türk kültürü ve tarihinde bozkurt

Bozkurt hiç bir siyasi iradenin tekelinde olamaz milli bir simgedir. Bu sebeple siyasi bir önerme yada anlatım değildir. Türklerin tarih sahnesinde var oluşundan bu yana bayraklarında, paralarında kullandığı bir milli semboldür.

bozkurt'un türk destanlarındaki, dolayısıyla türk milleti'nin inanışlarındaki rolü üç şekildedir:

- ata olarak bozkurt
- rehber olarak bozkurt
- kurtarıcı olarak bozkurt

bozkurt'tan türemiş olmak inancı türklere uzun zaman boyunca büyük bir gurur, emniyet ve geleceğe güvenle bakma duygusu vermiştir. bazı türk destanlarında ana, bazı türk destanlarında baba olarak görülen bozkurt çok defa türk neslinin yok olacağı zaman ortaya çıkmakta ve türklerin neslinin devam etmesini sağlamaktadır. böylece türklerin soyunu kutsallaştırmaktadır. türklerin millet hayatında büyük tesiri olacak hareketlere girişecekleri zamanlarda bozkurt onlara yol göstermekte, rehberlik yapmaktadır. ergenekon destanı'nda ve kut dağı efsanesinde bozkurt milli bir kılavuz rolünü oynamaktadır. türk'ün zor duruma düştüğü zaman bozkurt'un ortaya çıkarak onu kurtarması, evladı üzerine eğilen bir ananın veya babanın şefkat duygusunu hatırlatacak derecede derin bir mana da taşımaktadır. sanki bozkurt manevi bir alemden türk milleti'nin akıp giden hayatını devamlı takip etmekte ve onların başının sıkıştığı, çaresiz kaldıkları zaman ortaya çıkarak yol göstermektedir. türk tarihinde pek çok kahraman, bozkurt simgesi ile temsil edilmiştir. aşına sözcüğünün hem bozkurt anlamına gelmesi, hem de hun ve göktürk hükümdar sülalesinin adı olması rastlantı değildir.

eski türkçe'de bozkurt'a, "kök böri" (veya "börü") adı verilirdi. buradaki "böri" (ya da "börü") sözcüğü "kurt" anlamına gelirken, "kök" de bugünkü "gök" sözcüğünün eski söyleniş biçimidir. fakat kök (gök) kelimesi mavi rengi tasvir etmek veya gökyüzünden bahsetmek için değil, "ulu" anlamında kullanılır. mesela "kök tengri", "ulu tanrı" anlamına gelir.

türk destanları arasında, milli motifler bakımından özellikle dikkat çekenler şunlardır:

- oğuz destanı.
- bozkurt destanı.
- ergenekon destanı.
- göç destanı.

bu dört destandaki ortak ve temel motif, bozkurt'tur. oğuz destanı'nda, seferleri sırasında oğuz kağan'a bozkurt yol gösterip kılavuzluk yapmış, oğuz kağan'ın orduları bu sayede zaferler kazanmıştır.

bozkurt destanı'nda, ayakları ve kolları kesilip ölüme terk edilen bir oğlan çocuğunu dişi bir kurt iyileştirip beslemiş; düşman askerlerinin genci öldürmek istemesi üzerine de altay dağları'na kaçırıp kurtarmıştır. daha sonra dişi kurt, bu çocuktan gebe kalarak 10 oğlan doğurmuştur. bu oğlanların büyüyüp çoğalması ile, türk soyu eriyip gitmekten kurtulmuştur. hükümdar olan aşına, bozkurt'un anısını unutmadığını göstermek için, çadırının önüne kurt başlı bir bayrak dikmiştir.

ergenekon destanı'nda ise, bozkurt, demir dağı eritip çıkan türklere yol göstermiştir. ergenekon'dan çıktıktan sonra, türklerin ilk hükümdarı börte-çine (boz-kurt) adını almıştır. göç destanı'nda, ana yurtlarından ayrılmak zorunda kalan türklere, bir bozkurt yol göstermiştir.

bu destanlarda, bozkurt'un şu nitelikleri ortaya çıkmaktadır:

