zilan deresi hadisesi

1930'da başlayan operasyonların sonucunun zilan deresinin kürt köylülerinin cesetleriyle dolmasıyla elde edildiği katliam. kürt köylülerinden temizlenen bölgeye uzun süre yerleşim yasağı konulmuş, 1980'de afganistan'dan gelenler bu topraklara yerleştirilmişler.

atsızcıların kemalist rejimin kürtlere bakışı başlığıyla ve cumhuriyet gazetesi'nden alıntılarla duyurduğu katliam hakkında, atsızcıların deyişiyle dönemin yarı resmi gazetesi cumhuriyet şöyle demiş*:

"bunların alelade hayvanlar gibi basit sevk-i tabiilerle işleyen his ve dimağlarının tezahürleri, ne kadar kaba hatta abdalca düşündüklerini gösteriyor... çiğ eti biraz bulgurla karıştırıp öylece yiyen bu adamların afrika vahşilerinden ve yamyamlardan hiç farkı yoktur."

("temizlik başladı: zeylan deresindekiler tamamen imha edildi", cumhuriyet, 13 temmuz 1930, sayfa: 4)

"ağrı dağı tepelerinde kovuklara iltica eden 1500 kadar şaki kalmıştır. tayyarelerimiz şakiler üzerine çok şiddetli bombardıman ediyorlar. ağrı dağı daimi olarak infilak ve ateş içinde inlemektedir. türkün demir kartalları asilerin hesabını temizlemektedir. eşkıyaya iltica eden köyler tamamen yakılmaktadır. zilan harekatında imha edilenlerin sayısı 15.000 kadardır. zilan deresi ağzına kadar ceset dolmuştur... bu hafta içinde ağrı dağı tenkil harekatına başlanacaktır. kumandan salih paşa bizzat ağrı'da tarama harekatına başlayacaktır. bundan kurtulma imkanı tasavvur edilemez."

("ağrı dağı harekatı bu hafta başlıyor", cumhuriyet, 16 temmuz 1930)

gazeteci yusuf mazhar, isyan bölgesini gezdikten sonra kaleme aldığı "ararat eteklerinde" başlıklı yazı dizisinde kürtleri şöyle tasvir ediyor:

"bunlar tarihin şehadeti ile sabittir ki ; amerika'nın kırmızı derililerinden fazla kabiliyetli oldukları halde ziyadesiyle hunhar ve gaddardırlar... dessas ve bediî hislerden, medeni temayüllerden tamamiyle mahrumdurlar. bunlar asırlardan beri ırkımızın başına bela kesilmiştirler."

kadın, çocuk ve bebeler dahil herkesi, bölgedeki bütün köylerin halkını, binlerce insanı, zilan deresine doldurdular. etraflarını makinalı tüfeklerle çevirdiler. makinalı tüfeklerin başında bizler, yani erler vardı. ellerimiz tetikteydi ve namlular topluluğa dönüktü. bizim arkamızda erbaşlar sıralanmıştı. elleri tüfeklerin tetiğinde namluyu bize yöneltmişlerdi. onların arkasında, üçüncü sırada subaylar tabancaların namlusuna mermiyi sürmüş bekliyorlardı.

biz ateş etmesek erbaşlar bizi vuracaklardı. onlar bizi vurmazsa subaylar onları ve bizi vuracaklardı.

tetiğe bastık. binlerce mermi deredeki insan topluluğunun üzerine ateş kustu. kadınların,çocukların, yaşlı, genç erkeklerin korkunç çığlıkları dereyi sardı. bir süre sonra çığlıklar iniltiye dönüştü. ve sonra iniltiler de kesildi. yaşlı ve genç erkeklerin yanında, binlerce kadının, çocuğun, kundaktaki bebeklerin cesetleri bir kan gölü içinde bırakıldı. kurda, kuşa yem edildi. bir süre sonra cesetler koktu, çürümeye terk edildi;

bunlar kürtlerdi. kürt kadınları, kürt çocukları, kürt bebekleri, genç, yaşlı kürt insanıydılar.

toplu kıyıma sahne olan zilan deresi, van'ın erciş ilçesinin 20 km. kuzeyindedir. bunları anlatan, bu toplu kıyıma katılan erlerden biriydi. cesetler arasında baygın yattıkları için öldürülmekten kurtulan yaralılar da bu trajediyi yıllarca anlatıp durdular. halk arasında yakılan ağıtlar, halen ilk günkü duygusallığıyla söylenip dinlenir.

