yağı sayan

1. haçlı seferinde antakyayı 9 ay boyunca savunmuş olan selçuklu hanedanının türk kökenli gulam askeri ve antakya meliki.
9 aylık direnişe rağmen ermeni bir zırh yapımcısının kulelerden birine giden kapıyı haçlılara açması neticesinde antakya düşmüş ve hristiyanlar şehirdeki 60000 müslümanı kadın, çocuk, yaşlı ayırmaksızın katletmiştir. Hatta bununla da yetinmeyen haçlılar müslümanların bazılarını kazanlarda kaynatarak etlerini yemişlerdir.

Büyük Selçuklu Devletine bağlı Antakya Emiri.
I. Haçlı Seferi sırasında Antakya'yı haçlılara karşı 9 ay boyunca savunmuş Türk komutanı.

şehir bir demircinin ihanetiyle düştüğü gün ise birkaç adamıyla birlikte şehri terk etmiştir. düşman girerken o çıkmıştır ve düşmanın yaptığı katliamdan kaçarken atından düşerek yaralanmıştır. kendi adamları emirlerinin kendilerine yük olacağını düşündüğü için onu geride bırakıp kaçmaya devam ettiler.
sonradan ermeni bir köylü gördüğünde ise karşılığında haçlılardan iyi bir bahşiş alabileceğini düşündüğü için kafasını keserek haçlılara götürmüştür.

devletin güneşi, antakya'nın şehzadesi, Yağı-Sayan'ın oğlu Şems'ül Devle ise babası gittikten sonra askerleriyle birlikte antakya kalesine çekilerek uzun süre kale içinde direnmeye devam etmiştir. 9 ay boyunca gelmeyen yardım ise bu anlarda gelmiş, Şems kurtulmuştur.

ama şehirdeki bütün müslümanlar ve yahudiler kılıçtan geçirilmiş, şehir düşmüştür.

Yağı Sayan 9 ay boyunca bu yardımı aramış, oğlunu diğer emirlere sürekli ricacı göndermiş, bütün tavizleri vermiştir. şehrin düşmemi için özellikle de bir Hristiyan'ın ihanetiyle düşmemesi için elinden geleni yapmıştır.

şehrin hristiyan erkeklerini hendek temizliği için şehir surlarının dışına çıkarmış, kapıları kapatarak onları şehre almamış ve hepsine söz vermiştir. değerli eşyaları, evleri, eşleri ve çocukları antakya emirinin koruması altındadır. kimse el uzatmayacaktır fakat kuşatma kalkana kadar da onlar şehre giremeyecektir.

birden fazla huruca kalkmış, birkaç kez kuşatmayı da yarmıştır fakat sayıca üstün olan düşman karşısında yardım gelmeden yapabileceği fazla bir şey yoktu.

bir gece sorumlusu olduğu burcun pencerelerini açarak düşmanı içeri alan bir demircinin ihanetiyle de 9 ay boyunca savunduğu şehri kaybetmiştir.
bu demirci daha önce karaborsacılık yaptığı için para cezası verdiği bir ermeniden başkası değildi.