- soyun devamını sağlamak.
- türklere kılavuzluk etmek.
- türkleri felaketlerden kurtarmak.

kurt, türk efsanelerinde merkezi bir konumdadır. gök türk kağan sülalesi olan aşına ailesinin atası bir dişi kurt idi. gök türk kağanları, atalarının anısına saygı olarak, otağlarının önüne altından kurt başlı bir tuğ dikerlerdi. böylece kurt başlı sancak, türklerde kağanlık (hakanlık) alameti olmuştur. ancak bu gelenek yalnızca gök türklere özgü olmayıp, kökeni asya hun türklerine ve türklerin eski atalarına değin gider. m.ö.'ki asya hunları'nda ve hatta o çağlarda batı türkistan'da yaşayan u-sun (wu-sun) türkleri'nde, tıpkı bildiğimiz bozkurt destanı'nda olduğu gibi, kurttan türeme efsanesi ve dişi kurdun verdiği süt ile beslenme inancı yaşıyordu. aynı efsane tabgaç türklerinde de vardı; tabgaç ülkesinde "kurt dağları", "kurt ırmakları" bulunmaktaydı. uygur türklerinin kökenlerine ilişkin bir efsane de onları kurda bağlıyordu (uygur kağanlığı, göktürk kağanlığı'nı takiben kurulan bir türk devleti olup, onun devamıdır).

kurt, eski türk kültüründe "at" ile birlikte en önemli yeri tutan hayvandır. türkler kendilerinin kurt soyundan indiklerine, seferlerde kendilerine kurdun yol gösterdiğine inanmışlardır. türkler, güçlü ve saldırgan bir hayvan olan kurdu kendilerine simge olarak seçtikleri gibi, komşuları da onları kurttan türemiş saldırgan karakterli insanlar olarak tanımışlardır.

gök türklere göre dişi kurt "ulu ana", uygur türklerine göre de erkek kurt "ulu ata"dır. oğuz kağan destanı'nda, oğuz'a her sefere çıkışında gök bir kurt öncülük eder. cengizname'de alanguva, gökten inen bir kurttan gebe kalır ve doğan çocuğun soyundan da cengiz han gelir.

dede korkut öyküleri'nde kurt yüzünün mübarek olduğu belirtilir. yine dede korkut öyküleri'nden birinde salur kazan, kurtla haberleşir, kendisine yurdundan haber vermesini ister.

etnoloji bilimine göre, kurt motifi türkler için ''tipik''tir; yani, başka kavimlerde görülmeyen etnografik bir belirtidir. eski çin kaynaklarında bile türk soyundan olan kavimler "kurt'tan türeyenler" olarak tanımlanırken, türk soyundan olmayan kavimler "kurt'tan türeyenlerden değildirler" biçiminde ayırt edilmiştir.

türk destanlarında kurt yol gösteren, sıkıntılı anlarda yardıma yetişen bir varlıktır. uygur türklerinin kutlu dağ destanı'nda kurt, ülkeye bolluk ve mutluluk getirdiğine inanılan kutlu bir kayanın çinlilere verilmesinden sonra, üzerine uğursuzluk çöken ülkenin açlığa mahkum olması üzerine kendilerine yeni bir yurt arayan türklere kılavuzluk etmişti.

batıda (11. yüzyılın sonu) kuman türklerinde yardımına başvurulduğuna ilişkin kayıtlar bulunan kurdun kılavuzluk işlevi, 2. yüzyılın ortalarına değin gitmektedir. 160-170 yılları arasında topraklarından ayrılmak zorunda kalan tabgaç türklerinin ataları (yani hun türkleri) bir bozkurt'un önderliğinde yolsuz dağlardan aşabilmişlerdi.

