tayfur sökmen

kurtuluş savaşı nda gösterdiği kahramanlıktan dolayı 1938 de atatürk tarafından hatay cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı görevine atanan kişidir.
(bkz: hatay cumhuriyeti)

eski vekil murat sökmenoğlu'nun da babasıdır.

gerçek adı tayfur ata sökmen olan kişi. hatay tıp'a ismi verilen kişidir.

Suriye ve Türkiyenin paylasamadıgı zamanlarda hatay cumhuruyetı dıye anılan cumhurıyetın ilk ve tek cumhurbaşkanıdır kendisi.

hatay cumhuriyeti cumhurbaşkanı ve tbmm milletvekili olan türk devlet adamı (1892-1980).

Tayfur Sökmen 1892 yılında Gaziantep'te doğdu. Hatay Cumhuriyeti'nin ilk ve tek Cumhurbaşkanı. Kırıkhan Rüştiyesi'ni bitirdikten sonra özel eğitim gördü. I. Dünya Savaşı'nda istihbarat görevlerinde çalıştı. iskenderun sancağındaki Fransız işgaline karşı direniş hareketinin örgütlenmesine önayak oldu.

20 Ekim 1921'de TBMM Hükümeti ile Fransa arasında imzalanan Ankara Antlaşmasıyla iskenderun sancağı, Fransız mandası altındaki Suriye'ye özerk bir yönetim birimi olarak bağlandı. Fransız manda yönetimi Arapları ve Hıristiyanları kayıran bir tutum izleyince direniş yeniden başladı. Tayfur Bey, gıyabında ölüm cezasına çarptırılınca Adana'ya kaçtı.

1924-26 arasında Viyana'da kalan Tayfur Bey, Hariciye Vekaleti'nin girişimiyle Fransa'dan iskenderun sancağına giriş izni aldı. Buna karşın baskıya uğradı ve 1927'den sonra Gaziantep, Adana ve istanbul'da yaşamak zorunda kaldı.

1935'te Antalya bağımsız milletvekili seçilerek TBMM'ye girdi. 1936'da Fransa'nın Suriye ve Lübnan'a bağımsızlık vermesi üzerine, Mustafa Kemal (Atatürk) iskenderun sancağını da bağımsızlığa kavuşturmak için girişimlere başladı. Ocak 1937'de iskenderun sancağına, Dışişlerinde Suriye'ye bağlı, ama kendi anayasasıyla yönetilen yarı bir sancak statüsü tanındı. Sancağın adı da Hatay olarak değiştirildi. Aynı yıl Türkiye'nin verdiği nota üzerine Fransa sorunun Milletler Cemiyeti'nde çözülmesini istedi. Uluslararası koşulların da dayatması sonucunda varılan anlaşmayla, Milletler Cemiyeti 19 Mayıs 1937'de Hatay için bir anayasa kabul etti. Uzun süren görüşmelerden sonra, Türk ve Fransızlardan oluşan bir kurulun gözetiminde Hatay Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan etti. Cumhurbaşkanlığına da Tayfur Sökmen'i seçti.

Hatay Cumhuriyeti 29 Haziran 1939'da Millet Meclisi kararıyla Türkiye Cumhuriyetine katıldı. Cumhurbaşkanlığı görevi sona eren Sökmen, 1950'ye değin Antalya, 1950-54'de Hatay milletvekili olarak TBMM'de yer aldı. 1969'da kontenjan senatörü olarak Cumhuriyet Senatosu'na girdi. 1975'te etkin siyasal yaşamdan çekildi. Tayfur Sökmen, 1980 yılında istanbul'da öldü. Sökmen, "Hatay'ın kurtuluşu için Harcanan Çabalar" (1978) adlı kitabında Hatay sorununu ayrıntılarıyla ele almıştır.

(kaynak: kimkimdir sitesinin kendisi hakkındaki genel bilgilerden yaptığı derleme.)
http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=308

cumhurbaşkanlığı görevi hatay'ın anavatana katılmasıyla sona erince yurt hizmetine milletvekili olarak devam etmiş olan değerli şahıs.

hatay'ın kurtuluşu ile ilgili anılarında anlattığına göre, hatay cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığı için atatürk tarafından belirlenen isim olduğu kendisine iletildiğinde önce affını isteyerek reddetmiştir. ancak sonradan atatürk'ün red talebini kabul etmediği yanıtı, kendisinin gelen red dilekçesini başbakan ve dışişleri bakanı ile değerlendirirken yaptığı "konunun aciliyet arzettiği, tayfur bey'in de konuya hakim, namuslu , gayretli, becerikli biri olduğu" (dolayısıyla alternatif isim arayışına girerek macera aranmaması gerektiği) yönündeki (kendisine gayrıresmi olarak aktarılan) yorumuyla birlikte iletilince itirazından vazgeçerek kabul etmek durumunda kalmıştır.

görsel

Hak ettiği değeri malesef görememektedir, ruhu şad olsun.