incil i hiç okumadan tahrif edildi demek

okuyan birini okumuş insan davranışıdır.

Prf. Dr. F.F. Bruce incil Nasıl Yazıldı Başlıklı yazısında şu bilgileri veriyor:

1- 1920 yılından beri ingiltere Manchester kentinin John Rylands Üniversitesi kütüphanesi, Yeni Antlaşma’nın şimdiye kadar bulunan en eski kopyasının bir parçasına sahiptir. Bu parça, i.S. 130-140 yıllarında, yani Yuhanna incil’inin yazılmasından yalnız 50 yıl sonra yapılan bir kopyaya aittir. Çok ufak olduğu için Yuhanna incili’nin metninden ancak küçük bir kısmı kapsamaktadır. (Bu nüsha, Matta, Markos, Luka ve Yuhanna ile ilgilidir, diğer 23 kitap burada yoktur)

2- isviçre’nin Cenevre kentine yakın olan Bodmer Kütüphanesi’nde çok değerli bir koleksiyon vardır. Bu koleksiyon Yeni Antlaşma (incil) yazarlarının i.S. ikinci yüzyılın sonlarına ait olan iki eski kopyasını da içermektedir. Bunların birincisi Yuhanna incili’nin bir kopyasıdır. Bu kopyanın üçte ikisi tamamdır, üçte biri parça halinde bulunmaktadır. ikinci kopya, eskiden dört incil’in hepsini, ama çürüme nedeniyle şimdi sadece Luka’nın ikinci yarısını ve Yuhanna’nın birinci yarısını kapsamaktadır. (Bu nüshalarda yine meşhur 4 yazarla ilgili olup, bu nüshalarda da diğer 23 kitap birlikte değildir)

3- Bormer Koleksiyonu, Petrus’un ve Yahuda’nın mektuplarının bir papirus kopyasını da kapsıyordu. i.S. 200 yıllarına ait olan bu kopya şimdi Roma’daki Vatikan Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. Çünkü Papa VI. Paul 1969 yılında Cenevre’ye gittiği zaman, M.Bodmer ona yazıları sunmuştur. (Bu nüshada ise petrus ve yahudanın mektupları vardır, 25 kitap yoktur)

4- Yeni Antlaşma papirüslerinin başka önemli bir derlemesi irlanda’nın başkenti Dublin’de bulunan Chester Beatty, 1931 yılında bu papirüslerle birlikte başka birkaç el yazması kitapları da ele geçirmiştir. Bunlar üç tanedir. i.S. 200 ile 250 yılları arasında yazılmış olan birincisi, tüm haliyle dört incil’in ve Elçilerin işleri kitabının Grekçe metnini kapsıyordu; i.S. 250 ile 300 yıllar arasında yazılmış olan üçüncüsü de Vahiy kitabını kapsıyordu. (Bu nüshalarda da 5-6 kitap bir aradadır geriye kalan yaklaşık 20 kitap henüz incile dahil edilmemiştir.)

5- Yeni Antlaşma’nın ilginç bir el yazması nüshası 1933 yılında Fırat nehrinde, Salihiye’deki kazılar esnasında bulunmuştur. i.S. 235 yıllarına ait olan bu nüsha, Grekçe incil’in küçük bir parçasıdır. Ama bu parça, dört incil’in birine ait değildir, fasılası bir anlam oluşturmak üzere dört incil’in içindekileri yenide düzenleyen bir eserden gelmiştir. (Buradaki nüsha 4 yazarın kitaplarından özetler içermekte, yine 23 kitap bunda da birlikte değildir)