kosta rika

bir yanı karayipler, diğer yanı pasifik okyanusu olan 5 milyon nüfuslu bir orta amerika ülkesi.
görsel

kosta rika'yı biz 2 şeyden biliyoruz.
birincisi 70'lerin sonunda ülkücüler kosta rika'yı ele geçirip burada devlet kurmayı düşünmüşlerdi. *
ikincisi de 2002 dünya kupasında bizimle aynı gruptalardı. (ne kosta rika ne de çin ne de sambacı brezilya diye başlayan milli takım şarkımız vardı...) *

fakat "kosta rika mucizesi" diye bir şey var.
şimdi onu anlatacağım...

kosta rika 200 yıl önce bağımsızlığa kavuşmuş, sömürge ülkesiyken bağımsızlığa kavuşunca ne oldum delisi olmuşlar.
sürekli komşularıyla savaşmış.
bu arada ülke içinde pek çok iç savaşlar çıkmış.
tam 150 yıl boyunca kaos, diktatörlük, iç savaşlar, darbeler, dengesiz dış politika, adaletsizlik, yoksulluk, huzursuzluk başgöstermiş ülkede.
görsel

nihayet 150 yıl sonra akıllanmışlar.
"lan nabıyoz biz amuğa koyim" diye düşünmüşler. kendilerine sormuşlar.

ve günümüzden 50 sene önce mucize bir dönüşüm adımı atmışlar.
oscar arias adlı bir adam gelmiş ve halkı bu konularda uyarmış, aydınlatmış.
sonra ilk iş olarak "yasama, yürütme ve yargı"yı bir daha kimsenin değiştiremeyeceği şekilde birbirinden ayırmışlar.
kesin kanunlar koymuşlar.
görsel

bugün kosta rika dışişleri bakanlık binasının girişinde kocaman bir şekilde şöyle yazıyor;
“Bu ülkede kuvvetler ayrılığı keskin bir şekilde uygulanmaktadır...”

ülkede huzuru ve kuvvetler ayrılığını tesis eden oscar arias çıkıp komşularına ve diğer dünya ülkelerine de şu mesajı veriyor;
“Arkadaşlar, siz birbirinizi yiyin, kavga edin, ben kapımı huzursuzluğa kapatıyorum ve benden uzak olun, Sadece ticarette sizlerle muhattap olurum. Bana pisliğinizi bulaştırmayın..."

ardından bütçeyi kontrol ediyor, bir bakıyor ki en büyük harcama orduya gidiyor. orduyu kaldırıyor, orduya harcanan paraları eğitim ve sağlık için kullanmaya başlıyor.

bu icraatı ile 1987 yılı nobel barış ödülünü alıyor.

Daha sonra iki adam parti kuruyor ve diyorlar ki “arkadaşlar bizim parti tüzüğümüz mutluluk üzerine kurulu. Onun için partimizin adı da Mutluluk Partisi...Mutluluk, para da, kariyerde değildir. Ne kadar çok doğa ile içice olur, birbirimize dürüst olursak ve kötü huylarımızı yontarsak, o kadar çok mutlu oluruz...” dediler.

Seçildiler ve başa geldiler. Biri Başbakan ötekisi de Milli Eğitim Bakanı oldu.

Mutlu olmak için ne yaptılar?

-Ülkede 1300 km sahil olduğu halde, turizm gelişsin ayağı altında asla betonlaştırmadılar.

-Okullarda derslerin çoğu doğada yapılmaya başlandı. Çocuklar matematiği ağaç, çiçek, sayarak öğrendiler...

-ilkokuldan mezun olabilme şartı olarak 5 sene boyunca her öğrencinin 25 ağaç dikmesini kota olarak koydular.

-Televizyon ve Basın, Halkı aydınlatmak için kullanılmaya başlandı.

-ülkenin tüm aydınları vatandaşlara ücretsiz seminerler vermeye başladılar.

bugün eğitimde 1 numara dediğimiz finlandiya eğitim bakanı sık sık kosta rika'yı ziyaret ederek bu ülkenin eğitim sistemini model almıştır.

neyse,
Orduyu lağv ettikten sonra oradan gelen para ile 5 harika üniversite kurup, bilim insanları yetiştirdiler.
görsel

Ülkede doğusu başka bir dil, batı başka, kuzey başka dil konuşuyor. Üniversite mezunu her genç ise çok iyi derecede ingilizce konuşuyor.

