hayatın bir rüya olma ihtimali

sevgili yazarlar bildiğiniz üzere rüyada zaman ve mekan kavramı farklıdır. saniyeler içinde olup biten rüya size günlerce sürmüş gibi gelebilir ve hatta bu rüyalar o kadar gerçekçidir ki uyandığınızda takvimi açıp günlere bakmanıza sebep olmuştur.

uzun lafın kısası madem rüyalarda zaman ve mekan kavramı farklı boyutlardadır o zaman şuan yaşadığımız hayatın bir rüya olma ihtimali çok yüksektir. gece uyuduğumuzda gördüğümüz rüyalarda rüya içinde rüya olabilir. bir gün uyandığınızda bu entrymi anımsamayı unutmayın.

(bkz: yok yok delirmedim)

edit: inception denen filmi izlemedim. hem izlesem bile bir filmin etkisinde kalmam.

her gece rüya içinde rüyaya giriyoruz sevgili yazarlar. yaşınız ile 365 i çarpın ve kaçıncı rüyada olduğunuzu hesaplayın.

edit: olsada olduğunu düşünmediğim durumdur. sonuçta rüya içinde rüyaya girseniz bile her sabah uyandığınızda rüya gördüğünüzü farkediyorsunuz ve gece rüyalarınızda hep anormal şeyler, doğaüstü şeyler görüyorsunuz. ancak eğer yaşadığımız dünya bir rüya olsaydı, her gece gördüğümüz rüyalarla aynı olurdu. zombilerdir, tuhaf yerlerdir falan filan.

vardır. ama bu rüyanın bir gerçekliği olmalıdır bu durumda. rüya bittiğinde uyanacağımız...

" - biriniz dürtün lan ozaman.. "

çok kuvvetli bir ihtimal öyledir. fakat dini açıdan demiyorum,gerçekten bir gün her şeyin başka bir bedende can bulmamıza kadar gelecek sürenin bir kabustan uyandığımız gün rahatladığımız gibi bir şeydir bu durum.

olması şeklinde descartes'in ''düşünüyorum , öyleyse varım. '' görüşünü çürütecek hadisedir...

inception'ı izleyince bu hali düşünmeme sebep olan,gerçek olma ihtimali karşısında şizofreni tavırlar segilediğim durumdur.

Eğer bu hayat rüyaysa, yalnızca ölerek uyanabiliriz.

(bkz: inception)

hayat bir rüyaysa benim payıma neden her gün yeni bir kabus düşüyor sözlük?

çok fazla inception izlemiş olan kişinin düşündüğü ihtimal. En son bunu şizofren bir hastadan duymuştum. Onu da kliniğe yatırdık hemen zaten, başka hayata geçmek için kendini öldürmeye kalkar filan diye.

--spoiler--
hacım, christopher nolan senden önce düşündü *, göz ve kulağıa hitab etsin diye filmini de çevirdi. sen daha skindirik bir entryle yeniden keşfetme peşindesin. rüyaysa bile sana günaydın.
--spoiler--

keşke dediğim ve olmasını çok istediğim bir ihtimaldir. keşke hayat kötü bir rüya olsa uyansak da kurtulsak.

fenerbahçe nin türkiye kupasını alma ihtimalinden bile düşüktür.

insanlık tarihi boyunca ele alınıp işlenmiş bir ihtimaldir. hakkında yazılar, kitaplar yazılmış, filmler çekilmiştir. popüler bilim kurgu filmlerini besleyen bir ihtimaldir; dark city, ghost in the shell, the matrix, the thirteenth floor, inception ...

konu hakkında güzel bir yazı :

Bir gün ölecek olanların yürüyor görünmesi.

"Bir kız ile karşılaştım
Göz aldatan bir sinema
Gözlerine baktım, geçtim
Ben de oldum bir sinema.
Göçler gider, katar katar
Kimi alır, kimi satar
Okun doğrulamış atar
Batan oklar, hep sinema.
Bir an evvel geçen halım
Gözünden kaçtı maralım
Felek, çeviriyor film
işte büyük bir sinema.
Şaşar Veysel bu ne haldır
Hakikat da hep hayaldır
Hayat filime misaldır
işler güçler hep sinema."

