fikrini desteklemeyip ifade etmesini istemek

voltaire'e atfedilmiş bir sözün eylemi ifade etmiş şeklidir.

voltaire bunu söylerken ne hissetti bilmiyorum; lakin, derin anlamları olduğunu sanıyorum.
bir düşünceden asla zarar gelmez, tabi düşünceyi irdeleyip, doğru ya da yanlış olarak,
gerçek şekilde isimlendirebiliyorsan.
yüzlerce farklı düşünce biliyor olabilirsin. bu özgür düşünceler,
senin kendi düşüncelerinin birer alternatifinden başka birşey değildir.
bu alternatifler arasıda senin kendi ürettiğin, senin desteklediğin ve katılmadığın düşünceler,
sadece senin tercihlerindir.

dünya,
herbir birey etrafında döner,
herbir birey, kendi fikirlerinin doğruluğuna inanır.
eğer düşüncesi, fikirlerinin yanlış olduğuysa, buna inanır.
eğer düşüncesi, fikirlerinin doğru olduğuysa, buna inandır.

ve her iki örnekte de ilk düşüncesinden vaz geçmez.

"düşüncelerinizden nefret ediyorum; fakat o düşünceleri ifade edebilmeniz için ölmeye hazırım!"
tarzı bir söylem, bana ne kadar uzak gelse de, voltaire bunu çekinmeden dile getirmiş.
bana göre, her düşünce özgürce ifade edilemez.

çünkü, ifade edilen düşünceyi sentezleyip, öğütebilecek insanlar olmalıdır.
eğer bir insanı kaldıramayacağı düzeyde bir düşüncenin doğru olduğuna inandırabilirseniz,
hayatını tehlikeye atmış olabilirsiniz.

bunun için vardır diş perileri, noel babalar, masallar, kitaplar, melekler, şeytanlar.