bastırılmış enflasyon

fiyatları, muhtelif yöntemlerle doğrudan veya dolaylı olararak baskılıyarak fiyat artış hızını yavaşlatmaya çalışmaktır. baskılanan fiyat artışları geleceğe daha büyük bir artış baskısı yaratacak ve etkisi çok daha şiddetli hissedilecektir.

bastırımış enflasyon, bastırılmış duyguların açığa çıkmasından daha beter bir yıkıcı etki yaratır.

hala bastırılmaya devam ediyor. enflasyon öncesi satın alınan mallar da bitti. şimdi herkes yeni satın aldığı malları satmak veya yeni satına aldığı hammaddeleri kullanarak üretmek zorunda. fiyat artışlarını kimse durduramaz artık.

zaten durdurmaya çalışmak kadar abesle iştigal olamaz. yeni bir fiyat seviyesi oluşana kadar artışlar devam edecek.

seçimler bitti. yapılacak ilk iş bütün fiyatlardaki her türlü "denetim mekanizmasını kaldırmak ve fiyatların yükselişine "izin vermek" olmalıdır. çok kısa bir süre sonra fiyatlar yeni bir seviyede dengelenecek--buna döviz de dahildir--ve piyasalar iş yapar hale gelecektir.

iş yapar hale gelmek alım satım sözlşemlerinin rahatça yapılabilmesidir.

geçtiğimiz bütün enflasyon dönemlerinde böyle olmuşur.

kıssadan hisse: korkunun ecele faydası yoktur.

olur mu ya, şimdiye kadar ev,arsa,mobilya, yiyecek her şeyde enflasyon bağıra bağıra girmedi mi, sanıyo muyuz fiyatlar inecek, kentten kıra göç başlasın artık sıkıldım, cıvığım cıktı.

bugüne kadar hep sözlü olarak her kuruma talimat verildi zam yapmayın diye. halbuki daha ilk başından ses edilmeseydi şimdiye kadar fiyatlar artmış ve yeni bir dengeye ulaşmış olacaktık.

piyasalar her fiyatta denge bulur. denge bulmasını önleyen etmen, alan ve satan tarafların aynı beklenti içinde olmalarıdır, şöyle ki: eğer hem alıcı hem de satıcı fiyatların artacağını bekliyorsa ne alım olur ne de satım, daha doğrusu alıcılar hemen işi bağlamak ister ancak satıcılar buna razı olmaz.

bunun tam tersi, herkes fiyatların düşeceği beklentisi içine girerse bu kez de satıcılar hemen iş bağlamak ister, ancak alıcılar ilerde daha ucuza alabileceklerini düşünerek buna razı gelmezler.

denge ise alıcı ve satıcıların beklentilerinin farklılaşmasıdır. alıcı şimdi alırsa ilerde kar edeceğini, satıcı ise hemen satarsa ilerde edeceği zarardan kurtulacağını düşünür. piayasalar ancak beklentlerin farklılaşabildiği ortamlarda canşlanır ve iş yapmaya başlar.

iç piyasa, ihracat piyasası, ithalat piyasası, faiz piyasası, döviz piyasası, piyasa oyuncularının tamamı aynı beklentiyi paylaşıyorsa canlanmaz ve durgunluk devam eder. anahtar, beklentilerin farklılaşmasıdır.

beklentilerin farklılaşması ancak güven ortamında olur, emir ve komuta zinciri içinde güven tesis edilemez.

güven ortamı demokratik hukuk devletinde serbest piyasa kurallarının çalışacağına olan inançla tesis edilir, inanç ise empoze edilemez.

bakalım fiyatlar ne zaman serbest kalacak.

Talep artarsa arz da otomatik olarak yükselir. Enflasyonla mücadele bir devlet politakasıdır. Enflasyonun temel nedenlerinden en önemlisi uygulanan ekonomik model ve devlet politikalarıdır. Devetin belirleyici iki enstrümanı vergi politikası ve sübvansiyondur. Bazı durumlarda yüksek enflasyon devletin ana kaynaklarından biri haline gelebilir. Kısaca başımıza ne gelirse baba dediklerimizden gelir.