en büyük ve en eski türk destanı olan oğuz kağan destanı'nda oğuz kağan, gün ışığının içinden çıkan bir bozkurt'un öncülüğünde dünyayı fethetmiştir. şimdiki bulgaristan topraklarında bulunan madara'daki kaya kabartmasında görkemli bir atlı biçiminde gösterilen kurum han'ın yanındaki kurt tasviri de, türk bozkurt geleneğinin taşa işlenmiş örneklerinden biridir. kurt motifi, çobancılık ve besicilikle (eski türklerin ekonomisi hayvan besiciliğine dayanır) olan sıkı ilgisinden ötürü bozkırlı ve doğrudan doğruya türk'tür. bundan dolayı, bugün dahi dünya türkleri arasında söylenen masal ve halk öykülerinde hem ata, hem de kurtarıcı-kılavuz nitelikleri ile bozkurt, bütün türkler tarafından kutlu sayılmış ve türklüğün milli simgesi olmuştur. bozkurt, destanlarda türk'ün yaşam ve savaş gücünü temsil eder.

türkler kahramanlarını gök kurtlara benzetmiş, kağanlarının gövde yapılarına bile kurt çizgisini işlemişlerdir. oğuz kağan destanı'nda oğuz'un beli kurt beline benzetilir. aynı destanda oğuz kağan, hükümdarlığını halka bildirdiğinde "kök böri bolsungıl uran" ("gök börü olsun savaş narası") demiştir. yine oğuz destanı'nda, türk ordularına gök tüylü, gök yeleli bir erkek kurt yol gösterir.

kırgız türklerinin büyük destanı manas destanı'nda kurt, bir düş yorumu olarak karşımıza çıkar. destana göre manas han'ın karısı kanıkey hatun düşünde bir eğe görür ve eğeyi alıp saklar. ertesi gün uyanınca ülkenin deneyimli yaşlı kişilerine düşünü anlatır. yaşlı kişiler bu düşü duyunca sevinip kanıkey hatun'a şöyle derler: "senin çocuğun, gök yeleli korkunç bir kurt gibi olacak..." kırgız türkleri, cins ve güzel atlara da ''kök böri'' (gök kurt, boz kurt) adını verirlerdi...

Kaynak: Türk Tarih Ansiklopedisi

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel avar türk bayrağı

görsel ahıska türkleri

görsel atatürk'ün bastırdığı bozkurt pulları.

son olarak!

görsel

Başbuğ Mustafa Kemal Atatürk ve Mecliste bozkurt!

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel etrükslerde kurt başlı kepçe.

görsel kazak metal parası.

görsel karadeniz evlerinin kapılarında kullanılmış kurt başlı kapı tokmağı.

görsel avrupa'da buna greek miğferi diyorlar ancak üst taraftaki oz tamgası ve kurt motifi bunun bir türk savaşçı miğferi olduğunu gösteriyor.

görsel bozkurt armalı yerli otobüs.

görsel

Bozkurt, Türklüğün ve aynı zamanda Türkler'in en karakteristik özelliği olan bağımsız yaşama/istiklal tutkusunun da sembolüdür.

bozkurt özgürlüğün simgesidir. türk milletleride başkasının himayesi altında kalmayı haz etmediği için uygun bir simge.

yol göstericidir..

Destana göre türkler bozkurttan türemistir.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

başkurt türkleri!

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

(img:#317554)

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel Bozkurt-Kaşkır GÜVENLiK SiRKETi KAZAKISTAN

görsel Gagauz Cumhuriyeti 19 ağustos 1990

görsel Gökbörü Kardeşliği Kazakistan

görsel Kazakistan da yayınlanan Türkcü dergi YAS arması

görsel kızılorda BOZKURTLARı (KAZAKAKiSTAN FUTBOL TAKMı)

görsel kumaneli bozkurtları

görsel turan partisi - türkistan

görsel Tanbatur Obası, Kazan, Tataristan

görsel Türk Japon Kardeşlik Derneği

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel Azerbaycan'da taraftar grubu.

görsel

görsel

görsel

görsel 1925 yılında Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti (Millî Eğitim Bakanlığı), Türkiye Cumhuriyeti Devlet Armasının yapılması için Mustafa Kemal Atatürk'ün direktifleriyle bir yarışma açmıştır. Bu yarışmanın sonunda Namık ismail'in Bozkurtlu arması birinci seçilmiştir.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel al ile ak tengri tamgayla bezenmiş çember içinde. Italya/Siena (Asena ?!) Arması.

