tutsaklıklara bağlı olan özgürlük

tutsak olduğu sürece kendini özgür hisseden kişilerin özgürlüğüdür.

tutsak olduğunun çoğu zaman farkına varmaz, fakat bir süre sonra özgürlüğünün tutsaklığına olan tutkusunu farkeder...

(bkz: özgür tutsak)

bu bahçenin içerisinde istediğini yapabilirsin evlat!

tutsaklığa alışıp, onu özgürlüğü gibi yaşayan kişilerin içinde bulunduğu durum. bir kölenin tutsakken düşünüp, hayal kurabilmesi onun özgürlüğüdür belki de.

dünyaperestlerin özgürlükleridir. her şeyi pervasızca yapabilmeyi, sınırsız yaşamayı özgürlük olarak görenler, aslında nefislerinin tutsakları olduklarının farkında değiller. dünyaya, maddeye meyletmek ve özgürlüğü onda aramak gaflettir. çünkü insanın istek ve arzularının bir sınır yoktur. elde ettikçe yenilerini isteyecektir. zaten insan da hep elinde olmayanı istemektedir. peygamberin deyimiyle bir dağ altını olsa bir o kadar daha isteyecektir. dolayısıyla özgürlüğü dünyada aramak, aslında tam bir esarettir. çünkü istek ve tutkular insanı dünyaya bağlar. elde ettiklerine bağlar; onlar olmazsa yaşamın anlamı kalmaz. ancak birgün ölüm gelip çattığında bağlı olunan dünyalıkların hiçbiri kalmayacaktır. hatta bedenler dahi toprakta çürüyecektir.

halbuki özgürlük sonsuz olmalıdır. özgürlük allah'ın rızasını kazanmaktır. çünkü dönüş onadır. herkes birgün ölecek ve tekrar onun huzurunda dirilecektir. özgürlük ise onun huzuruna rızasını kazanarak gitmektir. eğer özgürlük her istediğini yapabilmekse bunu insana verebilecek tek kişi insanı yaratandır. bunu da razı olduğu kullarına verecektir. özgürlük ona kavuşmaktır.