bugün

vaskülit damar iltihabi anlamina gelir. vaskülitler birçok hastaligi kapsar. birincil vaskülitin anlami hastaligin baslica hedef organinin kan damarlari olmasidir. vaskülitin adi ve siniflamasi tutulan damarlarin büyüklügü ve tipine göre degisir.
kan damarlari vücudun bagisiklik sistemi hücreleritarafindan isgale ugrar. damarin iç bölümü bas rolü oynar. saglikli kimselerde damarlar normal kan akisina izin verir. eger damar duvari hasar gördüyse ya da iltihaplandiysa, damar içinde olusmaya baslayan kan pihtisi daralma ve tikanmaya yol açar.
damar duvari boyunca yerlesen kan dolasimindaki iltihabi hücreler, daha çok damara olmak üzere etrafindaki dokulara da hasar verirler
nötrofil, eozinofil veya mononükleer hücre infiltrasyonu yoluyla damar duvarı enflamasyonudur. chapel hill konsensus konferansı vaskülit sınıflaması:

1. küçük damar vasküliti

-wegener granülomatozis
-churg-strauss sendromu
-mikroskopik polianjitis
-henoch-schönlein purpura
-esansiyel kriyoglobulinemik vaskülit
-kutanöz lökositoklastik anjitis

2. orta çaplı damar vasküliti

-poliarteritis nodosa
-kawasaki hastalığı

3. büyük damar vasküliti

-dev hücreli (temporal) arterit
-takayasu arteriti

patogenez:

-immün kompleks: dolaşan immün kompleksler, damar duvarında immün depolanmalar, kompleman sistemi
-adezyon molekülleri
-antikorlar: ANCA, antiendotelyal antikorlar
-hücresel immünite: büyük ve orta damar arteritlerinde etkili.
-PMNL, mononükleer hücre.

vasküliti düşündüren klinik bulgular:
-ateş, kilo kaybı, halsizlik.
-cilt: palpable purpura, nodül, livedo retikülaris, iskemik lezyonlar, ürtiker.
-nörolojik bulgular: baş ağrısı, konvülziyon, sss lezyonları, periferik sinir lezyonları (mononöritis multipleks)
-hipertansiyon
-pulmoner: kanama, kavita, nodül, infiltrasyon
-kas iskelet sistemi; artralji, myalji, artrit.

vasküliti düşündüren laboratuar bulguları:
-esh, crp yüksekliği
-lökositoz,anemi
-eozinofili
-antinötrofil sitoplazmik antikorlar
-kriyoglobulinemi
-dolaşan immün kompleksler
-hematüri
(bkz: püskevit)**
(bkz: churg strauss sendromu)
Vaskül damar, -it eki iltihap anlamına gelir.