sohbet türünün özellikleri

tanım: makalenin bir konuşma havası biçiminde daha senli benli olarak yazılan tarzına sohbet denir.
özellikleri:
makaleye benzer.
gazete ve dergi yazılarıdır.
yazar, okuyucuyla konuşur gibi senli benlidir.
günlük olaylar başta olmak üzere her konuda yazılabilir.
samimiyet esastır.
yazarın kişisel düşünceleri ağırlıklıdır.
kısa fıkralar, anılar, deyim ve atasözleri, nükteli sözler yazarın duygu ve düşüncelerini desteklemek için kullanılır.
zaman zaman soru cümleleri yazıya sohbet havası katar.
makaleye çok benzeyen sohbet, iki özelliğiyle makaleden ayrılır.
birinci fark: sıcak, samimi, sohbet havasının olması.
ikinci fark: ele alınan konunun ispatlanmak zorunda olmaması.
özneldir.

yazar ve eser:
ahmet rasim - ramazan sohbetleri.
suut kemal yetkin - edebiyat söyleşileri.
şevket rado - eşref saati.
melih cevdet anday - dilimiz üzerine söyleşiler.
nurullah ataç - karalama defteri.
cenap şahabettin, refik halit karay, hasan ali yücel, atilla ilhan.. gibi yazarlarımız sohbet türünde eserler vermişlerdir.

Bir yazarın günlük olaylar arasından seçtiği bir konuyla ilgili kendine özgü görüş ve düşüncelerini fazla derinleştirmeden karşısındakilerle konuşuyormuşçasına anlattığı yazı türüne sohbet (söyleşi) denir.
*
Sohbet yazılarına eskiden muhasebe denirdi. Çoğunlukla, günlük konuların işlendiği sohbet yazılarında senli benli bir anlatım yolu seçilir. Yazar deyimlerden, atasözlerinden, hatıralardan, halk fıkralarından, nüktelerden, özlü sözlerden çokça yararlanır.
*
Sohbet türü yazılarda herkesi ilgilendiren konular seçilir. Cümleler, konuşma üslubundadır ve genellikle devriktir. Yazar karşısında biri varmış gibi sorular sorar, cevaplar verir, düşüncelerini günlük konuşma dili içtenliği içerisinde açıklar.
*
Sohbetlerde konu uzatılmaz, fazla ayrıntıya girilmez, sadece konuya dikkat çekilir, anlatılanlar kanıtlanmaya çalışılmaz, anlatılanlara inanılması için bir gayret ortaya konmaz. Amaç, okuyucuyu konu üzerinde düşünmeye davet etmektir.

Sohbet - Deneme Farkı

1-Sohbette yazarın okuyucuyla konuşuyormuş gibi bir anlatımı vardır. Denemede ise yazarın kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi bir anlatımı vardır.

2-Sohbette nüktelerden, halk söyleyişlerinden, fıkralardan yararlanılır. Sohbette kısa ve yüzeysel bir anlatım vardır.

3-Sohbetin dili ve anlatımı yalındır.Denemede ise daha ciddi bir dil kullanılır.

4-sohbette Amaç, yazarın okuyucuyu kendi düşüncesine çekmesi veya kendi düşüncesi doğrultusunda düşünmesini sağlamasıdır. Denemede ise derinlemesine bir anlatım vardır ve okuyucuyu etkilemek, yönlendirmek gibi bir amaç güdülmez.



Türk Edebiyatında Sohbet

Türk edebiyatında Ahmet Rasim, Şevket Rado, Nurullah Ataç, Falih Rıfkı Atay, Suut Kemal Yetkin, Ferit Kam, Mehmet Çınarlı sohbet türüne özel bir önem vermiştir.