak. Rus ordusunun burada imhasıyla Kars düşman elinden kurtarılacaktır. Harekat planı yapılır fakat dondurucu soğuklar hesaba katılmaz.

Enver Paşa 9.Kolordunun içindedir.26 Aralık 1914'te 9.Kolordu Sarıkamış'a 8 km uzaklıktaki Çamurludağ eteklerine gelmiştir.Akşam vaktidir.Enver Paşa biraz gerideki Kızılkilise köyünde askerin gecelemesine müsaade etmez. 36.000 Mehmetçik sıfırın altında 25 derecede ormanda geceler.
sabah olduğunda ortalık sessiz ve kimsesizdir.Subaylar askerlerini göremezler .Zaman sonra güneş kendini gösterince acı gerçek ortaya çıkar.Donarak heykelleşmiş bedenler ağaçlardan düşmeye başlar.Askerler donmamak için geceden ağaçlara tırmanmış fakat kar etmemiştir.
sefer öncesi mevcudu 16.300 olan 30.Tümende 1400 asker kalmıştır.15.000 Asker şehit olmuştur.
31.Tümenden gelen haber dehşeti daha katlar.16.000 askerden sadece 2.000 'i ulaşabilmiştir Bey köye.Böylece 6 haftalık bir sürede 3.Ordunun 118.714 askerinden 209.274 'ü Sarıkamış ve Allahu Ekber Dağlarının karlı kucağını şehadetle teşrif eder.
Sarıkamış harekatı her türlü zorluklar içinde kırık bir ümidi gerçekleştirmeye yönelik sonu hazinle biten bir harekattır.

Sarıkamış da adeta mezarlık gibi anılıyor.

insan üzülüyor.

Ne güzel ödüllü kayak pistleri vardır, bir kayak merkezidir de, karı kristaldir. Ben gittim kaydım, otelleri de güZel, konaklama konforlu.