françois tombalbaye

bağımsız çad devleti'nin ilk devlet başkanıdır. 1918-1975 yılları arasında yaşamıştır. bir öğretmen ve sendika aktivisti olan tombalbaye, çad ilerleme partisi'nin başkanı olarak 1959'da seçim sonucunda çad koloni hükümetinin başına gelmiş, süreç içinde çad'ın orta afrika'daki fransız kolonilerinde olan bir referandum sonucu bağımsız devlet konumuna gelmesiyle de 1960'ta devletin ilk devlet başkanı olmuştur.

ancak tombalbaye bağımsızlık sonrası giderek otoriter bir yönetimi benimsemiş ve kendi partisi dışında bütün partileri yasaklamış, 1963'te de meclisi dağıtmıştır.

bir millileştirme politikasına yönelen tombalbaye , bu amaç için çok yüksek vergilendirmelere gittiğinden tepki çekmeye başlamıştır. ayrıca politikalarının ülkenin orta ve kuzey bölgelerindeki etnik gruplara yeterince hitap etmemesi ve bu grupların hakir görüldüğü hissi altında olmaları muhalefeti körüklemiştir. sudan'da frolinat adlı muhalif silahlı grubun faaliyete geçmesi sonrası tombalbaye fransa silahlı kuvvetlerinden yardım almış, ancak isyanları ortadan kaldırmakta tamamen başarılı olamamıştır. daha sonra kuzey komşusu libya 'nın lideri muammer kaddafi ile işbirliği yapmış ve biraz daha ilerleme kaydedebilmiştir.

1969-1971 yılları arasında bazı yumuşama ve liberalizasyon politikaları izleyen tombalbaye 1971'den itibaren bu politikalara son verdi. bu yıl yaşanan bazı olumsuz gelişmelerle libya ile ilişkiler kötüleşti.

son yıllarında kendi partisi içinde de sıkıntılar yaşayan ve partisinin önde gelen bazı isimlerini de tutuklattıran tombalbaye 1975 yılında bir askeri darbe sırasında öldürüldü. yerine o sırada orduda generallerden biri olan felix malloum devlet başkanı ilan edildi.

(kaynak : ing. wikipedia sitesinden derlenmiştir. oradan daha detaylı bilgiye ve tombalbaye'nin fotoğraflarına ulaşılabilir.)