osmanlı devleti nin geri kalmasının nedenleri

ipek ve diğer ticaret yollarını tekeline alması pekte iyi olmadı asıl sebebi budur, başa geçmek diğer devletleri ezmek değil yönetmek gerektirir şimdilerde amerika ve ingilterenin yapığı gibi

diğer devletleri nefes almayacak kadar baskıya almak diğer devletleri başka yollar aramaya teşvik etti otoriteleri sarsıldı.

coğrafi keşifler ve devrimler gerçekleşti ve Fatih gibi padişahların ince ince işledikleri politakaların devamını getiremeyecek padişahların başa geçmesi geride kalmayı kolaylaştırmıştır.

her ne kadar yakalanamaya çalışılan br teknoloji çalışması olmuşsa da bu o kadar yıl olan açığı kapatamamıştır tıpkı günümüzde olduğu gibi...