bugün

kapitalizm parayla "is gücünü" de satin alabildiginden, insanlara kölelik de yaptirir. yalniz kölelik "zorla" yaptirilirken, kapitalizm deki kölelik ikna yoluyla gerceklesmekte, böylelikle de tam kölelik olmamaktadir. sahislar isyerlerinden hoslarina gitmezse ayrilabilmekte, ve daha hoslarina giden bir iste calisabilmektedirler.

yalniz, bütün is yerleri kapital sermayesi üzerine kuruldugu icin, kapitalist rejimlerde büyük ihtimalle sahislar böyle "gönüllerine göre bir is " bulamayacaklardir.

kapitalizm´in "maas" tabir ettigimiz bir sekilde iscileri kendisine memur etmesi durumu vardir. bu maas, toplumun o anki ekonomik durumuna göre belirlenir. ayda bir verilir. bu ayda bir verilen maas´tan baska genellikle , memuriyet yapan iscinin bir kazanci yoktur.

örnekleme yapalim. daimler-benz´in stuttgart sindelfingen´deki fabrikalarindan birinde, dinamo yaparlar. bu dinamo, hemen her mercedes arabaya monte edilebilir. bir sordugumuzda bu birimin saatte 20-21 dinamo ürettigini ögrenmistik, ve bu birimde 8´er saatlik vardiye usülü 20´er kisi calismaktadir. ve bu kisilerin herbirisine 2500 euro maas verilmektedir. üretim hic durmamacasina yapilmaktadir, yani gece 12-sabah8 vardiyasi,sabah 8- aksam 16 vardiyasi, aksam 16 gece 24 vardiyasi, seklinde 3 vardiya halinde insanlar saatte 20 adet dinamo üretmektedirler.

bu dinamolarin tanesi piyasa da 200, 220 euro civarlarindadir.

simdi hesaplayalim. 20 x 24 = 480 adet dinamo bir günde üretilmektedir. bir aylik sürede 480 x 30 = 14.400 dinamo yapar. 14.400 dinamo da 2.880.000 milyon euro yapar. isciler toplamda 60 kisidir. 60 x 2500 = 150.000 euro yapar. yani mercedes´in iscisine verdigi para dinamo yapan birim itibariyla toplamda 150bin eurodur. buna karsilik piyasa degeri 2,880,000 euro olan is yapilmaktadir. 2,880,000 - 150,000 = 2,730,000 euro´luk bir para kalmaktadir. bunun en fazla yarisi malzeme gideri olsa 2,730,000 / 2 = 1,365,000 euro para daimler-benz firmasinin kasasina girmektedir.

bu durumda isciler cok cuzi bir miktar paraya calistirilmis olurlar. mercedes iscisine 5000 euro maas verse bile, gene de kazanci cok yüksek olacakken bunu vermemekte, isci calistigi süre icerisinde araba falan almaya kalktiginda kredi almak zorunda kalmakta, ve oradan da parasi eksilmektedir.
bir türüde kapitalizmi eleştirmek için yapılan saftirik köleliktir. efenim nerden eleştirsek, nasıl girsek, nasıl vursak düşünülür taşınılır nihayetinde, daha önce 10000000000000 kez yapılan eleştiri tekrar edilir. 10 * 10 * 10 * 10 * 10 defa eleştiri tekrarı yapmak için bildiğin köle olmak gerekir. hani kapitalizm de işçiler vardır bant başında çalışırlar aslında ne yaptıklarının farkında olmadan günde binlerce kez aynı rutini tekrar ederler. örneklemi bir motorun kolunu çevirmektir mesela. kol çevrilir, dişliler ivme kazanır çarklar döner, işçi günde 8 saat çark çevirir vs. sürekli aynı eleştirileri yaparak aynı çarkı çevirmekten ne zaman sıkılacaksınız, işte o zaman akıllanacaksınız...
öyle ya da böyle. o kapitalizm sosyalist rusya'yı geneleve, sosyalist çin'i de kendi fabrikasına dönüştürdü.

(bkz: paranın gücü)
emek sömürüsü ile birlikte patronların iktidarı elinde bulundurmasıdır. özgür emek olarak bilinen kapitalizmin işçi sınıfının özgürlüğünü kaybederek tamamiyle patronun verdiği haklar ile sınırlı çalışmasıdır. bir başka deyişle özgür emeğin çalışacak yer bulamayarak çalışma hayatı dışına itilmesi ve sömürü düzeninin patron iktidarıyla etkin kılınmasıdır.