bugün

A=B köylerde öküze, ineğe mal derler.
B=C bu hayvanlar, geviş getirir.
C=D geviş getirken, ağız böyle bir şey çiğniyormuş gibi olur.
A=D sabah birşey çiğniyormuş gibi uyanmaya da mal gibi uyanmak denir.

(bkz: düz mantıkla tanım yapmaya çalışırken yamulmak)
genelde öğlen uykusundan uyandığınızda gerçekleşen durumdur. kalktığınızda sabah mı akşam mı olduğunu kestiremezsiniz, kafa yiyecek gibi olursunuz, yataktan kalkarsınız ev ahalisi ayaktaysa sabahın körü olmadığını anlarsınız, zamanı öğrenmenin verdiği bir huzur yerleşir içinize yinede tam gelemezsiniz kendinize gezersiniz evin içinde 5-10 dakika mal gibi.
sahura kalmaktır, uykunun en derin yerinde uyanmaktır. ardından yumurtayı haşlanması için ocağa koyup hafiften kestirmek için tekrar uyumaya gitmektir. uyuyakalmaktır, patlamayla uyanmaktır. işte bu ikinci uyanış mal gibi uyanmaktır. * (bkz: yapılmış en aptalca dalgınlık)
(bkz: bir erkeğin en masum olduğu an)
terk edilmiş olmanın verebileceği etkidir.
alkolü fazla kaçırıp sızmanın sebebiyet vereceği durum.
yatılı misafirlikte kalktıktan sonra gerçekleşen anlık olay. "nerdeyim lan ben, bu ne" gibi sorular zihinden akarken kişi mallıkta üst seviyelere ulaşır.
uyku düzeninin bozulmasıyla birlikte bünyenin geceleri uyumayı reddettmesi sonucu sabahın ilk ışıklarıyla dalınan uykunun günün ortasında ancak sonlanmasıyla oluşur bu his. ***
uyandırılmaması gerekilen bir saatte uyanınca oluşan ruh halidir veya çok yorulup daha günışığı mevcutken gökyüzüne uyuduğunuzda ve akşam her hangi bir saatte uyandığınızda "kaç saat uyudum lan? günlerden ne ? off çok pis acıktım ha bööle bi ekşime geldi şimdi" denilen durumdur.
Millet be ne kadar güzel uyuyor. Bende hiç uykumu almadan artı baş ağrısıyla uyaniyorum mk.