görsel Baskurdistan kent arması

görsel BJK Güreş Takımından Abbas Sakarya'ya verilen belge.

görsel Irak Milli Türkmen Partisi arması.

görsel Irlandali tarihci Otomar Eugene göre Anglo Saksonlara karsi savasan "Irlandali" Kumanlarin arması.

görsel Karaçay Türklerinin arması.

görsel Macaristan-Gyöngyös arması.

görsel Türk Savaş Sanatı SAYOKAN arması.

görsel Uluscu Toplumcu Japonya Partisi Kurt ile Oz Tamgası. * *

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel ahıska türkleri temsili bayrağıdır.

görsel avar türkleri - oz tamgası

görsel Güney Türkmenistan Bayragı

görsel hakas türkleri.

görsel hakas türkleri.

görsel horasan türkleri.

görsel ırak türkmen cephesi.

görsel karaçay türkleri.

görsel Kırgızistan Manas Destanı Şenlikleri. kurt başlı bayraklara dikkat.

görsel Kumuk Türklerinin bayrağı.

görsel Nogay Türkleri. Gökbörü.

görsel Nogay Türkleri.

görsel Polonya Tatarları.

görsel Tataristan.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel Aday Aktav Kazakistan Bozkurt anıtı.

görsel Alaska-Koyukuk.

görsel Astana.

görsel Bişkek.

görsel Başbuğ ATATÜRK'ün masasının üstünde duran bozkurt heykeli.

görsel Japonya - Shikoku Adasında Bozkurtlar.

görsel Kastamonu - Bozkurt ilçesi meydanı.

görsel Kastamonu - Bozkurt ilçesi.

görsel Kütahya, Çavdarhisar Aizonai Tapınağı'nın doğu yüzüne bakan duvarında yer alan resim.

görsel Litvanya Gediminas anıtı.

görsel Litvanya'da Demirkurt anıtı.

görsel Macaristan-Gyöngyöste bölgesinde başka bir Bozkurt kabartması.

görsel Macaristan-Gyöngyöste bir baska Bozkurt anıtı.

görsel Macaristanin Gyöngyös kentinde bir Bozkurt anıtı.

görsel Musevi Türk Mezar Taşı.

görsel Özerk Udmurtya Cumhuriyetinde (Rusya) bir Kurt anıtı.

görsel Tataristanda ağaçtan bir Bozkurt anıtı.

görsel Türkmenistan.

görsel TÜRK-MOĞOL DOSTLUK PARKI BOZKURT ANıtı.

görsel Bu anıt Kurtuluş Savaşı sırasında Maraş halknın işgalci Fransızlara karşı yaptığı mücadele sonrası kazandığı zaferlerini simgeleme için 1936 yılında Mustafa Kemal Atatürk vasıtasıyla dikilmiştir. Adeta bir bayraktar gibi duran bu Bozkurtlu heykeli 1970 li yıllarca komünist militanlarca parçalanmıştır.

görsel

ibrahim kafesoğlu'nun çok güzel bilgiler vererek anlattığı konu.

(bkz: türk milli kültürü)

görsel

Türk Macar Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve JOBBiK Partisi Genel Başkan Yardımcısı Tomas Hegedüs, Tisavasvari Belediye Başkanı Erik Flöp ve nişanlısı Klaudia Lacz, belediye başkan asistanı Andras Szentmihalyi.

türk milliyetçi hareketinin yaşatıldığı ülkü ocaklarının ambleminde de yerini almış türklüğün özgürlük simgesidir.
görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel tebriz'de güney azerbaycanlı kardeşlerimizin futbol kulübü.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel japonca yazan kısımda bozkurt atatürk yazmaktadır.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel altay türkleri.

görsel ankara - çanyaka.

görsel araz elses.

görsel Konya yeni köprü şelalesi.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel istanbul Amatör ligi fatih ilçesinin takımıdır.

