bugün

Epsilon eridani

Bize sadece 10.5 ışık yılı uzaktaki bu yıldız, kendisi ve çevresindeki gezegenleri ile, Güneş Sistemi’ne oldukça benzerlik gösteriyor. Epsilon Eridani, Güneş’in %82’si kütleye ve dörtte üçü çapa sahip, K sınıfı bir turuncu cüce anakol yıldızıdır.

Düşük kütlesi nedeniyle, yüzey sıcaklığı 4.800 santigrat derece (Güneş’in 5.500ºC) civarında, aydınlatma gücü de Güneş’in sadece %34’ü kadardır. Buna rağmen, 30 milyar yıllık ortalama ömrüyle, Güneş’imizden 3 kat daha uzun yaşam süresine sahip.

Epsilon Eridani sistemi, birçok yönüyle Güneş Sistemi ile benzerlik taşıyor. Örneğin, bizim sistemimizde Mars ile Jüpiter arasında yer alan asteroid kuşağının bir benzeri hemen hemen aynı konumda Epsilon Eridani sisteminde de bulunuyor. Aynı şekilde, sistemimizdeki Kuiper Kuşağı’nın bir benzeri de bu yıldızın yörüngesinde yer alıyor.

Sistemde şimdilik bildiğimiz iki olası gezegen var. ilki, yıldıza yaklaşık 500 milyon km uzaklıkta dolanan, Jüpiter’in 1.5 katı kütleye sahip bir gaz devi. Diğeri ise, çok daha uzakta, yıldıza 6 milyar kilometre mesafede muhtemelen Neptün benzeri bir buz devi.

Bilim insanları, muhtemel bu iki gezegen dışında Epsilon Eridani’nin çevresinde, yıldıza 80 ila 200 milyon km uzakta yörüngelere sahip karasal gezegenler de bulunabileceğini düşünüyorlar. Fakat yaşama ev sahipliği yapabilecek bu gezegenler şimdiye kadar keşfedilemedi, araştırmalar devam ediyor.

Her ne kadar yaşam için çok uygun bir sistem gibi görünse de, Epsilon Eridani yıldızı henüz 1 milyar yaşında, çok genç bir yıldızdır. Bu nedenle Güneş’ten çok daha aktiftir ve çok şiddetli güneş patlamaları meydana getirerek fazlasıyla radyasyon yayar. Aynı zamanda, yıldızın çevresindeki olası gezegenlerin yaşam için uygun hale gelmesine (volkanik aktivitelerin azalması, gezegen kabuğunun stabil hale gelmesi, atmosferin olgunlaşması vs) en az 1 milyar yıl daha var.

Yıldızı önemli kılan şey, Güneş Sistemi’nin ilk yıllarını canlı olarak görebildiğimiz bir laboratuar işlevi görmesi. Epsilon Eridani’yi inceleyerek, gezegenimizin ve yıldızımızın gençlik günlerinde nasıl olduğunu öğrenme imkanına sahip oluyoruz.

Zafer Emecan

http://www.kozmikanafor.c...ildizlar-epsilon-eridani/
romantik bir isme sahip yıldızdır. ırmak (eridanus) takımyıldızında yer alır. dünyadan 10,5 ışıkyılı uzaklıktadır. güneşi, güneşimizden daha az parlak ve daha kızıldır. yörüngesinde jüpiter benzeri bir gezegenin döndüğü bilinmektedir.