bugün

telif hakkı

Yazarlar açısından Çok fazla gelişmiş bir hak olduğunu düşünmüyorum. Şöyle ki; Bir müzisyen eserinin kaydı çalındıkça telif alabiliyor. Bir ressam, tablosu el değiştirdiğinde ( yeniden satıldığında) telif alabiliyor. Ancak bir yazar kitabı ticarete konu olduğunda (2. el satışlardan) telif alamıyor. Baskısı olmayan bir kitap yüzlerce belki binlerce liraya satılıyor. Ancak yazarın cebine 5 kuruş girmiyor. ikinci el kitap ticareti yapanlardan (sahaflardan) vergi bile toplanıyor. Bu şüphesiz büyük bir adaletsizlik.

Peki ne yapılabilir?

*ikinci el kitap ticareti yapanlara (sahaflara) sattıkları kitapların listesini yapmaları (zaten yapıyorlardır) ve bu listeler üzerinden telif alınması ve telif dağıtımı yapılması gerekir.

*Belki yayınevleri sattıkları kitapları geri alıp, yeniden satarak yazarların 2. el telifini de verebilirler.

*internetteki ikinci el kitap fiyatlarına, yazarın telif hakkı yüzdesi otomatik olarak eklenebilir.

*Ya da bu telif gönüllülük üzerinden de toplanabilir. Mesela ben ikinci el bir kitap edinmişimdir. Çok beğenmişimdir. Yazarın emeğinin karşılığını vermek istiyorum. Bir meslek örgütü ya da yayınevleri bu telifi toplayabilir. Ya da yazar 2. el telifinden feragat da edebilir.

Tabi Türkiye'de bu sorunun çözülmemesinin sebebi yazarların bir birlik oluşturamaması. Belki ileride bu işin kanuni çözüm yolu bulunabilir. Ancak önce bunu birilerinin dert edinmesi lazım.