bugün

görsel
görsel

"Kurtuluş Savaşı ile ilgili ingiliz Belgeleri" adlı kitabın yazarı Gotthard Jaeschke, vı. Sultan Mehmet Vahdettin'in ingiliz dostluğunu kazanmak için "ingilizlere yalvarıp yakardığını" belirtmiştir. Sina Akşin de, "istanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele" adlı kitabında Vahdettin'in ingilizlerle ilişkilerini anlatırken, "Yalvaran Bir Padişah" başlığını kullanmıştır.

Belgeler, G. Jaeschke'nin ve S. Akşin'in bu değerlendirmelerini doğrulamaktadır.

Akşin, Vahdettin'in aşın ingilizciliğini, "Saray, kurtuluşu ingiliz imparatorluğu ile bütünleşmekte görüyordu; çünkü halife sıfatı ancak bir Müslüman imparatorluk camiası içinde anlam ve değer taşıyabilir, dolayısıyla saygı görebilirdi" diye açıklamıştır.

▪︎ VAHDETTiN'iN iNGiLiZ MUHiPLER CEMiYETi iLE iLiŞKiSi ...

Padişah Vahdettin, ingilizlere yaklaşmak için öncelikle iki aracıdan yararlanmıştır. Bunlardan biri, beş defa sadrazamlığa getirdiği ingilizci Damat Ferit, diğeri de ingiliz Muhipler Cemiyeti'nin kurucusu ingilizci Sait Molla'dır.

Vahdettin'in sıkı ilişki içinde olduğu Sait Molla, ingiliz casusu Rahip Frew'le birlikte Milli hareketi yok etmek için türlü entrikalar çevirmiştir. Rahip Frew, ingiliz Haber Alma Servisi'nin önemli bir üyesidir. Frew, ayrıca, ingiltere'deki "British Red Crescnef'ın (Britanya Kızılay Derneği'nin) istanbul'daki temsilcisidir. Bu demek, Türkiye'deki ingiliz Muhipler Cemiyeti'yle sıkı ilişki içindedir.

Rahip Frew, Anadolu'daki Milli hareketi bitirmek için Sait Molla aracılığıyla ingiliz Muhipler Cemiyeti'ne para yardımı dahil her türlü yardımı yapmıştır.

Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'da çıkarılan 21 ayaklanmanın arkasında Rahip Frew, Sait Molla işbirliği ve ingiliz Muhipler Cemiyeti'nin çalışmaları olduğu anlaşılmıştır.

Sait Mola ve Rahip Frew arasındaki yazışmalar ele geçirilmiştir.

Atatürk Nutuk'ta Sait Molla'nın Rahip Frew'e gönderdiği 12 mektubu yayınlamıştır. Bu 12 mektup incelendiğinde "molla" ve "papazın" işgalci ingilizlere nasıl uşaklık ettikleri çok açık bir şekilde görülmektedir.

Bu 12 mektup incelendiğinde şöyle bir tablo ortaya çıkmaktadır:

1- Anadolu halkını Atatürk'e karşı ayaklandırmak için paralı ajanlar kiralanmış ve bu ajanların propagandaları sonunda Anadolu'da çok sayıda isyan çıkmıştır.

2- Sadrazam Damat Ferit, Şeyhülislam Mustafa Sabri ve Zeynel Abidin efendiler ile içişleri Bakanı Ali Kemal, Polis Müdürü Nurettin Bey ve Padişah Vahdettin'in ingiliz Muhipleri Cemiyeti'yle ilişkileri vardır.

3- Kürt Teali Cemiyeti ile yakın ilişkiler içindedir.

4- Mebuslar Meclisi için yapılacak seçimleri önlemeye yönelik gizli girişimlerde bulunmuştur.

Padişah Vahdettin, özellikle Hazine-i Hassa Müdürü Refik Bey, aracılığıyla randevu alan yabancı gizli servis elemanlarıyla, özellikle de ingiliz Muhipler Cemiyeti temsilcileriyle sıkça görüşmüştür. Meclis Başkanı Halil Menteşe'nin anıları bu gerçeği doğrulamaktadır: "O günlerde Vahdettin, rahatsızlığı nedeniyle Hareme çekilmiş, arzu etmediği ziyaretçileri kabul etmiyordu; fakat harem kapısından geceleri Papaz Frewleri hoca Sabrileri, Ali Kemalleri kabul ediyordu."

Yusuf Hikmet Bayur, Vahdettin'i, Rahip Frew gibi ingiliz ajanlarının kışkırttığını ileri sürmüştür: "Papaz Frew gibi ingiliz Muhipler Cemiyeti'nin habis ruhu durumunda olan ingiliz casuslarıyla gizlice ve sık sık görüşen Vahdettin'in... onlarca kışkırtıldığı da güvenle düşünülebilir."

Neşit Hakkı Uluğ, Padişah Vahdettin'in, ingiliz casusu Rahip Frew'le nasıl ilişki kurduğunu şöyle anlatmıştır:

Devamı ...

https://odatv4.com/analiz...yalvardi-2305131200-37265

https://ataturkansikloped...giliz-muhibleri-cemiyeti/

https://tr.m.wikipedia.or...ngiliz_Muhipleri_Cemiyeti