bugün
- gideon reid morgan jj46
- diyanetin türkleri araplara şikayet etmesi11
- yatakta fırtına gibi esen erkek12
- inciden yazar nakli13
- güzel kadınların problemli olması19
- erkeklerin hiç iltifat almaması13
- dünyanın en güzel kızlarının olduğu ülkeler22
- kendini hunharca teşhir eden liberal türk kızları13
- yazın göt boyunda şort giyen kızlar9
- özgür özel16
- ups boobss nickli yazar29
- hoşlanılan kıza bayramda mesaj atmak10
- yazarların başarılı olduğu dersler10
- 15 haziran 2024 macaristan isviçre maçı9
- kitap okuyan erkek11
- anın görüntüsü17
- ismeti yazar yapan moderatör8
- memati192317
- 14 haziran 2024 almanya iskoçya maçı19
- yazarlarin orgazm olurken kurduklari cumleler21
- 5 milyon tl verseler fatih ürekle sevişir misiniz17
- jose mourinho9
- erkekte en seksi göz rengi hangisidir sorunsalı15
- moda iskelesi8
- yurtdışı çıkış harcı8
- iğneye iplik geçiremeyenlerin ioçk'yı eleştirmesi11
- insan olmaya ceyrek kala13
- hasan can kaya13
- herkes fakirse neden avmler dolu9
- kitapçıya gidip dakikalarca vakit geçiren dallama9
- kürt kızlarının namuslu olduğu gerçeği12
- turk kizlarinin rus kizlardan daha guzel olmasi15
- kızlar kilolu erkeklerle seksten zevk alırmı30
- istanbul da yaşayan yazarlara soru10
- bazen ekmek arası salça yiyorum9
- hasan can kaya'nın gözaltına alınması9
- arap milliyetçiliği9
- yetkili yapsanız da yeter11
- epeydir sozluge fotomu atmamis olmam9
- özge özacar'ın memeleri11
- zall'ın yapacağı sözlüğe sokayım sorunsalı10
- tüm sözlük kölemdir20
- memati1923'ün gelişiyle başlayan süreç13
- tayyip erdoğan gazilik ünvanını nereden aldı12
- travesti ile evlenmenin avantajları10
içimizden gelen sesi dinleyecek olursak, 'iyi'nin olduğu, varolduğu inancına varırız, hatta buna bir tür bilgi de diyebiliriz. 'bilgi' sözcüğünü kullanışım 'iyi'nin bir sanı olmadığını göstermek içindi. 'iyi'nin tanımı üzerine giriştiğimiz tartışmalarda çoğun yaya kalışımızın nedeni ise, böyle bir bilgiyi nereden, nasıl elde etmiş olduğumuz sorununda odaklanır. çünkü 'varlık'ın bilgisi için, duyu verilerimizden, gözlemlerimizden, deneylerimizden yararlanmışızdır. dahası, varolanın genel ilkelerini biliyoruz, varolan ve olup biten her şeyin, neden varolduğunu, neden olup bittiğini açıklamaya yeten bir nedeni vardır: demek nedensiz hiçbir şey varolamaz ve olup bitemez. bununla da bitmiyor; varolan herşey cinslere ve türlere ayrılır ve varolan her şeyin birtakım nitelikleri vardır. 'iyi' konusunu incelerken bu saydığımız nitelik ve ilkeleri gösteremeyeceğimiz, ya da kolaylıkla gösteremeyeceğimiz için karşımızdakini inandıramayız, susturamayız, belki biz susmak zorunda kalırız. iyiyi savunurken düşülen bu durum ne acıdır! işte içimizden gelen sesi dinlemek, o zaman imdadımıza yetişir, "kim ne derse desin, iyi ve iyilik vardır" diye düşünürüz gizli gizli. öyle ise 'iyi'nin bir tür bilgiye dayandığını ne diye söyledim? hele 'iyi'nin bir nesnesi olmadığı düşünülürse, böyle bir görüşte bulunmak neredeyse saçma olmaz mı?