Sinema, rüya ve hayat üzerine ortak bir yazı yazılması gerektiğinde, önceleri olduğu gibi yapılacak ilk alıntı Aşık Veysel'in bu şiiri olmalıdır. Aşık Veysel, şiirin ilk üç dörtlüğünde aşktan, olağan hayatından, felekten bahsediyor ve son satırlarda, işte bu üç satırlık hayat bir sinema diyor, noktayı koyuyor. Satırları tek tek inceleyecek olursak, hayatı temaşa ettikten sonra, ilk olarak şaşkınlığını belirtiyor-şaşar Veysel bu ne haldir- daha sonra çıkardığı sonucu söylüyor-hakikat de hep hayaldir- .

Bu "hayal"i anlamak için ikinci satırda çıkardığı sonuç üzerinde biraz durmak gerekiyor sanırım. Nasıl oluyor da insanlar hakikati bulmaya çalışırken hatta herkese göre hakikat de farklı farklı olurken, peşinde koştuğumuz bu hakikat hayal oluyor? Oysa, herkesin kalbi hakikat için çarpar. Hayat temaşa edilip tam hakikat bulunmuşken nasıl oluyor da hakikat bir ozanın dilinde hayal olduğunu haykırabiliyor?

ilkçağ filozoflarından Platon bu konudaki fikirlerini idealar alemi başlığında açıklamıştır. Ona göre, içinde bulunduğumuz dünya gerçek bir dünya değildir, göreceli bir hayaller alemidir. Aynı sinemayı izleyen kişiler nasıl farklı yorumlar çıkarıyorsa, dünya üzerinde görünen ve yaşanan her şeyden de insanlar farklı yorumlar çıkarırlar. Kişilerce görünenler farklı farklı olduğu için, sabit ve gerçek bir dünya vardır diyemeyiz, dünyayı "idealar alemi" diye ifade edebiliriz ancak.

Aynı düşünceyi öngören Mevlana, görünen her şey hayaldir, demiş ve günümüze kadar gelen fikirlerini "dünyanın hayal olması" neticesi ile "dünya hayal ise gerçek nedir" sorusu üzerine kurmuştur.

Gün gibi açık gördüğümüz, hakikat bildiklerimiz, bir başkasınca farklı yorumlanır; aynı sözlerle ifade etsek bile zihnimizdeki yansımaları muhakkak çeşitlidir. Bizce hakikat olan da hayallerimiz gibi özel ve kişiseldir. Kısa ifadesiyle, hakikat de hep hayaldir.

Hakikatin de hayal olması mevzusunda bize ışık tutan hem de bu fikrin eskiden beri düşünülegeldiğini anlatan bir de kısa hikaye var: Çinli bir bilge rüyasında kelebek olduğunu görür ve uyanınca kendi kendine şöyle sorar: rüyasında kelebek olduğunu gören bir adam mıyım yoksa kendini adam olarak düşleyen bir kelebek mi?

"Düş" kelimesi geçtiği için artık devreye rüya da girmiş oluyor ve hayat belki de bir rüya olduğu için hayal oluyor. Günlük, uyanık hayatımızdaki sözler uyurkenki düşlerimize benzetiliyor ve deniliyor ki "doğru sözle yalanın farkı ne ise, gerçek rüyayla yalancı düşlerin farkı da odur". Bazen geceleyin rüyamızda gördüğümüz biriyle, o gecenin sabahında karşılaşabiliyoruz yahut rüyada gördüğümüz aynıyla veya tabiriyle gündüz gerçekleşebiliyor. Bazen rüyanın tabiri yine rüyanın içinde olabiliyor ya da iyi bir davranışımızın hediyesi bize güzel bir rüyayla sunuluyor. ikram sunulduğu bir rüyadan uyanmak istemiyoruz ve ciddi olarak düşünüyoruz ki belki rüyalar uyanıkken yapıp ettiklerimizden daha sahicidir.

Rüya ve sinemayla hayatın bağlantısını "Rüya Sineması" kitabında uzun uzun açıklayan Sadık Yalsızuçanlar, konunun daha iyi anlaşılması için belirttiği ifadelerden birinde de, bir rüya yaşadığımızı ve bunu gerçek sandığımızı, bu rüyanın da tanrının rüyası olduğunu belirtiyor. Bizim gördüğümüz rüyalar ise büyük rüya içindeki küçük rüyalar kalıyor.

