bugün

akp dönemine ait bir işletme modeli.

yap işlet devret modelinin yandan yemişi.

sistem şu şekilde çalışıyor.

-devlet(daha doğrusu hükümet) yapılacak yollar, köprüler, tüneller, havalimanları, limanlar, tren garları ve benzer projeler için vatansever(!) şirketlerle anlaşıyor.

-bu vatansever(!) şirketler, devlet bankalarından aldıkları ballı kaymaklı krediler ile üstlendikleri projeleri hızlıca bitiriyorlar.

-daha sonra bitirdikleri bu projelerde 20 yıl, 30 yıl gibi sürelerle işletmeci oluyorlar.

-tabi devlet bunlarla sözleşme imzalarken işletmeci olacakları süre içinde bazı garantiler veriyor bu şirketlere.

örneğin, günde 5000 araç geçen osmangazi köprüsü için günlük 40 bin araç garantisi veriliyor.

ya da yılda maksimum 90 bin yolcunun geldiği kütahya zafer havalimanı için yıllık 850 bin yolcu garantisi veriyor.

-sonra işletmeci şirketlere yıl sonunda taahhüt edilen garanti ödeme nakit olarak yapılıyor.

bu "yapma işleteme tazminat öde" modeli halk tarafından öyle seviliyor ki, bu model ile övünen, yol yaptık, köprü yaptık diyen liderler halk tarafından bağrına basılıyor.
geçmediği köprüye, uçmadığı havalimanına, girmediği tünele para ödeyen halk, bu eserlerle gurur duyuyor.
o parasını ödeyip kullanamadığı eserlerin garanti paralarını ödemek için boğazından kesiliyor, evinde kullandığı elektriğe, doğalgaza zam yapılıyor, arabasına dünyanın en pahalı yakıtını koyuyor yine de gıkını çıkarmıyor.

hatta sigaraya zam geldiği için tütün sarıp içiyor, içki fiyatları artınca da evde bira yapıyor. yine de ses etmiyor.

ama devlet bunlara bile kafayı takıyor.

sigara mı içeceksin?
tütün sarıp içeceksen ondan da vergi alırım diyor.

bira mı içeceksin?
o zaman efes iç, evde bira yapıp beni zarara uğratma diyor...

bu işletme modeli böyle çalışıyor...

köprülere, tünellere, otoyollara, havalimanlarına yolcu ve araç geçiş garantisi için yılda ödenen para yaklaşık 3.5 milyar lira.
ama devlet bundan dolayı değil, evde bira yapan vatandaş tarafından(!) zarara uğratılıyor.

hayırlı modeller...
bir de ver mehteri modeli var.
cari açığın % 70'ini bu ibnelerin patlak projeleri olusturuyor.
Ülkenin en büyük ekonomik sorunlarından biri olan ekonomik modeldir. Efsane olması gereken bir başlık bence.
o patlak projeler vergi ve zam olarak götümüze girdi giriyor ama yol yabdı.
"Yap-işlet-devret (YiD) modeliyle gerçekleştirilen ulaştırma projelerinde bir yıllık geçişlerin ortalamaları üzerinden hesap yapıldığını, verilen garanti rakamına ulaşılamamışsa aradaki farkın yükleniciye veya görevli şirkete ödendiğini söyleyen Arslan, köprünün fizibilitesinde üçüncü yıla kadar araç geçiş garantisi öngörülmediğine dikkat çekti"

Neymiş efemdim? Bu tip işletlemerde hizmeti gerçekleştiren sektöre 3 yıl geçiş garantisi verilmiyormuş.

Ayrıca köprünün ülkeye kattığı katmadeğeri maaliyetinin on katını aşmış durumda.

Yani bu iş ticaret işi. imf ye domalmaktan bin kat yeğdir.

https://www.google.com.tr...8qlrbyJjWL947_8c&cf=1