16 temmuz 1930 tarihli cumhuriyet gazetesi bu haberi,

''zeylan harekatinda imha edilenler 15.000'den fazladir''başlığıyla veriyordu.

haber metninde ise 'zilan deresi lebalep (ağzına kadar) ecsat (cesetler) ile dolmuştur' deniliyordu.

devletin tedip ve tenkil hareketi sonucunda, 1930 eylülünde,zilan deresi bölgesinde hiçbir insan kalmadı.köyler ve yayladaki yerleşim yerleri yakılıp yıkıldı. zilan deresi, askeri yasak bölge olarak ilan edildi. bir süre sonra da devlet üretme çiftliği kuruldu.

peki, sonra ne oldu?

toplu kıyımla hiçbir canlının bırakılmadığı bu bölgeye, afganista&'dan soydaşlar, yani türkler getirilip yerleştirildi.

.harp tarihi arşivinde mevcut belgelerden alınmış olan bazı bilgilerin yer aldığı türkiye'de kürt isyanları (faik bulut) kitabında, genelkurmay başkanlığı'nın 1 temmuz 1930 tarihli emrine de yer verilmiş. genelkurmay başkanlığı, 'ayaklanma sahasındaki köylerden, ayaklananlara katılmış olanların tamamı yakılacaktır' emrini veriyor.

genelkurmay başkanlığının 3 ağustos 1930;da yayınladığı emirde, halka ayaklananların mutlaka cezalandırılacağı kanısını vermek için oramar olayına katılan köylerin ve yayladaki aşiretlerin tespiti ile bunların hava kuvvetleri ile bombardıman ettirilmesi gerekir' deniliyor.

bu belgelerde,

2 temmuz 1930'da, kolordu bölgesinde şu hareket ve faaliyetler olmakta idi: kaymaz, haçan, kölesor, çilli ve osmanlı köyleri havadan bombalanmış; patnos bölgesinde ayaklananlara katılan köyler bomba ve makineli tüfek ateşi altına alınmış' olduğu yazılıdır.

bu köylerde kadın, çocuk, yaşlı, genç ayrımı yapılmadan toplu bir kıyıma girişilmiştir.köyler ve yaylalardaki yerleşim yerleri yakılmış ve tahrip edilmiştir. "

kaynak : http://sozluk.sourtimes.o...p?t=zilan+deresi+katliami

başarılı bir manüplasyon harekatı sonucu terörle mücadele sürecinin bir ırka yönelik soykırım hareketi olarak sunulduğu iddiadır.

pkk' nın toplumsal bir dezenformasyon oluşturabilmesi maksadıyla süreç dahilinde terörist bir oluşumun propagandasını yapması yasal olarak mümkün olmadığı için devletin asker, polis jandarma gibi kolluk güçlerine yönelik asılsız karalama hareketidir.

şu anda da terör örgütüne yönelik pek çok sınırötesi operasyon yapılmaktadır. 60 sene sonra güneş operasyonu için malum güruh tarafından faşist tece masum kürt köylülerini öldürdü denirse buna inanılacak mıdır?

fikir vermesi açısından aynı yazının geçtiği çeşitli sitelerdeki okuyucu yorumları:

--spoiler--
-zor spas paylasımın icin.

-yeni dogmuş bebekler...daha dün amedde bir yasındaki kürt bebegini de bombalamadılar...avrupalılar bosuna barbarlar demiyor...ama onlar ne kadar da katliam yapsalar zafer kürt halkının olacaktır...çünkü biz onurlu bir dava için mücadele ediyoruz...ya onlar...

