enigma makinesi

çok gizli mesajları iletmek için kullanılan bir çeşit şifre makinesi olan; 1900 yılların başında popülerlik kazanan; özellikle ikinci dünya savaşı sırasında nazi almanyası tarafından kullanılmasıyla savaşın akışını değiştirdiği iddia edilen; kendinden sonra üretilen pek çok bilgisayar sisteminde örnek alınan bir tekniğin kullanıldığı makinedir.

şöyledir :

görsel

Her ne kadar kullanılış amacı ve kullanılışının yarattığı sonuçlar yıkıcı olsa da “Enigma” ilginç bir ilhamlandırıcı öykü olarak tarihte yerini her zaman almıştır. Almanların 2. Dünya Savaşı’ nda yararlandığı ve çözülene kadar savaşın Almanlar lehine sonuçlanmasını sağlayacak bir icat olduğu ortaya çıkan Enigma Makinesi halen günümüzde bir efsane olarak yerini almıştır.

Üzerinde harflerin, şifreleme kombinasyonlarını belirleyen 3 adet 26 sayılık rötorun olduğu ve hiçbir zaman bir harfi aynı harfin nitelemediği harf “Plug- In” leri mevcuttu.

Mesela “Gezegen” kelimesinin kodlamasında “e” harflerinin aynı harf ile şifrelenmesi gereken Enigma sisteminde hiçbir şekilde kendisi ve aynı harfle şifrelenmiyordu. Rötorlar saat mantığı ile çalışıyor ve hızlı- orta hızlı ve yavaş 3 adet rötor belli bir mantığa göre hareket ediyordu. Şifrelenen mesajlarda radyo sinyalleri aracılığı mors koduyla aktarılıyordu.
Almanlar Enigma’ yı ortaya çıkardıklarında bunun çözülemez olduğunu düşünüyorlardı. Aslında çokta hatalı değillerdi. Hadi hemen basit bir hesap yapalım:

5 ten 3 rötor seçimi var kutu içinde.
Rötor: 5*4*3*2*1= 120

Başlangıç (26 rötor dönüşü): 26*26*26= 17576

Plug In Kısmı: Bu kısımda her harf başka bir harf ile plug in ediliyor ve rötor sırasına göre farklı bir şekilde şifrelemesi yapılıyor. ihtimalleri çok yukarılara taşıyan ve hesaplaması en zor yapılan kısımda burası. Haydi başlayalım: 26 harf 26! Şekilde dizilebilir.

Bizim Enigma’ nın içinde 10 çift Plug In var. Biz 10 taneye ihtiyaç duyuyoruz. Bu yüzden kalan 6 harf ihtimal dışı oluyor. Bu da 6! Oluyor. Bunu elde tutun. 10 Plug- In’ in değişimi de 10!. 2 harf birbiri ile yer değiştirebiliyor çift yüzlerde hep aynı olduğundan 2 ye bölebiliriz fakat 10 tane Plug In var bu da 2^10 yapar.

Yani elimizde Başlangıç= (20!)/ (6!*10!*2^10)= 150 738 274 937 250 sayısı çıkıyor.

Toplamda ise elimizde 158 962 555 217 826 360 000 kadar
Enigma şifreleme kombinasyonu çıkıyor.

Peki Almanlar bu kadar ihtimalde uzaklardan bir geminin olması gerektiği komutu Enigma şifresi olarak gönderirken, nasıl anlıyorlardı?

Sheakspeare’ in dediği gibi “işte Bütün Mesele Bu!”…

Bunlar belli bir deftere yazılarak, mesajların rötor numaraları birliklerde sorumlu subaylara veriliyordu. Ayın her günü hangi rötor numarası ile şifreleri kırmaları gerektiği birliklerde sorumlu subaya veriliyordu. Bu da genelde 1 kişi oluyordu. Bu rötor listesine sahip olan bütün kodları kırma gücüne sahip oluyordu. işi daha da fantastik yapan şey işte burada.

Enigma dünyada şifrelemenin ağa babası olarak karşımıza çıkmıştır. Başta da dediğim gibi he ne kadar kullanılış amacı kanlı ve yıkıcı olsa da Enigma şifreleme ve kodlama için bir çağ değiştirici olarak karşımıza çıkar.

Tabi her çağın bir sonu var. Bu çağ çok kısa sürdü maalesef. Çünkü “Alan Turing” diye bir eleman vardı o dönemde.
Bugün bilgisayarların temelini oluşturan şifre kırıcı “Bomb Machine” in mucidi olan bu abimiz. Savaşı Almanların kazanmasının önüne geçmiş ve artık Almanların baskın ve gizli savaş taktiği tamamı ile ortadan kalkmıştı.

Alan Turing "Şifre çözme" yerine tamamı ile "Enigma' nın Bir Zayıf Noktası Olmalı!" düşüncesine kendini kaptırarak çözüm arıyordu. Evet! Enigma’ nın mutlaka bir zayıf noktası olmalıydı…

işte bu zayıf nokta şuydu; Bir harf asla kendisi ile kodlanmıyordu. Yani A her ne kadar Enigma tuşuna basarsanız basın rastgele harf ile işlenirken asla A ile işlenmiyordu.

Plug In kısmında bir T-A eşleşmesi yakaladığınızda T-B T-C eşleşmelerini de kontrol etmeniz gerekiyordu. Bu iş biraz daha detyalı ama sizi daha fazla detaya boğmak istemiyorum.
Alan Turing’ in yaptığı makine, bir yerde, bir eşleşmede en ufak bir hata yakaladığında diğer eşleşmeleri hemen eliyordu ve diğer kombinasyona geçiyordu. Bu da işlem süresini 20 Dakikaya kadar indiriyordu. Yani tamamı ile bir eleminasyon süreci yürütüyordu.

işte size Enigma ve çok detaya girmeye çalışmadan çözülme süreci…

şimdiki kriptolu mesajlaşma uygulamalarının nazi almanyası zamanındaki hali imiş.

Naziler'in ikinci dünya savaşı'nda avrupa'daki alman kuvvetlerine şifreli mesajlar göndermek için kullandığı bir cihaz. bu makineler, ingilizler tarafından çözüldükten sonra savaşın gidişatı değişmiş. bazı tarihçiler, enigma kod sisteminin deşifre olması sayesinde savaşın iki yıl önceden bittiğini öne sürüyorlar.