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

görsel

yeryüzündeki neredeyse her milleti simgeleyen bir hayvan vardır. örneğin rusları ayı, amerikalıları kartal, fransızları horoz, hollandalıları çulluk gibi... bozkurt binlerce yıllık türk simgesidir.

bozkurt mhp adlı partinin simgesi değildir. mhp'nin simgesi osmanlı 3 hilalidir. partinin gençlik örgütlenmesi olan "ülkü ocakları"nın simgesinde bozkurt vardır.

elle yapılan kurtbaşı selamı ise yine binlerce yıllık bir türk selamlaşma şeklidir. mhp adlı partide 1984 yılından önce bu selam bilinmezdi. 1984 yılında o zamanki adıyla mçp kurultayına davetli olan gagavuz türkleri'nden profesör maria, salona iki eliyle kurtbaşı yaparak girer. bu işaret salondaki ülkücüler tarafından pek sevilir. ancak hemen benimsenmez. yıllar sonra siyaset yasağı sona eren rahmetli alparslan türkeş, azerbaycan gezisi sırasında azerbaycanlı türkler tarafından bozkurt selamı ile karşılanır. böylelikle son 20-25 yılda ülkücüler tarafından bozkurt selamı benimsenmiş olur.

lakin bozkurt ve kurtbaşı selamının onu son 20-25 yıldır kullanan bir siyasi partinin değil; binlerce yıllık türk tarihi ve kültürünün bir parçası olduğunu bütün türk gençlerinin bilmesi gerekmektedir.

atatürk, bozkurdun türk tarihi ve kültüründeki yerini iyi bildiğinden dolayı o zamanki kağıt paraların bazılarına, posta pullarına, bir sigara markasına, ankara ulustaki heykelin kaidesine, tren garının girişine, hizmetlilerini çağırdığı zile kadar pek çok yere bozkurt heykeli; ya da resmi koydurmuştu.

--spoiler--
439 yılında Çin imparatoru Tay-vy, yel götürmez ordusu ile Türkler'in üzerine yürüdü. Pek çok Türk'ü kılıçtan geçirdi. Çinliler'in T'u-kü-e dedikleri, kendilerine Kök Türük (Göktürk) diyen boydan sadece 500 aile, Altay Dağları'na can atıp imparator'un kılıcından kurtuldu. Orada Ergenekon vadisine sığındı (Pien-i tien adlı Çin kroniğinin verdiği bu bilginin Fransızca'ya çevrilerek dünya ilim alemine tanıtılması: Stanislas Julien, Documents Historiques sur les Tou-kious (Turca), Journal Asiatique, Paris 1864, VI.Seri, c.III, s.348-9).

Göktürkler, çevresi dağlarla örtülü Ergenekon vadisinde 96 yıl kaldılar. Dağdaki demir madenini eriterek silahlandılar. Çoğaldılar. Göktürkler'i Ergenekon'a getiren Mete soyundan Bilge Şad'ın oğlu Uluğ-Yabgu Tavu'nun oğlu Bumin Kağan, 535 yılında Göktürkler'i Ergenekon'dan çıkardı. Kendisinin Mete'nin meşru halefi ve bütün Türkler'in büyük hakanı olduğunu bildirdi. Japon Denizi ile Kırım arasında uzanan Göktürk imparatorluğunu kurdu (o zamana kadar Türk, Türkçe konuşan boylardan birinin adı idi, Göktürkler'den başlıyarak bütün Türkçe konuşan kavimlere Türk dendi).
Türkler'e Ergenekon cenderesinden cihana açılmak üzere çıkarken dağ geçitlerini göstererek rehberlik eden, Bumin Han'ın Bozkurt'u idi. Şükran olarak kurt başı, Göktürk bayrağının alemi yapıldı.
Artık bu özetten, Bozkurt'un Türk için ne idüğü anlaşılır.
--spoiler--

bozkurt türk'ün tuğ'u simgesidir.

atalarımızın mekanı uçmağ olsun.

görsel

türk kültürü ve tarihinde genelde bozkurt'tan korkulur.. gerçi hangi kurttan korkulmaz ki.. bozkurt koyunları keçileri kaçırıp yer. allah gecinden versin ömrü az olur.. ama gel gör ki bu türkler tarihte çok kurt öldürmüştür.