-daha önce okumuştum bunu spas heval.

-alıştık artık bu acıyadilerim ki allah onlarada tatırsın bu acıyı guzel yuregıne saglık kardeşim zor spas...
--spoiler--

sanli turk ordusu 'nun turk'leri korumak icin gosterdigi refleksif harekettir. dunyada hic bir irk, kendini korudugu icin suclanamaz.

(bkz: terörle mücadele)

terörle mücadelede çalışmalarından birisidir.

(bkz: turk ordusunun pkk operasyonlari)
(bkz: helal olsun onlara simdi sira bizde)

kurtuluş savaşı'ndan bugüne dek 20'ye yakın kürt ayaklanması olmuştur, bunlardan biri de zilan isyanıdır.

tekrarlayalım: bu olay bir kürt isyanıdır.

türk ordusu (durup dururken) sadece vahşi içgüdülerini tatmin etmek için kürtler'e saldırmamıştır.

hani zaten gerginliğimizin ve kutuplaşmaya yatkınlığımızın hat safhada olduğu bir dönemde, böylesi bir olayı gündeme taşımaktan ne fayda umulur, anlamak zor.

"katliam olmuşşş!!!" diye bağırırken, bunun bir ayaklanma sonucu gerçekleştiğini fısıltıyla söylemek de ayrı bir güzellik zaten.

cumhuriyet tarihini baştan yazıp tabuları yıkarken, atsızcılar sitesinin yorumlarını sos olarak kullanmak da cabası.

--spoiler--
kadın, çocuk ve bebeler dahil herkesi, bölgedeki bütün köylerin halkını, binlerce insanı, zilan deresine doldurdular. etraflarını makinalı tüfeklerle çevirdiler. makinalı tüfeklerin başında bizler, yani erler vardı. ellerimiz tetikteydi ve namlular topluluğa dönüktü. bizim arkamızda erbaşlar sıralanmıştı. elleri tüfeklerin tetiğinde namluyu bize yöneltmişlerdi. onların arkasında, üçüncü sırada subaylar tabancaların namlusuna mermiyi sürmüş bekliyorlardı.

biz ateş etmesek erbaşlar bizi vuracaklardı. onlar bizi vurmazsa subaylar onları ve bizi vuracaklardı.

tetiğe bastık. binlerce mermi deredeki insan topluluğunun üzerine ateş kustu. kadınların,çocukların, yaşlı, genç erkeklerin korkunç çığlıkları dereyi sardı. bir süre sonra çığlıklar iniltiye dönüştü. ve sonra iniltiler de kesildi. yaşlı ve genç erkeklerin yanında, binlerce kadının, çocuğun, kundaktaki bebeklerin cesetleri bir kan gölü içinde bırakıldı. kurda, kuşa yem edildi. bir süre sonra cesetler koktu, çürümeye terk edildi;

bunlar kürtlerdi. kürt kadınları, kürt çocukları, kürt bebekleri, genç, yaşlı kürt insanıydılar
--spoiler--

kundaktaki bebeklerin cikardiği isyan sonucu öldülmesi karar kilinmi$ katliamdir.

o zamanlar kundaktaki cocuklar, bebekler isyan cikariyordu. him...

biri isyan mi dedi ?

nehirlerin suyunu kırmızıya boyayan bir olaydır. Kan kırmızısı üstelik. hala anlatıladurulur bizim oralarda. Bizim oralardan olmayanlar ne bilsin?

her yere eklemekten sıkıldım ama ne yapayım adamlar dakka başı yaptıkları isyanları yazıp altına katliam diyor. 15bin rakamını da nerden buldularsa. zaten beş bin yıllık tarih 15bin ölü. küsüratlı rakam verin de inandırıcı olsun.

