özel mülkiyet

ilkel toplumun ataerkil düzene geçtiği zamanlarda üretim araçlarının gelişmesi ile emek üretkenliğinin artışı kollektif üretim tarzının zorunluluğunu ortadan kaldırmıştır. daha önce bir düzine insanın birlikte ekebildiği tarlayı bir aile tek başına ekebilecek şekle gelmiştir. bu durum bireysel iktisadın doğuşuna izin vermiştir. bireysel emek de özel mülkiyeti beraberinde getirmiştir.

üretim ilişkileri bireysel emeğin gelişimiyle değişmiştir. belli bir alandaki üretim fazlası gensler arası değiş tokuşa tabi tutulmuştur. bu işlemde gensin patriarkları ve ihtiyarları öncü olmuşlardır. zamanla kendilerini değiş-tokuş edilen malların sahibi konumuna getiren patriarklar ve ihtiyarlar özel mülkiyetin ilk mümessilleridir.

özel mülkiyetin gelişiyle gensler büyük ataerkil ailelere bölündü. akrabalık ilişkisi şart olmaksızın topluluklar köyler halinde yaşamaya başladı. köy düzeninde önceleri üretim alanları olan tarlalar yani toprak ortaklaşa kullanılırken sonradan toprak da özel mülkiyet haline geçti.