ülkede Kimse kimsenin dilinin kaba ya da üstün olduğu ile uğraşmıyor.

Ülkenin %30`u korunmuş doğa. Kesinlikle ağaç kesmek, gecekondu, otel, avm yapmak yasak.

Evlenmek mi istiyorsunuz, 6 haftalık kursa gitmek zorundasınız. Geçemediniz mi, evlenemezsiniz, bir daha kursa gideceksiniz...

Anne-Baba mı olmak istiyorsunuz, kursa gideceksiniz. Doğacak çocuğu sadece içgüdüleriniz ile değil, bilinçli eğitmek için bu kurslara gitmeniz şart. öyle ben çocuk yapayım allah rızkını verir mantığı çoktan terk edilmiş.

Televizyonda, doğa bilinci, nasıl mutlu olunur gibi programlar bol bol var.
Toplumun enerjisini düşürecek, moralini bozacak, kaderciliğe ve umutsuzluğa sürükleyecek hiçbir programı kabul etmiyorlar.

O kadar küçük bir ülke ki, dünyanın sadece binde 3`ü.

Ama doğa ve canlı çeşitliliğinde kara parçası çok büyük olan ülkelerden çok daha önde.
Dünyadaki bütün canlı çeşitliliğinin yüzde 6`sı bu ülkede. 850 kuş çeşidi, 1200 çeşit orkide, 600 çeşit kelebek gibi...
görsel

netice olarak şu anki kosta rika cumhuriyetinde durum;

1)Halkın geliri,
Avrupa halkının gelirinin dörtte biri olmasına rağmen, hatta Amerikalıların gelirinin de öyle, her yıl yapılan, Dünyanın en mutlu ülkesi sıralamasında, son on yıldır ya birinci ya da ikinci sırada.

2) Kişi başı ortalama yaşam süreleri 79,2 yıl ile çoğu gelişmiş ülkeyi geride bırakıyor.

3) Ordu yok, kavga yok, silah yok.
Dolayısıyla emperyalist güçlerin kışkırtması yok.

4)Kimsenin işine karışmıyorlar.
Çocuk pornosu seyrederim, tecavüz ederim derseniz, sakın bu ülkeye gitmeyin. Kanunlarda iyi hal indirim yok, ümüğünüzü sıkıyorlar.

5)Bütün halk adalete sonsuz güveniyor. Kanunlar harfiyen uygulanıyor.

6)Basın özgürlüğünde 2017'de 180 ülke arasinda 6. ci sırada yer aldı.

7) Dünyanın ikinci muz üreticisi, ananas, kahve de ekonomide ciddi yer tutuyor.
O beş üniversiteden mezun gençlerin ekonomiye dijital ürünler satarak ve tasarlayarak katkısı da tam tamına ekonominin %24`ü. Hem el emeği hem de akıllarıyla ihracat yapacak kadar becerikliler.

8)topraklarından petrol fışkırmıyor.
Yeraltı kaynakları ile ilgili enerjileri yok. Onlarda, yenilebilinir enerji kullanıyorlar. Rüzgar, Güneş, Su enerjisi bütün enerji ihtiyaclarının yüzde yüzünü karşılıyor.

2021`de bağımsızlıklarının 200'üncü yılını kutlayacak olan kosta rikalıların muhteşem bir hedefleri var; Karayolunda fosil yakıtlı araçları tamamen bitirmek...

yaparlar mı? tabi ki yaparlar.

Komşuları Nikaragua ve Panama hala iç işlerinde birbirini yiyen halklar.
"‘Ya biz aptal mıyız?’" sorusunu henüz kendilerine soramamışlar.

"Orta Amerikanın isviçresi" diye anılan bu ülke aslında isviçre`den çok daha üstün.
Çünkü isviçre, pis işler, rüşvet, kara para aklama ülkesi olarak, kötülerin sığınağı olarak kullanılıyor.

Oysa ki KOSTA RiKA, “ Yurtta Sulh Cihanda Sulh” ilkesi ile kuşların, kelebeklerin, çiçeklerin sığındığı bir ülke.

Kimbilir belki birgün, bizde "Biz manyak mıyız?" sorusunu sorar ve bu şekilde başarırız !!!
ama çok zor şimdilik...