1950 IL MERKEZLERI NÜFUSU
ADANA 117 642
ADIYAMAN 11 522
AFYON 29 818
AGRI 10 028
AMASYA 14 470
ANKARA 288 536
ANTALYA 27 515
ARTVIN 4 562
AYDIN 20 161
BALIKESIR 36 006
BILECIK 4 878
BINGÖL 3 977
BITLIS 11 137
BOLU 7 954
BURDUR 14 865
BURSA 103 812
CANAKKALE 11 824
CANKIRI 14 108
CORUM 22 833
DENIZLI 22 017
DIYARBAKIR 45 053
EDIRNE 30 426
ELAZIG 29 317
ERZINCAN 18 043
ERZURUM 53 353
ESKISEHIR 89 879
G.ANTEP 71 887
GIRESUN 12 507
GÜMÜSHANE 4 220
HAKKARI 2 756
ANTAKYA 30 494
ISPARTA 18 363
MERSIN 36 463
ISTANBUL 1 002 085
IZMIR 227 578
KARS 21 130
KASTAMONU 13 597
KAYSERI 65 488
KIRKLARELI 14 557
KIRSEHIR 14 034
IZMIT 36 037
KONYA 64 434
KÜTAHYA 19 448
MALATYA 48 621
MANISA 35 240
K.MARAS 34 641
MARDIN 19 354
MUGLA 10 612
MUS 7 050
NEVSEHIR 15 054
NIGDE 12 457
ORDU 11 668
RIZE 15 067
ADAPAZARI 35 581
SAMSUN 44 019
SIIRT 15 580
SINOP 5 780
SIVAS 52 234
TEKIRDAG 15 696
TOKAT 21 666
TRABZON 33 990
TUNCELI 1 883
S. URFA 38 685
USAK 19 636
VAN 13 664
YOZGAT 11 885
ZONGULDAK 35 722
AKSARAY 10 966
BAYBURT 9 843
KARAMAN 13 476
KIRIKKALE 15 750
BATMAN 915
BARTIN 8 789

vergi vermeyi reddeden ve kara toprakları içinde bulunduğu ülkenin varlığını tanımayan bir toplumun o günkü şartlar koşulunda verilen cezasıdır. ayrıca katliam falan değildir, bebeklerin öldürüldüğü falanda yoktur. en azından kanıtı yoktur.

not: ülkenin bütünlüğünü tehtid eden bir durum varsa sokayım insan haklarına !

(bkz: yilanin basini kucukken ezmek)

Olaylara objektif yaklasmakta her zaman fayda vardir. Onlarca yildir kurt katliamlarindan bahsedilir, bu katliamlar ise her zaman red edilir. Kurtler ise buna karsilik kendilerinin ne kadar baski gorduklerini, oldurulduklerini anlatmaya calisirlar.

Bu boyle gider yillar yili. Ben olaya surdan yaklasmak istiyorum. Dogulu olmayip da Turkiye'nin dogusunu goren, ama hakkini vererek goren, oradaki insanlarla tanisan, oradaki yasami anlamaya calisan kac sozluk yazari vardir acaba? Avrupayi bile daha cok taniyoruz. Bu kosullarda gercek bir entegrasyon saglanmasi pek mumkun degildir milletler arasinda. Hele koruklenen milliyetcilik nedeniyle empati kurmak neredeyse imkansizlasmistir.Bu kosullar altinda :

"yilanin basini kucukken ezmek" veya "sanli turk ordusu 'nun turk'leri korumak icin gosterdigi refleksif harekettir. dunyada hic bir irk, kendini korudugu icin suclanamaz" veya "türk ordusu (durup dururken) sadece vahşi içgüdülerini tatmin etmek için kürtler'e saldırmamıştır." veya "terorle mucadele"

gibi duygusal tepki olarak yazilmis entrylere rastlamak gayet dogaldir. Ancak sunu unutmamak gerekir; isyan cikmasi icin bir neden gereklidir. rahati yerinde olan insan kalkip da ben isyan cikarayim demez. ilkokulda bize ezbeletilen, dis gucler kurtleri kullandi, tarzinda argumanlar da olayi acikmakta yetersiz kalir. Bugun hala dogu anadolunun egitimsizliginden bahsedebiliyorsak ya da bariz bir sekilde universiteyi kazanma oranlarinin arasinda bir fark gozlemliyebiliyorsak bu iste bir yanlislik var demektir. Kimse 'ama orda teror var o yuzden egitim, yol, yatirim yapilamiyor' gibi ilkokul duzeyinde arguanlarla gelmesin. Biraz tarih bilgisi olan adam bilir ki 1984 pkk'nin ilk eylem yilidir. Butun egitim sistemi 20 yil icinde kurulmadigina gore burda bir gariplik var anlamina gelir.

