bugün

inşaat projelerinde bütün esaslar binanın basma gerilimlerine dayanımı dikkate alınarak belirlenmiştir.
az çok diğer etmenler gözönüne alınsa da bunların bütün içindeki ağırlığı çok azdır.

ülkemizdeki depremlerdeki yıkımların çoğu binaların eğilme gerilmelerine maruz kalmasından yıkılıyor yani şöyle düşünün binaya dışarıdan yere paralel bir kuvvet uygulanıyor ve bna bütün olarak eğilmeye zorlanıyor.
malum beton basma yüklerine karşı çok dayanıklı öyle ki bir tek orta büyüklükteki bir kolon bile 150 ton yük taşıyabiliyor. 100 m2 normal bi yapı zaten bu ağırlıkta ve projelerde bu kolondan en az 9 tane var.
ama beton eğilme yani kayma gerilmelerine karşı çok dayanıksız eğilmeye başladığı zaman basma yüklerinin çok azında bile çaat diye gidiyor.
işte projelerin çoğunda bu eksik.
şöyle ne bileyim çapraz kolonumsular olsa ya da daha esnek malzemelerden takviyeler konsa mesela ahşaptan.
bu şekilde binalar çok daha dayanıklı olur.

ahşap dedik ya ahşap eğilme dayanımı açısından betondan çok daha iyi. bu da ilginçtir.
bir ara japonya da betonun içinde dmirle birlikte ahşap kullanılması denemeleri vardı ama ne oldu bilmem.
Bende şimdi gördüm izalator diye bir sistem varmış sarsıntıyı 3/4 oranında absorbe ediyormuş alazıg şehir hastanesinde kullanılmış keşke her yeni yapilan binada böyle yapılsa ama uzar gider bu amadan sonra söyleyecekler. https://youtu.be/mLi6U7JbvcU
bak eğilmeye karşı en iyi yapı dış şekli piramitimsi yapıdır yani tabanda alan büyük katlar yükseldikçe alan küçülüyor.