bugün
- kaka'nın eşinin boşanma gerekçesi8
- memati1923'ün gelişiyle başlayan süreç14
- kurban eti dağıtmak mecburi mi8
- özge özacar'ın memeleri17
- ismeti yazar yapan moderatör10
- gideon reid morgan jj50
- hoşlanılan kıza bayramda mesaj atmak11
- yatakta fırtına gibi esen erkek12
- inciden yazar nakli13
- güzel kadınların problemli olması19
- erkeklerin hiç iltifat almaması13
- kendini hunharca teşhir eden liberal türk kızları13
- diyanetin türkleri araplara şikayet etmesi12
- yazın göt boyunda şort giyen kızlar9
- dünyanın en güzel kızlarının olduğu ülkeler18
- özgür özel16
- ups boobss nickli yazar29
- yazarların başarılı olduğu dersler10
- yazarlarin orgazm olurken kurduklari cumleler21
- 15 haziran 2024 macaristan isviçre maçı9
- kitap okuyan erkek11
- anın görüntüsü16
- memati192314
- 14 haziran 2024 almanya iskoçya maçı19
- 5 milyon tl verseler fatih ürekle sevişir misiniz17
- erkekte en seksi göz rengi hangisidir sorunsalı15
- moda iskelesi8
- yurtdışı çıkış harcı8
- iğneye iplik geçiremeyenlerin ioçk'yı eleştirmesi11
- insan olmaya ceyrek kala13
- hasan can kaya13
- herkes fakirse neden avmler dolu9
- kitapçıya gidip dakikalarca vakit geçiren dallama9
- kürt kızlarının namuslu olduğu gerçeği12
- turk kizlarinin rus kizlardan daha guzel olmasi15
- kızlar kilolu erkeklerle seksten zevk alırmı30
- istanbul da yaşayan yazarlara soru10
- bazen ekmek arası salça yiyorum9
- hasan can kaya'nın gözaltına alınması9
- yetkili yapsanız da yeter11
- epeydir sozluge fotomu atmamis olmam9
- zall'ın yapacağı sözlüğe sokayım sorunsalı10
- tüm sözlük kölemdir20
- tayyip erdoğan gazilik ünvanını nereden aldı12
and dağları bölgesinde konuşulan, sondan eklemeli bir dildir. bolivya ve peru'da resmi dil olarak kabul edilmiştir. yaklaşık 7 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
Quechua lehçeleri bir sıra şive farklılıkları oluşturur. Bunlar iki büyük gruba ayrılıp Perulu dil araştırmacısı Alfredo Torero'ya göre Quechua I ve Quechua II olarak tanımlanır.
Quechua I, daha çok Quechua konuşulan bölgelerde, merkezi ve kuzey Peru andlarında konuşulur. Bu da kendi içinde kuzey ve güney olarak iki gruba ayrılır.
Quechua II, Peru'nun bütün güneyinde, Bolivya, Ekvador, Arjantin, Kolombiya, Şili 'de konuşulan lehçeler iie Peru'nun geri kalan küçük bir kısmında konuşulan lehçeleri kapsar. Bu da yine kendi içinde 3 gruba ayrılır. Yunkay grubu Quechua II'nin merkezi ve kuzey Peru'da görece az lehçelerini içerirken, Chinchay grubu (aynı zamanda kuzey Quechuası diye tanımlanır) Ekvador ve Kolombiya lehçelerini içerir. Güney Quechua'sı ise güney Peru, Bolivya, Arjantin ve Şili'nin bütün lehçelerini kapsar.
Bu iki grup arasındaki fark, gramatiğin birçok parçası ve sözcük hazinelerinden kaynaklanır. Böylece anadili Quechua I ile Quechua II 'nin farklı lehçelerine sahip kişilerin, diğerini bilmeksizin anlaşabilmeleri çok zordur. Quechua I lehçeleri, daha dar bir alanda konuşuluyor olmalarına rağmen epeyce farklılaşırlar. Buna mukayesen, Quechua II lehçeleri birbirleriyle daha bütündür. Peru ve Bolivya'daki Güney Quechua II'nin sayısal olarak en büyük grubu kapsayan lehçeleri, görece daha az farklılık gösterir ve bu daha çok fonetik alandadır.
inka krallığının dili, günümüze gelmiş eski yazı örnekleri, Peru ve Bolivya'nın modern halkının kullandığı çoğunluk dili, Quechua II'nin güney dialektine dayanır.