Daha soylenecek cok soz var aslinda bu konu ile ilgili. Ben sadece yazarlarin duygusalliktan uzak, iki tarafi da dusunebilecek kapasitede olmalarini diliyorum. 'Terorizm','terorist' gibi kavramlar agizdan cok rahatca cikan ama aslinda ne anlama geldigi bile tam belli olmayan kavramlardir.
(bkz: Zeitgeist)(belgesel)

kedi buysa kıyma nerde dedirten ayrıca uçakla bombalama olayına takıldığım ki o dönemde türk hava kuvvetleri envanterindeki uçakların menzilleri hakkındadır takıldığım nokta * , katliam diye adlandırılan dedem dedi nenem anlattı şeklinde de ütopik sanrı tadı veren hadise.

(bkz: srebrenitsa tatsızlığı)

madem ırklara ve soykırıma bu kadar karşısınız, ırak'ta gözlerimizin önünde ölen köylülerin peşine düşün de bölücü olmadığınızı, demokrasi için bunu yaptığınızı görelim dedirten hikayedir.

dünyanın hiçbir yerinde oturulup '' hadi lan canımız sıkılıyor, kalkın isyan çıkaralım'' denmemiştir galiba. hayır akıl mantık el vermiyor.

bebekler, çocuklar, kadınlar katledilmiş.

hımm bebekler ellerinde ak-47'lerle askerlere saldırıyordu, o yuzden öldürüldü sanırım.

sabiha gökçen hanımefendinin altında b-1 olsa anca diyeceğim ama 30 lardan bahsediyoruz.
hadi diyelim sorti yaptı, ulan o uçakla kaç sorti yapacak.
söz konusu olan bombaları atan uçak filosu, amerikan uçak gemilerinden kalkmadıysa namümkün bir durum ve rakamlar.

kemalist faşizmin insanlık dışı uygulamalarından bir diğeri.

karşıt görüşte olan herkese ergen deyip üste çıkacağını sanan, sanal devrimcilerin bahsetmediği bir konuda kürtlerin kendi kafasına göre kurduğu ağrı cumhuriyeti.

zilan deresi harekatı masum sevgi pıtırcığı bir millete değil 3 yıllık olan ama kimse tarafından tanınmayan bir devlete yöneliktir. yani ortada soykırım, katliam vb etiketlerin lafı bile edilemez. çünkü savaşta bunlar aranmaz. zira böyle şeyler olmuşsa da umrumda olmaz.

konuyu buradan uygurlara getirmek bir kürtçüye, yine konuyu buradan abd ye getirmekte bir moskof uşağına yakışırdı.

--spoiler--
"bunların alelade hayvanlar gibi basit sevk-i tabiilerle işleyen his ve dimağlarının tezahürleri, ne kadar kaba hatta abdalca düşündüklerini gösteriyor... çiğ eti biraz bulgurla karıştırıp öylece yiyen bu adamların afrika vahşilerinden ve yamyamlardan hiç farkı yoktur."
--spoiler--
o zaman için çok doğru olan bu söz, bugün için de geçerliliğini koruyor. çok az gelişme var o zamandan bu zamana.

katliam olan fakat moderasyonun ulu tavrı ile başlığı hadise olarak değiştirilen katliam.

aslolan başlık;

(bkz: zilan deresi katliamı)

edit: şimdi baktım, başlığı açan zehir'in entrysi silinmiş.

moderasyon siz çok çılgınsınız yahu..

