anakronizm

kelime anlamını bilmiyorum , tanımınızı da siktirtmeyin vikipedide değiliz amk burası uludağ patlıyo herkes.neyse hatlar karıştı konuya giriyorum ;

cümledeki bazı öğelerin yerlerini ve bazı kelimeleri biraz değiştirirsek aslında eleştirilerin nasıl haklı olduğunu göreceğiz , bizzat yazarın üslubu ve düşünce tarzı sayesinde bunu yaşayacağız cidden bakın seyredin.

bugünün toplumsal ahlaki değerlerini 1000 yıl öncesi toplumun değer yargılarıyla ölçüp biçip eleştiri olarak sunuyor. 1000 yıl önceki çağda böyleydi günümüz çağında niye böyle böyle olmasın diyor.iyi de senin böyle böyle olmalıydı dediğin şey "1000 yıl önceki çağın inşa ettiği" değer yargılarıdır.bu değer yargılarıyla 1000 yıl öncesinin ahlaki değerlerini " bu çağ için" haklı bulamazsın.

şimdi sevgili yazar soruyorum , 1000 yıl öncesinin toplumsal ahlaki değerlerini ortaya koyan dini eleştiren hatalı da , 1000 yıl öncesinin toplumsal ahlaki değerlerinin hiç değişmemesini ve değişen değerlere ayak uydurulmamasını isteyen din hatasız mı ?

ya dini eleştirene de bu nedenden dolayı saygı duyacaksın , ya da dinin hatalı olduğunu kabul edeceksin ki o zaman dinden çıkmış olacaksın zaten.

özetle senin bizzat dinin düşünce yapısıyla , dini eleştiren kişileri eleştirmeye ve bu basit bahaneyi öne sürmeye hakkın yok.

bir olayı, ait olduğu zamandan farklı bir zaman dilimi içine sokarak değerlendirme.

özellikle din eleştirilerinde sıkça karşılaştığım durum. 1000 yıl öncesinin toplumsal ahlaki değerlerini günümüz toplumunun değer yargılarıyla ölçüp biçip eleştiri olarak sunuyor. O çağda niye böyle böyle olmamış diyor.iyi de senin böyle böyle olmalıydı dediğin şey " bu çağın inşa ettiği" değer yargılarıdır. bu değer yargılarıyla 1000 yıl öncesinin ahlaki değerlerini " o çağ için" hatalı bulamazsın.

lolita filminde de bir örneği görülen, kimi zaman hata olarak kimi zaman da bilerek yapılan eylem.

(bkz: da vinci demons)

zaman sırası tutarsızlığı.

malkoçoğlu filmini çeken cüneyt arkın'ın, burçlardan atladığı sırada, backgroundda iett otobüsünün gözükmesi gibi.

edebiyatta, hikayede geçen unsurları (karakter, çevre, eşya, varlık vb.) yanlış zamanlama ile hikayede kullanma anlamına gelmektedir. örneğin, 19. yy da bulunan bir icadı daha önceki zamanlarda geçen bir hikayede kullanmak, bir anakronizmdir

Meydana geliş tarihi kesin olarak bilinen bir olayı yaşadığı zaman belli olan bir kişiyi, değişik bir tarihte gerçekleşmiş ya da yaşamış gibi göstermektir. Nasrettin Hoca'nın Timur ile ilgili fıkraları gibi.

bilgi eksikliğinden kaynaklanabilir ya da bir amaç için bilinçli olarak yapılabilir.

an itibari ile tarafsız bölge'de oraya neden çıkarıldığı anlamadığım bedri baykam'ın 28 şubat süreci tartışılırken ağzından düşürmediği söz.

(bkz: alın bunu burdan)

uzay çağında şeriat istemek.
medeniyetin doruk noktasında ben kuma isterem diye böğürmek.
örnek mi ararsın? çok azizim, çok.

en güzel 2 örnek:
"fatih sultan mehmet'in istanbul'un fethine rolex saatine bakarak başlaması"
"ırak savaşında abd askerlerinin mancınık kullanması"

binlerce yıl öncesinde: isa mesih ve onun mucizelerini arka planda işleyen, dünyanın en başarılı filmlerinden;ben hur 'da, arena yarışlarının yapıldığı sahnede, arka kısımda kırmızı renkte bir otomobil gözükmesi, bu duruma örnek olarak gösterilebilir.

bilinçli olarak yapıldığında güzel sonuçların ortaya çıkma ihtimali yüksektir.

genel olarak tarihsel alanlarda yapılan hatalarda akla gelir.

kakaonun keşfi başlığında genel olarak denediğim anlatım türü. yalnız sen git kendi çapında o kadar anakroni yap uzun uzun metinlerle, elin karikatüristi gelsin tek karikatürle olayı özetlesin. peh!

görsel saygılar abi!

bir olayı yanlış bir tarihe yada çağa yerleştirmekten kaynaklanan yanılgı.

meydana geliş tarihi kesin olarak bilinen bir olayı yaşadığı zaman belli olan bir kişiyi, değişik bir tarihte gerçekleşmiş ya da yaşamış gibi gösterme.

olması imkansız bir durumu olmuş gibi göstermek. Örneğin Battalgazinin filmlerinde kolunda casio marka saatin olması.

oryantalist tarihçilerin tarihsel saptırma yöntemi.

Tarihsel olay veya durumların gerçekte meydana geldikleri tarihsel zamanın dışında, değişik zaman dilimlerinde gerçekleşmiş olan olay veya durumlarla birlikte düşünülmesidir... tarihsel olarak farklı dönemlerde meydana gelmiş olan olayların aynı zaman diliminde meydana gelmiş gibi ele alınıp değerlendirilmesidir.

insanlarla dinozorların aynı zaman içinde yaşadağını söylersek anakronizm yapmış oluruz. çünkü insanlarla dinozorlar hiçbir zaman aynı anda yaşamamıştır. bu hata sıkça yapılır.

genelde yanlış algılama olarak tercüme edilir.

ornek;

kahpe bizans-ucak.* * * *

tarih yanılgısı... Tarihlendirmede yanılgı içinde bulunma....

daha iyi anlaşılması için başka bir örnek :

mesela dietrich, antik çağa ait bir kahramanken, almanların 12. yüzyılın sonlarında tamamlandığı düşünülen nibelungen destanında kendisini görüyoruz. ne işin var orada dietrich diyorsanız*, bu bir anakronizmdir.