yusuf kemal tengirsek

Osmanlı Meclisi Mebusan'ında ve T.B.M.M.'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, ayrıca farklı hükümetlerde iktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, yüzyıla yaklaşan ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.

1878'de Boyabat'ta doğmuştur. Kadı naibi Hasan Raci Efendinin oğludur. Önce Kuleli idadisine girmiş, sağlık nedenleri ile Askeri Tıbbiye'ye geçmiş, burada öğrenimine devam ederken rejime muhalif bazı arkadaşlarını ele vermediği için hapsedilmiş, Fizan'a sürülmek üzere iken sakatlığı ve bazı girişimler üzerine çürüğe ayrılmıştır. Bir süre memleketinde kaldıktan sonra tekrar istanbul'a gelerek Hukuk Mektebi'ne girmiştir. 1904'de mezun olmuş, daha sonra Paris Hukuk Fakültesi Siyasi ve iktisadi Bilimler Bölümü'nde doktorasını vermiştir.

1898'de Boyabat Mal Müdürü Refikliğine tayin edilmiş, 1899 da istifa etmiştir. Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra 1904'de avukatlığa başlamış, aynı zamanda fakültede Ceza Hukuku muallim muavinliğine, daha sonra da muallimliğe (eğitmenliğe) tayin edilmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanı ile Kastamonu mebusluğuna seçilmiş, ancak kısa bir süre sonra, 7 Kasım 1908'de istifa ederek, 30 Eylül 1909 - 31 Ağustos 1914 tarihler arasında Avrupa'da Talebe Müfettişliğinde bulunmuştur. 1 Haziran 1915'de Umumi Müfettişliğe, 23 Kasım 1915 de Adliye Nezareti Müsteşarlığına tayin edilmiştir.

I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle tekrar Kastamonu Mebusu olmuş, istanbul'un işgal edilmesi üzerine Ankara'ya gelerek Büyük Millet Meclisine katılmıştır. Hariciye Vekili Bekir Sami Bey ile birlikte murahhas olarak Moskova'ya gitmiş ve daha sonra ikinci bir defa, Heyeti Murahhas Reisi sıfatıyla, 16 Mart 1921'de Moskova'ya giderek Türk-Rus Dostluk Muahedesini akdetmiştir. 30 Mart 1920'de Adliye Vekili, 15 Mayıs 1921'de Hariciye Vekili seçilmiştir. 2 Ekim 1922'de vekillik görevinden istifa etmiş, 1923'de Londra Temsilciliği'ne tayin olmuş, ancak bilahare sefirlik ile milletvekilliğinin bir arada yapılamayacağına dair alınan karar üzerine milletvekilliğini tercih etmiştir. 1930'da ikinci defa Adliye Vekilliğine tayin edilmiş, 1933'de istifa etmiştir.

Siyaseti bıraktıktan sonra Ankara Hukuk Fakültesi'nde Ekonomi Profesörü olmuş, bu görevden emekli olmuştur. 1961'de 27 Mayıs Temsilciler Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. 1969 yılında ölmüştür.

1879'da Boyabat'ta doğmuştur. Babasının Kadılık yaptığı Kastamonu Taşköprü ilçesinde Rüştiye'de, istanbul'da Numune Terakki Okulu'ndan mezun olmuş, 1891 yılında Fatih Askeri Rüştiyesi'ne girmiştir. Kuleli Askeri Lisesi son sınıfında iken bazı öğrenci olaylarına katıldığı için okuldan çıkarılmıştır. Boyabat'a dönerek maliyede memur olarak çalışmış, daha sonra istanbul'a gelerek hukuk eğitimini görmüştür.

Bir süre avukatlık yaptıktan sonra II. Meşrutiyet'in ilanı ile Kastamonu'dan Milletvekili seçilmiş, 31 Mart olayından sonra Fransa'ya giderek doktora yapmıştır. ikinci doktorasını ingiltere'de yaptığı sırada II. Dünya Savaşı başlamış, Türkiye' ye dönmek zorunda kalmıştır.

Son Osmanlı Meclisi'ne yine Kastamonu'dan Milletvekili seçilen Tengirşenk bu meclisin kapatılması ve üyelerinin Malta'ya sürülmesi üzerine Ankara'ya geçmiş ve ilk T.B.M.M.'de iktisat Bakanı olmuştur.

Atatürk tarafından Rusya'ya gönderilen Tengirşenk Moskova Antlaşmasını imzalamıştır. Hariciye Bakanlığı görevinde de bulunmuş, istiklâl Savaşı sonuna kadar bu görevde kalmıştır. ismet Paşa'nın Lozan'a Hariciye Bakanı olarak gitmesi için bu görevden istifa etmiştir. Cumhuriyet devrinde Adliye Bakanlığı yapmış, bu arada Ankara Hukuk Fakültesi'nde Ekonomi Profesörlüğü görevinde bulunmuştur.

1946'da Demokrat Parti'den Sinop Milletvekili olmuş, 1960 ihtilalinden sonra teşekkül eden kurucu meclise üye olarak en yaşlı üye sıfatıyla başkanlığa getirilmiştir.

1969 yılında istanbul'da vefat etmiştir.

1878-1969 yılları arasında yaşamış politikacı.
adalet bakanlığı, içişleri bakanlığı ve ingiltere büyükelçiliği görevlerinde bulunmuştur.
1946 cumhurbaşkanı seçiminde demokrat parti'den aday olmuştur.