--spoiler--
isyancı piçlerinin hayatta olduğu sağda solda atıp tuttuğu göz önüne alındığında başarısız olduğu açık olan operasyondur.
(godamanim, 04.11.2010 18:09)
--spoiler--
evet olay budur işte başarısızlık! başarısızlık üzerine kurulan bir devletten kimseye hayır gelmez! O memleket hiç bir zaman iflah olmaz.
Daha dunku uludere katliamını adamlar savunuyorlar, (ki bütün iletişim bilgi teknolojiye rağmen)
80 yıl once olan biteni nasıl anlatacaksın? nerden bileceksin. ? yine kendi ağızlarından. dönemin cumhuriyet! gazetesi yazmasa kimseye anlatamazdın.

evet isyandır. evet bağımsızlık savaşıdır o yıllarda kürtlerin yaptığı. onlar da başarısız olmuşlardır. ama karşılığında TC'nın verdiği karşılık, 1 e 100 katliam

bir kürt isyanının bastırılmasıdır.

ağrı cumhuriyeti , ağrı isyanı başlıklarında da bu konu işlenmiştir.

Taşnak lideri Vahan Papazyan'ın desteğiyle lübnan'da kurulan ermeni ve kürt örgütü xoybun (ermenice'de ermeni yurdu anlamına gelmektedir. ermeni ve kürt işbirliği ilhamını pkk buradan almıştır.) ve taraftarları türkiye'nin doğu anadolu bölgesindeki kürt isyanları ile devletin meşgul olmasını, türk ordusu'nun ilk başlarda isyancılara karşı başarılı olamamasını fırsat bilerek 28 ekim 1927 yılında doğubeyazıt civarındaki bir köyü (türkmen köyü- kur ava) başkent kabul ederek van ve ağrı dağı civarında yeni bir devlet kurduklarını söyleyerek ihsan nuri paşa ve ibrahim haski öncülüğünde bağımsızlıklarını ilan ettiler.

http://www.taraf.com.tr/a...-bir-kurt-cumhuriyeti.htm

isyanın ve bağımsızlığın arkasında ortadoğu'yu çözülemez karmaşalar içine atmak için yeminli her zamanki tanıdık aktör ingiltere vardı. bir zamanlar türklerin arabistan'dan atılmasında önemli bir görev üstlenerek arapları ayaklandırmış olan ünlü ingiliz casusu lawrence ağrı isyanı'nda yine görevi başındaydı. ingilizlerin yanısıra isyanda ermeniler'de aktif rol üslenmişlerdi.

http://tr.wikipedia.org/w...%C4%9Fr%C4%B1_Cumhuriyeti

kurulmuş olan devlet, republic of ararat, kurdish republic of ararat, ağrı cumhuriyeti; ya da komara agiriye adıyla anılmıştır. kürt isyancılar ile türk ordusu arasında sınır, şeyhli köprüsü'ydü.

hoybun merkez komitesi iran,ırak, suriye ve lübnan'da yaşamakta olan ermenilerle, süryanilerle ve kürtlerle irtibata geçti. çok geçmeden milletler cemiyetine bağımsızlıklarının tanınması için başvuru yapıldı. bu kendi çalıp kendi oynayan, zıpçıktı sözde devleti hiç bir devlet tanımadı.

hoybun'un yönlendirmesiyle zamanında ırak, iran, suriye, lübnan gibi ülkelere kaçmış olan aydın, yazar çizer takımı, azılı kürtçüler, aşiret beyleri, iran'daki sikan aşireti mensupları ağrı dağı'na akmaya başladı. hoybun, kurduğu sözde devletin silahlı güçlerini oluşturmak için eskiden türk ordusunda kurmay binbaşı olarak görev yapan ihsan nuri ve onun arkadaşlarını görevlendirdi.

bu arada türk ordusu isyanlarla boğuşmaktaydı. bunu fırsat bilen hoybun sınırlarını van ve bitlis'e kadar genişletti.

