bugün

alevi dedesi olmak icin kriterler

bektaşilik erkanına göre el almak, kızılbaş-alevi anlayışına göre ise hz.peygamberin soyundan gelmekle beraber dedeliğin babadan oğula geçmesi meselesi vardır. bektaşilik ve alevilik ayrımı ne alaka diyeceksiniz bu o kadar uzun bir konu ki hiç girmeye gerek yok.
tabi dedeler peygamber soyundan geliyor mu derseniz selçuklu dönemi verilen soy şecereleri sayesinde evet, gelinir. nitekim devlet fellik fellik şecereler vermiştir tarikatlara. tabi ki onları boyunduruğu altında tutabilmek için, yoksa kızılbaşların ya da şah ismail'in dolayısıyla alevilerin ya da alevi dedelerinin peygamber soyundan geliyor olmaları tamamen düzmecedir. bir insan hem kızılbaş türkmen olacak hem de arap bir peygamber'in soyundan gelecek; ne mümkün? ha tabi bazı cahil alevi dedeleri hz. peygamber'in arap olmadığını ibrahim soylu olduğun (yani hz. ibrahim'in soyundan) söylemektedirler, bir zahmet ibrahim peygamber'in nereli olduğunu söylerlerse seviniriz yoksa dünyalı mı? neyse bu tip saçmalıklar bir yana tarihsel olarak da ciddi kanıtlar vardır elimizde seyyid olmadıklarına dair.

alevi dedeliği bilindik heterodoksi anlayışlardaki pir'in bir nev'idir. normalde dede de pirin bir altındadır. alevi dedeliği eski türk dinlerindeki kamların ya da maniheist mitolojideki dinleyici kitlenin ışığı, alimi niteliğinde denebilir.
kısaca batıni/tasavvufi ekollerin hepsinde görülen -sünni tarikatlar da dahil- bir kurum. yetkinliği nedir? bu ise kısır döngü bir konu.