osmanlı cehalet ve budalalık imparatorluğuydu

hele ki şehvetle çıldırma noktasına gelmiş hanedanın ve saray çevresinin açgözlülüğünü bu denklemin dışında bırakamayız, di mi?

peki, o esnada amerikada neler yaşanıyordu?




ademoğlu ilk kez elektromanyetik kuvvete hükmetti.
ampül icat edildi.
general elektrikin temelleri atıldı.
dc dinamolarla yüzlerce km uzaklıktaki şehirlere kayda değer hiçbir kayıp olmaksızın elektrik akımı ulaştırıldı.
insanlık, ilk kez gaz yağından daha ucuz biçimde imal edilen elektrikle aydınlanmaya başladı, sokaklar, caddeler, kamu binaları, sanki ampülde parlayan ışıltıyla zuhur eden şey bizzat tanrının suretiymişçesine aydınlanmıştı! bu ana tanık olanlar sanki bir mucizenin ve esirikli büyünün tesiri altındaydılar, nutukları tutulmuş, şaşa kalmıştılar olan biten karşısında, hayret ve hayranlıkla beraber.

Osmanlı imparatorluğunda tarikatların rahatça halkı manipüle etmesi bunun en iyi örneği.