dolar neden yükselir etkisi ne olur

-- alıntı --

1- Cari açık 50 milyar doları aştı
Türkiye ekonomisinin 2017 yılında yaşadığı görece yüksek büyümenin ithalata dayalı olması ülkedeki döviz açığını yükseltti. Türkiye istatistik Kurumu tarafından en son açıklanan Ocak 2018 verilerine göre ocak ayında dış ticaret açığı yüzde 108 artarak 9 milyar doları aştı. ihracatın ithalatı karşılama oranı 2017 yılı ocak ayında yüzde 72,1 iken, 2018 yılı ocak ayında yüzde 57,9’a düştü. Dış ticaret açığı büyüdükçe cari açık da büyüdü. Ocak 2018 itibariyle 12 aylık cari açık 51.6 milyar dolarla, psikolojik sınır olarak kabul edilen 50 milyar doları aştı. Açığın finansmanı konusunda belirsizlikler arttı.

2- Enflasyon düşmedi, yabancı kaçtı
Ekonomideki yapısal sorunları ‘büyüyoruz’ söylemiyle aşmak için çarkları borçla hızlandırmaya çalışan hükümet, sorunlara yeni sorunlar ekledi. Fiyatlar hızla yükseldi. Tüketici fiyatları enflasyonu yüzde 10’un üzerine çıktı. Üretici fiyatlarında 12 aylık ortalamalara göre yıllık artış yüzde 15’i geçti. Enflasyonun üzerinde faiz vererek dış yatırımcı çekildi. Buna karşın tahvil alan yabancılar, süreç içerisinde enflasyonun düşmeyeceğini anlayıp ülkeden kaçmaya başladı.

3- OHAL’li Türkiye’ye güven düşük
15 Temmuz Darbe Girişimi’nin ardından OHAL ilan eden iktidar, ülkeyi baskı ve zor kullanmadan yönetemez hale geldi. Toplamda 6 kez uzatılan OHAL’le birlikte çıkarılan KHK’ler, devlet kurumlarında aşınmaya yol açtı. Hukuksuz uygulamalar ‘hür teşebbüsleri’ tedirgin etti. Ülke, faizleri yükseltmeden borç bulamaz hale geldi. Piyasa, doların ateşinin düşmesi için sürekli faiz artışları bekler hale geldi.

4- Yabancılar not kırmaya devam ediyor
Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik kriz ortamı istatistiklere de net biçimde yansıyınca uluslararası kuruluşlar harekete geçti. Dünyanın önde gelen 3 kredi derecelendirme kuruluşu da Türkiye’nin notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına çekti. En son mart ayı başında kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin yatırım yapılabilir seviyenin altında olan notunu daha da aşağı çekti. Not indiriminin gerekçesi, “kurumların direncindeki süregelen kayıp ve dış şok riskinin yüksek borç ve siyasi riskler nedeniyle artması” olarak belirtildi.

5- Fed’in faiz silahı lirayı vuruyor
ABD Merkez Bankası Fed’in faizleri artırma politikasını ara vermeden sürdürmesi, liranın her geçen gün daha da değer kaybetmesine yol açtı. Faizlerin artmasıyla tüm dünyadan ABD’ye akan dolarlar, en çok ekonomisini dışa bağımlı hale getiren ülkelerin darboğaza girmesine yol açtı. Fed’in 2018 yılında 3 faiz artıracağına dönük tahminler, ABD’de enflasyonun artış trendine girmesiyle yönünü 4 faiz artışına çevirdi. Fed’in yarın akşamki toplantısının sonucunda faiz artıracağına kesin gözüyle bakılıyor. Ayrıca, toplantı notlarında 2018 yılında 4 faiz artışına dönük sinyallerin güçlenmesi, liradaki değer kayıplarını derinleştirebilir.

--- alıntı ---