thermopylai savaşı

sıcak geçitler denilen yerdeki savaş, m.ö. 480 yılında yunan şehir devletleri ittifakının pers ordusunu durdurmaya yönelik bir harekatı olarak gerçekleşmiştir. 200000 kişilik pers ordusunu 7000 askerle durdurabilmek için dar bir boğaz olan bu bölge seçilmiştir.
pers tarafından 10000 ila 30000 kayıp verilen bu savaşta, alanı terketmeyi reddeden 700 Thespialı ve Leonidas önderliğindeki 300 Spartalı (bu 300 kişi bir intihar birliği olarak oluşturulmuş ve hepsi soylarını devam ettirecek oğulları olan askerler arasından seçilmişti) ölüme kadar savaşmışlar ve Atinalılara daha sonra Salamis Savaşı'nda Persleri yenecek olan donanmalarını toplayacak zamanı kazandırmışlardır.

Bölgede bulunan bir anıtın üzerinde şunlar yazar:
"Ey yabancı, git ve Spartalılara söyle,
Burada onların yasalarına sonuna kadar sadık kalmış bizler yatıyoruz."

savaşı anlatan güzel bir kitap için:
(bkz: ateş geçitleri)

rivayete göre cesetleri kaptırmamak için bile ölümüne savaşmıştır spartalılar.

300 spartalı filmine ilham veren savaştır. kitabı olan ateş geçitleri bir solukta okunur. sadece bir savaş değildir. spartalıları diğerlerinden ayıran o ışık okurken gözlerinizi kamaştırır. insanca yazılmış, savaşmanın aslında ne demek olduğunu ve savaşçıların gayelerini anlatan , insanın içinde taşıdığı cevheri tanımanıza, anlamanıza sebep olan kitaptır. savaşın ise her türlüsü kötü. yüzlerce yıl önce yapılan bu savaş hiç değilse günümüzde yapılanlardan daha onurluymuş.