hıdırellez

Amerika'li Yazar ve Sinemaci Joseph Krumgold'un Orta Amerika'da, New Meksiko'da bir koyun ciftliginde yasayan,Ispanyol asıllı Chavez ailesinin cocugu olan Miquel'in yasamindan bir kesidi anlattıgı ödüllü çocuk romani; "And Now Miquel"
de romanin kahramani Miquel bütün Dünya ,çifcilerinin koruyucusu olan bir azizden soz eder. Aziz'in adi Saint Ysidro'dur.Miquel Saint Ysdiro'nun ozellikle kendi koyu Los Cordovas'in bas azizi oldugunu,butun dunya ciftcilerinin işlerini düzene koyarken ozellikle Los Cordovas'a göz kulak oldugunu,onlar için iyi şeyler yaptigini anlatir.
Saint Ysidro gunu her yil mayis ayi ortalarinda kutlanir.Kutlama aksam saatlerinde baslar.O gun herkes, akşam duasinda Saint Ysidro'ya en buyuk dilegini iletir. Sonra, Yakilmış olan şenlik ateşinden tutuşturdukları meşaleler ellerinde ilahiler okuyarak yürürler.ilahiler Latincedir Miquel bir şey anlamaz ama hoşuna gider.Saint Ysidro gününün sabahi en temiz en guzel kiyafetler giyilir sabah duasina gidilir.Sabah duasindan sonra kirda büyük bir şölen sofrasi kurulur yemekler yenir. Baharin gelisi kır sofrasında kutlanır.
Nasil? Hidrelleze benzemiyor mu? Ya Aziz Ysidro 'ya ne demeli? Ysdiro adi ne kadar Idris'e benziyor degil mi? Iste dunya bu denli kucuk.

ahırkapı da hıdırellez, tam göbeğinde.. bir kaç ından..

bütün enstrumanlar, altın rengi idi altın üflenen, altın seslenen..

bütün erkekler çok yakışıklı idi.. çok..

bütün kadınlar kıpkırmızı idi ve çok güzel.. çok..

dev bir dilek duvarı vardı, çaputlarla bezenmiş.. ve dilekler cüce idi dilenen, ama dev işte..

çaldığım bir iki gönül ki pırıl pırıl, çok güzel, ışıl ışıl..

ve her şey

ve herkes

cıva kıvamında..

9/8 lik ti,,

hizir ve ilyas peygamber'in yeryuzunde bulustuklari gun olmasi nedeniyle kutlanmaktadir. hizir ve ilyas sozcukleri birleserek halk agzinda hidrellez seklini almistir.

6 mayis'tan 8 kasim'a kadar olan sure hizir gunleri adiyla yaz mevsimini, 8 kasim'dan 6 mayis'a kadar olan sure ise kasim gunleri adiyla kis mevsimini olusturmaktadir. bu yuzden 6 mayis gunu kis mevsiminin bitip sicak yaz gunlerinin basladigi gun hidirellez olarak kutlanir.

hizir peygamber, yaygin bir inanca gore, hayat suyu ab-i hayat icerek olmezlige ulasmis; hidirellez gecesi insanlar arasinda dolasarak zor durumda olanlara yardim eden, bolluk-bereket ve saglik dagitan, allah katinda ermis bir ulu ya da peygamberdir. bu nedenle, hidirellez gecesi cesitli sekillerde adaklar adanir. bunlardan en yaygin olani bir gul agaci dibine istenilen seyin (ev, araba, laptop, cep telefonu, bebek, es, ....) resmi cizilir. cizilirken de kimse ile konusul maz ve dua edilirek niyet tekrarlanir. yorelere gore degisen adak adama teknikleri soz konusudur. dileklerin bir kagida yazilip akarsuya birakilmasi ya da balkona, her dilek icin bi tane, yumurta konmasi gibi.

ayrica nasip supurulur inanci ile bazi bolgeler de hidirellez sabahi evler supurulmez ve hidrellez gunu sabah erkenden kalkmayan kisinin isleri ters gidecegine inanilir. gec kalkmak kusur sayilir.

Orta asya'dan gelen nevruz bayramının başkalaşmış şeklidir.

Turk kulturu ile alakasi olmayan, mezopotamya kokenli bayram. kendi kulturunu unutup elin persli'sinin, bilmemnesinin ilkel ve iptidai geleneklerini yasatmaya calisanlar beni hep guldurmustur.

" ..kokuyor buram buram
fulyalar, vakit tamam
bir bana uğramadı
bu bahar bayram.. "

milletin, salakça, çıkıp yola bu sene olmasını istediklerini çizdiği bayrama benzer bir şeydir.
küçükken anlam veremezdim. acep niye yaparlar diye düşünür dururdum. bir süre sonra da çizdikleri şeyleri üstüne işeyerek silerdim. hatta sidiğimle imzamı attığımda olmuştur.

edit: 3 yıl geçmiş üstünden. şimdi baktım da yazdıklarıma katılmıyorum.
bayrama benzer bir şey demişim. neyime güvenerek demişsem. bayramdır, hıdırellez bir bayramdır huleyn!