ne yaparsınız ki, var böyle nesnesi olmayan bilgiler ve biz onlara, denemeye girişmeden inanmaktayız, onlarsız yapamıyoruz, yapamayacağımız da belli oluyor. yalnızca aritmetik ve geometrik bilgileri örnek getireceğim sanılmasın; ama söylemeden geçemeyeceğim ki, eski bilgeler, aritmetikte ve matematikte bile 'iyi'nin niteliklerini göstermeye çalışmışlardır (platon'un "1 iyidir" dediğini unutmayalım): çünkü bunlar doğa bilimlerinin bilgileri gibi değildirler, denenemezler. deneyden geçiremeyeceğimiz için, erdemi, cesareti, doğruluğu yadsıyacak mıyız? bunu söylerken değer yargılarının nesnel olmadığını görmezlikten geliyor değilim; "bu adam kötüdür" derken herkesin yüzde yüz bana katılacağını söyleyemem, ama gene de bizde iyiyi ve kötüyü, cesuru ve korkağı, doğruluğu, acımayı, sevecenliği ve bunların bütün karşıtlarını bilen bir akıl olduğunu söyleyeceğim. kendimizle ciddi olarak hesaplaşırsak, bizde neyin erdem, neyin erdemsizlik, neyin hak ve haksızlık olduğunu açık olarak tanıtan bir bilgi vardır. elbet bunları tam olarak sınırlandırmak ve kavramlarla saptamak güçtür, ama gene de yapıp ettiklerimizi rastlantıya bırakmayan yöneltici bir ilkeden söz edebiliriz. öyle ise bunlar vardır ve var olanın ise bilgisi de vardır, diyebilirim.
öyle ise, insanın iyi olması yeter, iyi olmaya kalkması gerekli değildir. çünkü iyi görünmeye kalkmak, onun kendi iyiliğinden kuşku duyduğu anlamına gelir ve yukarıda konuştuklarımıza dayanarak, iyilik taklit edilemez görüşüne varabiliriz. ama bu durumda biz bir insanın iyi olup olmadığını nasıl, nerden anlayacağız? ortak olan 'iyi'nin ölçütü, elbette kendinizde bulunan ölçüttür; bu ölçüt evrenseldir. "madem bende bir ben var, öyleyse başkasında da var." 'iyi'nin toplumdan topluma, çağdan çağa değiştiği konusunu hiç hesaba katmıyorum; ben genel olanı, zamanla değişmeyeni ele aldım. buna 'iyi'nin özü de diyebiliriz.
ne yaparsınız ki, var böyle nesnesi olmayan bilgiler ve biz onlara, denemeye girişmeden inanmaktayız, onlarsız yapamıyoruz, yapamayacağımız da belli oluyor. yalnızca aritmetik ve geometrik bilgileri örnek getireceğim sanılmasın; ama söylemeden geçemeyeceğim ki, eski bilgeler, aritmetikte ve matematikte bile 'iyi'nin niteliklerini göstermeye çalışmışlardır (platon'un "1 iyidir" dediğini unutmayalım): çünkü bunlar doğa bilimlerinin bilgileri gibi değildirler, denenemezler. deneyden geçiremeyeceğimiz için, erdemi, cesareti, doğruluğu yadsıyacak mıyız? bunu söylerken değer yargılarının nesnel olmadığını görmezlikten geliyor değilim; "bu adam kötüdür" derken herkesin yüzde yüz bana katılacağını söyleyemem, ama gene de bizde iyiyi ve kötüyü, cesuru ve korkağı, doğruluğu, acımayı, sevecenliği ve bunların bütün karşıtlarını bilen bir akıl olduğunu söyleyeceğim. kendimizle ciddi olarak hesaplaşırsak, bizde neyin erdem, neyin erdemsizlik, neyin hak ve haksızlık olduğunu açık olarak tanıtan bir bilgi vardır. elbet bunları tam olarak sınırlandırmak ve kavramlarla saptamak güçtür, ama gene de yapıp ettiklerimizi rastlantıya bırakmayan yöneltici bir ilkeden söz edebiliriz. öyle ise bunlar vardır ve var olanın ise bilgisi de vardır, diyebilirim.
öyle ise, insanın iyi olması yeter, iyi olmaya kalkması gerekli değildir. çünkü iyi görünmeye kalkmak, onun kendi iyiliğinden kuşku duyduğu anlamına gelir ve yukarıda konuştuklarımıza dayanarak, iyilik taklit edilemez görüşüne varabiliriz. ama bu durumda biz bir insanın iyi olup olmadığını nasıl, nerden anlayacağız? ortak olan 'iyi'nin ölçütü, elbette kendinizde bulunan ölçüttür; bu ölçüt evrenseldir. "madem bende bir ben var, öyleyse başkasında da var." 'iyi'nin toplumdan topluma, çağdan çağa değiştiği konusunu hiç hesaba katmıyorum; ben genel olanı, zamanla değişmeyeni ele aldım. buna 'iyi'nin özü de diyebiliriz.
Gündemdeki Haberler
güncel Önemli Başlıklar