Quechua ispanyolların Peru'yu fethinden beri latin alfabesini kullanmaktadır. Ancak, yazılı Quechua'dan Quechua konuşan insanlar tarafından çoğunlukla yararlanılmaz, çünkü onlar okumamış bir çoğunluğu oluştururlar veya ispanyolca onlar için daha kullanışlıdır, ve Quechua dilinde yazılmış basılı metin eksikliğide önemli bir nedendir.
20. yüzyılda kadar, Quechua ispanyolca temelli yazım kuralı ile yazılmaktaydı. Örneğin: Inca, Huayna Cápac, Collasuyo, Mama Ocllo, Viracocha, quipu, tambo, condor. Bu yazının imla ve yazım yapısı en çok ispanyolca konuşanlara yakındır ve doğal olarak ingilizce'ye geçen birçok sözcük bu yapıda geçmiştir.
1975'de, Juan Velasco'nın Peru hükümeti Quechua için yeni bir yazım kuralı benimsemiştir. Bu Academia Mayor de la Lengua Quechua tarafından tercih edilmiş bir yazı sistemiydi. Örneğin: Inka, Wayna Qapaq, Qollasuyu, Mama Oqllo, Wiraqocha, khipu, tampu, kuntur. Bu yazım kuralı:
* w harfini hu yerine, /w/ sesi için kullanmaktadır.
* damaksıl k ile küçükdil ünsüzü q sesini birbirinden ayırmaktadır, geleneksel sistemde ise ikiside c veya qu olarak söylenmektedir.
* lehçelerdeki basit, çıkarma eğiliminde olan ve içine çekme gibi duraklamaları ("h" sesi ve "h" harfi; "h", gibi ses çıkarma) gibi ayırt eder. (örneğin Cuzco)
* ispanyolca'nın beş sesli harf sistemini kullanmaya devam eder.
1985'de, bu sistemin bir çeşidi Peru hükümeti tarafından benimsenmiştir; Quechua'nun üç sesli harf sistemini kullanmaktadırlar. Örneğin: Inka, Wayna Qapaq, Qullasuyu, Mama Uqllu, Wiraqucha, khipu, tampu, kuntur.
Farkı yazım şekilleri Peru'da hâlâ yüksek derecede tartışmalı durumdadır. Gelenesel yazı sisteminin taraftarları yeni yazım şeklinin çok yabancı olduğunu düşünmektedirler ve Quechua'nun ilk olarak ispanyolca ile tanışmış kişiler tarafından öğreniminin zorlaştığını düşünmektedirler. Yeni sistemi tercih edenler ise Quechua sesbilimi ile daha çok uyuştuğunu düşünmektedirler ve çocuklara beş sesli harf sisteminin öğretilmesinin ileride ispanyolca okumayı zorlaştırdığını gösteren araştırmaları örnek göstermektedirler.
Yazarlar ispanyolca'dan alınan sözcüklere farklı yaklaşımlar gösterirler. Bazen modern yazım şeklinde kullanılırlar, bazen ise ispanyolca'da olduğu gibi kullanılır. Örneğin, "Ben Romert'im", Robertom kani veya Ruwirtum kani şekillerinde yazılabilir. (-m ismin bir parçası değildir, bir çeşit sonektir)
Perulu dil bilimci Rodolfo Cerrón-Palomino tüm Quechua dilleri için Güney Quechua isminde imlaya ait bir standart fikri öne sürmüştür. Bu standart, Peru'daki birçok kurum tarafından benimsenmiştir, her iki lehçenin önemli özelliklerini korumuştur.
--spoiler--
vikipedi.
--spoiler--
Quechua I, daha çok Quechua konuşulan bölgelerde, merkezi ve kuzey Peru andlarında konuşulur. Bu da kendi içinde kuzey ve güney olarak iki gruba ayrılır.
Quechua II, Peru'nun bütün güneyinde, Bolivya, Ekvador, Arjantin, Kolombiya, Şili 'de konuşulan lehçeler iie Peru'nun geri kalan küçük bir kısmında konuşulan lehçeleri kapsar. Bu da yine kendi içinde 3 gruba ayrılır. Yunkay grubu Quechua II'nin merkezi ve kuzey Peru'da görece az lehçelerini içerirken, Chinchay grubu (aynı zamanda kuzey Quechuası diye tanımlanır) Ekvador ve Kolombiya lehçelerini içerir. Güney Quechua'sı ise güney Peru, Bolivya, Arjantin ve Şili'nin bütün lehçelerini kapsar.