diğer illerdeki kürt isyanlarını bastırmaya başlayan türk devleti isyancılarla görüşme yaparak " isyandan vaz geçilirse bir genel af çıkarılacağını, kimseye hiç bir şey yapılmayacağını, herkesin sorunsuzca evine dönebileceğini." söyledi. ihsan Nuri başkanlığındaki Kürt heyeti, Türk hükûmetinin 12 milletvekili, Karakilise (ağrı) Valisi, 29. Tümen Komutanı, Karakilise Jandarma Komutanı, Diyadin ve Beyazıt kaymakamlarından oluşan bir delegasyonu ile görüşme yaptı.isyancılar bu teklife olumlu yaklaşmadılar. türk devleti'de gelişecek olayları ÖNCEDEN tahmin ettiği için 1.umumi müfettişlik'i kurarak başına ibrahim tali'yi geçirdi. asker sayısı 12.000'i bulmuştu. kürt isyancıların sayısı ise suriye, ırak ve iran'dan gelen desteklerle 60.000'i bulmuştu. barzani 500 adamıyla isyana destek vermek için ırak'tan gelmişti.

http://tr.wikipedia.org/w...%C4%B1_ayaklanmalar%C4%B1

türk ordusu 1 temmuz 1930'da salih omurtak komutasında ağrı dağı'nın kuşatmasını tamamlayarak 7 eylül 1930'da genel taarruza başladı. bu harekata zilan harekatı adı verildi.

25 eylül 1930'a kadar süren çatışmalarda büyük ağrı dağı ve küçük ağrı dağı arasında isyancıların iran'a kaçmak için kullandıkları koridorda 14 eylül'de isyancıların başı ibrahim ağa öldürüldü. türk ordusu adeta bir süpürme harekatı yaparak her yeri didik didik arıyor, daha önce uzlaşma tekliflerini red eden isyancılara karşı amansızca ilerliyordu. çatışmalardan bir sonuç alamayacağını anlayan ihsan nuri iran'a sığındı.

harekat sırasında özellikle ağrı dağı eteklerinde isyancıların başkenti, lojistik desteği, askeri ve siyasi komuta merkezi olarak kullandıkları köyler yakılarak bir daha kullanılamaz hale getirildi. van'da bulunan zilan deresi boyundaki köyler isyana verdikleri destek nedeniyle tamamen yakılıp bir daha yerleşime izin verilmeyerek cezalandırılmışlardı. 1980'den sonra buralara afganistan'dan gelen kırgız türkleri yerleşerek ulupamir köyü'nü kurmuşlardır.

isyanın bastırılmasında izlenen yöntemle ingilizlerin kışkırtmasıyla sürekli ayaklanma çıkaran diğer kürt aşiretlerine de göz dağı veriliyordu. sayıları 60 bini bulan isyancılardan 15 bini öldürülmüş, kaçabilenleri iran'a kaçmış, kaçamayanlar ise teslim alınmıştı. olaylar sonucunda adana ağır ceza mahkemesinde yapılan yargılamalarda 34 isyancı idama mahkum edilmiştir.

zamanın cumhuriyet gazetesi'nde isyanın bastırıldığı, türk uçaklarının isyancıların mevzilerini bombaladığı ve zilan deresi'nin isyancıların cesetleriyle dolduğu şeklinde yapılan haber referans alınarak özellikle kürtçü çevrelerce olayın bir isyan bastırma çatışması değil; sivil kadın, çocuk katliamı olduğu ileri sürülmek yüzsüzlüğü gösterilmektedir.

1929 büyük buhran'ın hemen ertesine denk gelen isyanı bastırmak için türkiye'nin yaptığı harcamalar ülkede ekonomik krize neden olmuştur.

şimdi tutup isyanın baş mimarı olan ingiliz kaynaklarını referans alarak ölen 15.000 silahlı isyancının kadın ve çocuklar olduğunu ileri sürmek ne kadar mantıklıdır ?

bir hadisedir .

isyan bastırılması.

isyankar s.kertme.