tengricilik

islamın arapçı dozajı arttığı için, islamiyet insanların üzerinde bir baskı haline dönüştü, insanlar ciddi anlamda deizme yöneldi.

tengricilik de, bir nevi türk deizmidir. kökü eskilere dayanır.

ayrıca şunu belirtmek gerekir ki; deizm, kesinlikle bir inançtır.
deizme göre,
“allah, tanrı, tengri” birdir, tek tanrı inancı hakimdir.
tanrı bütün varlıkları var etmiş ve evrenin işleyiş şeklini belirlemiştir. sonrasında dünyadan elini eteğini çekmiştir.
din yoktur, fazlası yoktur.
peygamber, kutsal kitap ve din gönderdiğine inanmak akıl dışıdır. zira, akıllı bir canlı olan insan, tanrının varlığını keşfedebilecek zekâya sahiptir.
insan, sadece ahlaki kurallara uymakla yükümlüdür ve iyi insan olmak esastır.