Büyük düş içindeki küçük düşler bazen sahici bazen de vesveseci düş olarak görünüyor. Rüya-ı sadıka denilen gerçekçi rüyalar hakikat damlalarından oluşuyor. islam tarihinden bilindiğine göre ise peygamberlere nübüvvetleri ilk olarak sadık rüya ile müjdelenmiştir. Yani rüya, hayal olan hakikati bize düşlerimizde göstermekte bir vasıta oluyor ve "hakikat de hep hayaldir" sözüyle Aşık Veysel'i anlamamıza yardımcı oluyor.

Bir düşten uyandığımızda çevremize alışmaya zorlanırız, başka bir dünyadan kopup gelmiş gibi zihnimiz tam olarak etrafı algılayamaz, hemen alışamayız. Bu halin gerçekle hayal arasında sendeleme olduğunun bir kanıtı da, insana farklı bir bakış açısı sunan yakaza halinin uykunun hemen ertesinde yaşanmasıdır. Diğer yandan, rüya görmeyi sinema izlemeye benzetirsek, bir sinemadan çıktığımız andaki izlenen olayların geçip gitmiş olma, başka bir dünyaya dönme hallerini rüyadan uyandığında da yaşandığını fark ederiz. Hem rüyada hem sinemada aktif olarak etki edemediğimiz olaylar olmakta, biz izleyici konumunda onları izlemekteyizdir.

Sinemanın oluşum aşamalarına baktığımızda ise, görüntünün göz yanılmasından ibaret olduğu görürüz. Aslında el ile tutulup hissedilir olan sadece film karelerinin döndüğü küçük bir makine ve beyaz perdedir, izlediğimiz sahneler sonradan ortaya çıkar. Aynı kareyi saniyede yirmi dört kez yansıtırsak bir süreklilik oluşur ve görüntü elde edilir. Görüntünün saniye içinde defalarca gidip gelmesini göz algılayamaz, yansımaları zihninde birleştirir ve oluşan hareketliliği izler. Bu bilgiler ışığında Platon'un idealar alemine döner ve maddenin var olmadığını varsayarsak, dünyanın her an hem "var" hem "yok"olduğunu; insan gözünün ise yanılması ile hep "var" gibi gördüğünü ve görünen her ne ise ekranda izlediklerimiz gibi yansıma olduğunu söyleyebiliriz.

Bugün ise, biz güncel olaylarla darılmış zihnimizde, siyasi görüşümüz var sanıp da tek yönlü savunmalarımızla, tuttuğumuz takımla, bulunduğumuz mahalle ile, komşumuz ile, ülkemize komşu ülkeler ile, ülkenin lideriyle, idarecisi, bürokratı, belediye başkanı, çalışanı, işçisi ile, hatta üstümüz başımızla, modayla; kısacası bizdeki hayatla o kadar meşgulüz ki, olan bitene uzaktan ilahi bir gözle bakıp yaşamı anlamaya çalışmıyoruz bile. Biz takip etsek de etmesek de sürekli siyasi, ekonomik olaylar oluyor, paranın akışı değişmiyor, fakir daha da fakirleşiyor, zengin daha zenginleşiyor, dünya kupasını biz takip etmesek de bir ülke alıyor, biz bilmesek de kartel medya ünlü yaptığı kişilerin peşinde koşturuyor, yazarlar yine yazıyor, çizerler yine çiziyor, herkes bir yol tutturmuş gidiyor. Bu konumda bir tek şahıs olarak insanın görevi hiç olmaktan öteye gitmiyor. Mahalleyi, şehri, ülkeyi, dünyayı ve sonra tüm evreni düşünen insan, kendisinin iradesi dışında her şeyin bir sinema misali döndüğünü fark ediyor. Durum bu iken "işler güçler hep sinema" sözü tam da yerinde oluyor.

Sonuç olarak hayat bir hayal ve yaşadığımız hayat aynı düşler gibi kulağımıza bazı gerçekleri fısıldıyor, daha önemlisi düşler gibi kısa sürüyor. Hayat bir düşlemedir, tabir yerindeyse bir rüyadır ve daha derinden düşünüldüğünde sinema da rüya-hayat ikilisine dahildir.

