12 haziran 1968

12 Haziran 1968'de "demokratik üniversite" ve "eğitimde devrim" talebiyle istanbul Üniversitesi'ni öğrenciler işgal etmiştir.

"işgalciler" 40 yıl sonra 13 haziran cuma günü yeniden iÜ'de. şöyle diyorlar: "Bizler o günleri yaşayan 68'liler olarak, 40 Yıl önce dünyayı ve Türkiye'yi sarsan bu olayı, heyecan ve serinkanlılıkla anıyoruz.
Heyecanla anıyoruz; çünkü 68 gençliğinin "gerçekçi ol imkânsızı iste" diye dile getirdiği talepler hâlâ bizim ve bizden sonra gelen kuşakların geleceğe ilişkin ütopyasını belirliyor."

Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi'nde işgal şöyle aktarılıyor:

"Haziran 1968'de neredeyse öğretim yılı bitmişken herhangi bir kitlesel
öğrenci hareketini kimse beklemiyordu.

(...) Gerçi ilk öğrenci boykotu birkaç ay önce ilahiyat Fakültesi'nde
başörtüsü takma meselesi yüzünden başlamıştı ama itici gücünü akademik
düzenle öğrenci kitlesinin talepleri arasındaki dolaysız çelişkiden alan
ilk hareket 10 Haziran'da Ankara Üniversitesi DTCF'de Celal Kargılı
önderliğinde başladı. Buradan hızla hukuk ve fen fakültelerine, 12
Haziran'da da iÜ Hukuk Fakültesi'ne sıçradı. Önce üniversite reformu
talebiyle bir boykot biçiminde başlayan hareket üniversitenin işgaline
dönüştü ve o güne kadar dar bir militanlar çevresinde tanınan bir genç
kitle hareketinin tutuşturucusu olarak öne fırladı: Deniz Gezmiş.

(...) istanbul'daki harekete başlangıçta 'sağ sol yok boykot var'
sloganıyla el koymaya hazırlanan ve bir işgal komitesi kuran Kemal
Bingöllü önderliğindeki Kürtlerin çoğunlukla yer aldığı Fikir Kulüpleri
Federasyonu istanbul örgütünü denetim altına alınca işgal komitesi sol ve
sosyalist eğilimlerin bir eylem birliği platformuna dönüştü.

(...) istanbul'un öğrenci yurtları ve mekanlarındaki bütün küçük iktidar
merkezleri kitlesel bir hareketin içinde erimeye başladı.

(...) 27 Mayıs'ın öğrenci-hükümet çatışması içinde nasıl Demokrat Parti'yi
tarih sahnesinde silmiş olduğunu unutmayan Demirel hükümeti olaya son
derece ihtiyatla yaklaştı.

iÜ Rektörü Prof. Dr. Ekrem Şerif Egeli önce radyoda işgal konseyi
temsilcisiyle tartışmayı kabul etti, birkaç gün sonra da öğrencilerin
hazırladığı reform taslağını kabul edince başladıktan üç hafta sonra işgal
kaldırıldı."