Bu iki grup arasındaki fark, gramatiğin birçok parçası ve sözcük hazinelerinden kaynaklanır. Böylece anadili Quechua I ile Quechua II 'nin farklı lehçelerine sahip kişilerin, diğerini bilmeksizin anlaşabilmeleri çok zordur. Quechua I lehçeleri, daha dar bir alanda konuşuluyor olmalarına rağmen epeyce farklılaşırlar. Buna mukayesen, Quechua II lehçeleri birbirleriyle daha bütündür. Peru ve Bolivya'daki Güney Quechua II'nin sayısal olarak en büyük grubu kapsayan lehçeleri, görece daha az farklılık gösterir ve bu daha çok fonetik alandadır.
inka krallığının dili, günümüze gelmiş eski yazı örnekleri, Peru ve Bolivya'nın modern halkının kullandığı çoğunluk dili, Quechua II'nin güney dialektine dayanır.
Quechua ispanyolların Peru'yu fethinden beri latin alfabesini kullanmaktadır. Ancak, yazılı Quechua'dan Quechua konuşan insanlar tarafından çoğunlukla yararlanılmaz, çünkü onlar okumamış bir çoğunluğu oluştururlar veya ispanyolca onlar için daha kullanışlıdır, ve Quechua dilinde yazılmış basılı metin eksikliğide önemli bir nedendir.
20. yüzyılda kadar, Quechua ispanyolca temelli yazım kuralı ile yazılmaktaydı. Örneğin: Inca, Huayna Cápac, Collasuyo, Mama Ocllo, Viracocha, quipu, tambo, condor. Bu yazının imla ve yazım yapısı en çok ispanyolca konuşanlara yakındır ve doğal olarak ingilizce'ye geçen birçok sözcük bu yapıda geçmiştir.
1975'de, Juan Velasco'nın Peru hükümeti Quechua için yeni bir yazım kuralı benimsemiştir. Bu Academia Mayor de la Lengua Quechua tarafından tercih edilmiş bir yazı sistemiydi. Örneğin: Inka, Wayna Qapaq, Qollasuyu, Mama Oqllo, Wiraqocha, khipu, tampu, kuntur. Bu yazım kuralı:
* w harfini hu yerine, /w/ sesi için kullanmaktadır.
* damaksıl k ile küçükdil ünsüzü q sesini birbirinden ayırmaktadır, geleneksel sistemde ise ikiside c veya qu olarak söylenmektedir.
* lehçelerdeki basit, çıkarma eğiliminde olan ve içine çekme gibi duraklamaları ("h" sesi ve "h" harfi; "h", gibi ses çıkarma) gibi ayırt eder. (örneğin Cuzco)
* ispanyolca'nın beş sesli harf sistemini kullanmaya devam eder.
1985'de, bu sistemin bir çeşidi Peru hükümeti tarafından benimsenmiştir; Quechua'nun üç sesli harf sistemini kullanmaktadırlar. Örneğin: Inka, Wayna Qapaq, Qullasuyu, Mama Uqllu, Wiraqucha, khipu, tampu, kuntur.
Farkı yazım şekilleri Peru'da hâlâ yüksek derecede tartışmalı durumdadır. Gelenesel yazı sisteminin taraftarları yeni yazım şeklinin çok yabancı olduğunu düşünmektedirler ve Quechua'nun ilk olarak ispanyolca ile tanışmış kişiler tarafından öğreniminin zorlaştığını düşünmektedirler. Yeni sistemi tercih edenler ise Quechua sesbilimi ile daha çok uyuştuğunu düşünmektedirler ve çocuklara beş sesli harf sisteminin öğretilmesinin ileride ispanyolca okumayı zorlaştırdığını gösteren araştırmaları örnek göstermektedirler.
Yazarlar ispanyolca'dan alınan sözcüklere farklı yaklaşımlar gösterirler. Bazen modern yazım şeklinde kullanılırlar, bazen ise ispanyolca'da olduğu gibi kullanılır. Örneğin, "Ben Romert'im", Robertom kani veya Ruwirtum kani şekillerinde yazılabilir. (-m ismin bir parçası değildir, bir çeşit sonektir)
Perulu dil bilimci Rodolfo Cerrón-Palomino tüm Quechua dilleri için Güney Quechua isminde imlaya ait bir standart fikri öne sürmüştür. Bu standart, Peru'daki birçok kurum tarafından benimsenmiştir, her iki lehçenin önemli özelliklerini korumuştur.
--spoiler--
vikipedi.
--spoiler--
Gündemdeki Haberler