Geçtiğimiz zamanın müceddidi, istanbul'da mezarlığa nazar bir yerde oturmuş iken hayalinde, "insanları ayakta gezen cenazeler suretinde" görüyor ve kendi kendine diyor ki: "madem bu kabristanda olanlardan bir kısmı sinemada gezer gibi görülüyor, ileride katiyen bu kabristana girecekleri de girmiş gibi gör, onlar da cenazedir, geziyorlar." Zamane bilgesinin ifadesine göre hayat, sinema-ı Rabbaniye adlı büyük bir sinema, yani Allah'ın sineması. Bir gün ölecek olanların yürüyor görünmesinden ibaret olan bir sinema, bir rüyadan ibarettir, diyor dünya.

Sinema yoluyla gerçeğe ulaşmanın yolunu yine en güzel şekliyle sinemalar anlatabilir. Türk ve dünya sinemasında gerçeküstü bu fikirleri işleyen filmler yapılmıştır. Bu yoldaki filmlere örnek olarak Semih Kaplanoğlu'nun "Yusuf üçlemesi" dediği Süt, Yumurta ve Bal filmleri ile Mesut Uçakan'ın "hepimiz sonsuz karelerden oluşan bir filmin içindeyiz" düsturuyla yönettiği filmler verilebilir. Dünya sinemasından en güzel örneklerini ise Rus sinemasından Andrei Tarkovsky'nin "Kurban" ve "iz Sürücü" filmlerinde bulabiliriz.

Nihayetinde dünya hayatına rüya, hayal, sinema benzetmesi yapsak yahut kutsal kitapta geçtiği üzere "bir oyun ve oyalanmadan ibarettir" desek de bu fikirler salt benzetme yapmak, bilgeleri anlamak için değildir elbet. Yaşadıklarımızın, izlediklerimizin, hissettiklerimizin ışığında, gerçeküstüne ait kulağımıza fısıldananların izinden giderek sorulara cevap bulmak bir amaç olmalıdır. Gerçeğin gerçek olmadığını bilmek bizi büyük gerçeğe götürmelidir; ancak o zaman rüyalarımızı, sinemaları, hayatımızı farklı yorumlamanın bir anlamı olabilir.

kaynak: http://www.derindusunce.o...anlarin-yuruyor-gorunmesi

(bkz: ben hayatin ruya olma ihtimalini sevdim)

- halüsilasyonlardayım anne.

(bkz: hayat bir rüyaysa gir rüyama pakize)

peygamberimiz demiştirki;

-insan'lar uykudadırlar,Öldükleri vakit uyanırlar.

ahmet arif'e göre:

"rüya bütün çektiğimiz.
rüya kahrım, rüya zindan,
nasıl da yılları buldu,
bir mısra boyu maceram."

hz. muhammed'e göre:

"insanlar uykudadır, ölümle uyanırlar"

descartes'e göre:

"tüm yaşamın bir rüya olmadığından nasıl emin olabilirsin?"

shakespeare'e göre:

"gezinen bir gölgedir hayat"

uyanmak istememize neden olur.

(bkz: inception izleyip hayatın anlamını çözmek)

keşke rüya olsa da bi an önce uyansam.

an gelir allah'ım bitmesin bu rüya, an gelir uyanmak istiyorum bitsin bu kabus dedirten ihtimal.
Daha da kötüsü bütün hayatının yalan bir oyundan ibaret olması.
(bkz: Truman show)

"rendekar doğru mu söylüyor? düşünüyorum, öyleyse varım. oldukça makul. fakat bundan tam tersi bir sonuç, varolmadığım, bir düş olduğum sonucuda çıkar:düşünen bir adamı düşünüyorum. düşündüğümü bildiğim için ben varım. düşündüğünü bildiğim için, düşlediğim bu adamın da varolduğunu biliyorum. böylece o da benim kadar gerçek oluyor. bundan sonrası çok daha hüzünlü bir sonuca varıyor. düşündüğünü düşündüğüm bu adamın beni düşlediğini düşlüyorum. öyleyse gerçek olan biri beni düşlüyor. o gerçek, ben ise bir düş oluyorum."

"dünya bir düştür. evet, dünya...ah!evet, dünya bir masaldır."

puslu kıtalar atlası

o zaman ölüp uyanalım belki inception'daki 'mal' doğru söylüyodur. * *