--spoiler--
ilk defa bu hıdrellezde seni dileyeceğim
gül ağacının dibine koyup resmini
seninle ilk defa 10 senedir aynı şehirde olmayacağız
sen kara kıtada
ben okyanusun dibinde cadının kulübesinde
ilk defa bu hıdrellezde seni dileyeceğim

yeşiller sana ne çok yakışır be kumralım
yeşiller sana maviler bana yakışır
akdeniz ise ikimize birden
bu şiir sana yakışır bu aşk bana

bu entry bu sözlüğe yakışır
--spoiler--

gülün dibine çizdiğiniz bir resmi bir fotoğrafı koyarsanız yakın zamanda ona kavuşursunuz diyen bir bayram günüdür. ateş yakılıp üstünden atlanır.

hızır ve ilyas kelimelerinin birleşiminden oluşur.

bahçedeki gül ağacı altına para gömüp dileğimi çizdiğim akşam da Ahırkapı'da şenliklerine katılıp ağaca renkli ipler bağlayacağım gündür. Gün bugündür.. Dilekleri iletmek için her yol mübahtır.. En kıymetlisi dere/göl kenarıdır esasen ama..
(bkz: #2915520)

5 mayıs ı 6 mayıs a bağlayan gece kutlanır. yöresel farklılıklar gösteren hıdrellez kutlamalarının en yaygın olanı ateş üzerinden atlamaktır. Ateş üzerinden atlayarak günahlardan arınılacağına ve hafiflik kazanacağına inanılır.

hıdrellez sabahı gün doğmadan kalkılması gerekir. geç kalkanların kısmetlerinin o sene boyunca kapalı olacağına inanılır. sokak kapılarına paslı teneke asılarak geç kalkanlar kınanır.

su kenarlarında genç erkekler, kızların kısmetlerini açmak için sögüt dalı ile sırtlarına vurur.

gün dogmadan yazılan dilekler nehire veya suya atılırsa dileklerin kabul edilecegine inanılır.

bugün is yapılmaz.

sabah erkenden çimenlerin üzerinden yuvarlanılır, böylece saglıklı olunacağına inanılır.

bugün salıncakta sallanılırsa hastalıklardan arınıldıgına, günahların döküldügüne inanılır.

an itibariyle disari cikip bir gul bulunup dalina dilek baglanasi gundur.

bu yıl ahırkapı'da şahane bir şenlikle kutlanmış bahar bayramıdır. kalabalık izdiham yaratacak kadar yoğun, eğlence tavana vuracak akdar coşkun hale gelmiştir. her yerde satılan yiyecek ve içecekelrle de tam bir panayır havası esmiş, herkes uluorta kurtlarını dökmüştür.
darısı önümüzdeki yılın başına...*

hızır ile ilyas' ın buluştuğu gündür. bu günün gecesinden ateşler yakılarak kutlamalar başlar ve sabah güneş doğarken kırlara çıkılır. bu sabah yemek yerken sofraya hızır için de yiyecekelr konur bunlar toplumlara göre değişiklik gösterir ve yiyecekele birlikte hızır için de tabak-çatal-kaşık konur yani hızır her an gelebilir ve ona elden gelen her türlü hürmet gösterilmelidir. hızır ete kemiğe bürünüp insan ve hayvan şekillerine girebilir bu yüzden dikaktli olunması gerekir hızır' ı kaçırmamak için...

tutulan tüm dileklerin kabul olması dilenen gündür.

balkonuma resimler çizip resimleri mandalla asarak dilekler tuttuğum, kutladığım gecedir.

bahçenizdeki gül ağacının dibine dileklerinizi gömdükten sonra yanına bir işaret bıraklamalısınız, aynı apartmadan başka kişilerinde aynı eylemi yapma olasılığı olduğundan umutta olsa, dileğinizi tekrardan bulabilmeniz için. *

her sene şenlik,bayram gibi kutlanan; insanların beraber olduğu, birliğin tadını çıkardığı gün.

gerideki Hızır ve ilyas peygamberlerden gelir.
Daha geride onların karşılığı Herakles ve Hermes'tir.
isimler nasıl da benzer değil mi.
Akhilleus da Ali de topuğundan yara alırdı bir tek.
Hayret !

ayrıca doğru yazımı hıdrellez olan kelime.
idareye duyurulur.

dün akşam şu an en istediğim şeyi bir kağıt parçasına yazıp bir umutla cama yapıştırmama neden olan gündür.(eğer olursa yazacağım. seneye bütün yazarlar faydalansın)

Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan hıdrellez günü, Hızır ve ilyas'ın yer yüzünde buluştukları gün olduğu savıyla kutlanmaktadır.islam coğrafyasına bakıldığında Hıdrellez gününün yoğunlukla Türkiye'de kutlanıldığı görülmektedir.

ilyas --> illaz --> illez --> ellez

son iki senedir ilginç bir çoşku ile kutlanan bayram. en azından bizim buralarda son senelerde kutlanışı arttı. eskiye özlemden midir nedir?

boşnakçada ederlezi anlamına gelen sözcük.