insanın hiç ölmeyecekmiş gibi hissetmesi

şeytanın tüm insanlara verdiği en temel vesvesedir, çocuklukta başlar, "ben özelim ve ölmeyeceğim" diye düşünür ve o bilinçle büyüyen çocuk islami bilgilerden yoksun büyüdüyse, gençlıkte de umursamaz günahlarını, yaşlanınca ve teker teker yalnız kalmaya başlayınca, ölümün nimet olduğunu, ahbabına kavuşmak olduğunu, nasıl ki doğumdan sonra hayat var aynen öyle de ölümden sonra hayat olduğunu düşünmesi ölümün yüzüne gülmesi gerektiğini bilmesi gerekir.

"gördün; doğumdan sonra hayat var, hemde anne karnındaki hayatla kıyaslanamayacak derecede müthiş bir hayat, aynen de ölümden sonra baki bir hayat var bu dünyayı zindan hükmünde kılacak kadar müthiş, sen de gideceksin ve elemsiz sıkıntısız ve sonusuz olduğunu bildiğin için alacağın lezzetlerin de sonsuz olacağı bir hayat, şunları dikkatle ve sabırla oku ve dünyanın cam parçalarını elmasa tercih etme,"

"ey nefis! başta habibullah, bütün ahbabın, kabrin öbür tarafındadırlar. burada kalan bir iki tane ise, onlar da gidiyorlar. ölümden ürküp, kabirden korkup başını çevirme. merdâne kabre bak, dinle, ne talep eder? erkekçesine ölümün yüzüne gül, bak, ne ister. sakın gafil olup ikinci adama benzeme.(ikinci adamın ne olduğunu anlamayanlar 14.sözün hatimesi 'gafil kafaya tokmaktır' okumalı google dan aratıp)

ey nefsim! deme, "zaman değişmiş, asır başkalaşmış. herkes dünyaya dalmış, hayata perestiş eder(taparcasına sever), derd-i maişetle(geçim derdiyle) sarhoştur."
çünkü ölüm değişmiyor. firak(ayrılık), bekaya kalb olup başkalaşmıyor. acz-i beşerî, fakr-ı insanî değişmiyor, ziyadeleşiyor. beşer yolculuğu kesilmiyor, sür'at peydâ ediyor.

hem deme, "ben de herkes gibiyim." çünkü herkes sana kabir kapısına kadar arkadaşlık eder. herkesle musibette beraber olmak demek olan teselli ise, kabrin öbür tarafında pek esassızdır.
hem kendini başıboş zannetme. zira şu misafirhane-i dünyada, nazar-ı hikmetle baksan, hiçbir şeyi nizamsız, gayesiz göremezsin. nasıl sen nizamsız, gayesiz kalabilirsin?"
gözünü kapayan yalnız kendine gece yapar.