çaka bey ve peçeneklerin bizans ı yıkma teşebbüsü

Çaka Bey, esir kaldığı yıllarda bizans devlet teşkilatı'nı öğrenmiş, kültürünü benimsemiştir ve bizans tahtına oturma planları yapmaya başlamıştır. bu isteği ve arzusu imparator elbiseleri giymesi ve nişanları taşımasından anlaşılmaktadır. bu amaç doğrultusunda planı şu şekildedir; Ege Denizi'ndeki önemli adaları fethetmek, izmir'den Çanakkale'ye kadar olan yerleri ele geçirdikten sonra Gelibolu Yarımadası'na geçmek ve Bizans'ın Trakya'daki topraklarını ele geçirmektir. bu doğrultuda donanmasını güçlendirmeye başlamış ve balkanlarda dehşet saçan ve bizans'ın çekindiği peçenekler ile görüşmüştür. Anadolu'dan gelmiş olan ve Bizans'ta ücretli askerlik yapan Türkleri de kendi beyliğine gelmeleri yönünde çağrılarda bulunmuş, propagandalar yapmış ve gelecek olanlara birçok hediyeler vaat etmiştir. ayrıca çaka bey, süleyman şah'ın ölümünden sonra iznik'te bulunan ebul kasım ile de ilişki kurmuştur.

Bizans Devleti üç tarafı Türklerle sarılmış bir halde idi ve zor günler geçiriyordu. Balkanlarda Peçenek, iznik’i ele geçiren Türkiye Selçuklu Devleti ve Batı Anadolu ile Ege Denizi’nde fetihler yapan Çaka Bey tehdidi vardı. Sefer mevsiminin bitmesi ile her iki tarafta da hazırlıklar başlamıştır. Bizans’ın düştüğü durumun farkında olan Çaka Bey ile Peçenekler Bizans üzerine sefer düzenlemek için görüşmelere başlamıştır. ilkbahar aylarında üzerine gelecek olan tehlikenin farkında olan Bizans imparatoru ise Peçeneklerle ekonomik menfaatleri çakışan Kumanlarla diplomatik görüşmelere başlamıştır. Bu görüşmelerden sonra Kuman başbuğları Tongurtok’tan ve Bonyak’tan Peçeneklere karşı savaşmak için ilkbaharda 40 bin kişilik bir ordunun Bizans’a yardıma geleceği sözü alınmıştır. Aleksios Komnenos Kumanların yardım sözünü yeterli bulmamış olacak ki Batı Avrupa Hristiyan dünyasından da yardım istemiştir. Onun bu yardım isteği Haçlı seferinin başlamasına neden olmuştur.

1091 yılının ilkbahar mevsiminde nisan ayının sonlarına doğru Peçenekler Meriç’in aşağı kısmında Lebunion şehri yakınlarında mevki aldılar. Bunun üzerine Bizans imparatoru topladığı kuvvetlerini Enez’e gönderdi. 26 Nisan günü ise sözlerinde duran Kumanlar geldi fakat bir türlü Peçeneklere saldıracak cesareti bulamadılar. Peçenekler de galiba Çaka Bey ve donanmasını bekledikleri için harekete geçmediler. 29 Nisan 1091 günü Bizansların kışkırtmalarına dayanamayan Kumanlar saldırıya geçti ve çoluk – çocuk, kadın – yaşlı demeden Peçenekleri kılıçtan geçirdi. Böylece Bizans imparatoru Balkanlardaki tehlikeden kurtulmuş oldu ve muhtemelen devletini yıkılmaktan kurtardı. Çaka Bey’in neden gelmediğine dair bir belge bulunmamaktadır.

Aleksios Komnenos en büyük tehlike olan Peçenekleri bertaraf ettikten sonra adaları geri almak için hazırlıklara başlamış ve Çaka Bey’in ne durumda olduğunu öğrenmek için bilgi toplatmaya başlamıştır. Çaka Bey ise iznik’te tahta geçen I. Kılıç Arslan ile münasebette bulunmuş ve kızını evlendirmiştir. Bu vesile ile Çaka Bey Selçuklu sultanını damat edinerek dostluk kurmuştur. Çaka Bey her ne kadar kızını I. Kılıç Arslan ile evlendirmiş olsa da Selçuklu sultanı ile yakınlaşmak yerine aksine birbirlerinden uzaklaşmışlardır. Anna Komnena’ya göre bunun nedeni I. Kılıçarslan’ın Çaka Bey’in artan kudreti karşısında şüphe, korku ve kıskançlık duymasıdır. Siyasi yönden ise Selçuklu sultanları Anadolu’da beylik kurmuş hanedanları Konya’ya bağlamak ya da ortadan kaldırmak istediğinden dolayı bu iki lider birbirlerine yakınlaşmak yerine uzaklaşmıştır.

tipik bizans politikasının devreye girmesiyle sonuçsuz kalmış ve bizans'ın yıkılışı 3,5 yüzyıl gecikmiştir.

(#22772634)