bugün

Muğla'nın Yatağan ilçesi'nin 6 - 7 km. batısında, Yatağan - Milas karayolu çıkışında 1 kilometre mesafede yer alan Eskihisar köyü ile iç içe bir antik kenttir.

Kent, M.Ö. 3. yüzyıl da kurulmuştur. Bu tarihte Suriye kralı I. Seleukos eşi Stratonike'yi oğlu Antiokhos'a vermiş, Antiokhos da önce üvey annesi sonra eşi olan Stratonike adına Stratonikea kentini kurmuştur.

Antik çağ coğrafyacısı ve gezgini Strabon'a göre kent, çok güzel yapılarla donatılmıştı. Yapılan kazılarda ele geçirilen sikkelerden, Stratonikeia sikkelerinin kentin Rodos'tan bağımsızlığını kazandığı M.Ö. 167'den itibaren basılmaya başlandığı ve Gallienus (253-268) zamanına kadar devam ettiği anlaşılıyor.

Kentin akropol ü güneydeki dağın tepesindedir. Bu tepenin çevresi bir surla çevrilmiştir. Kuzeyinde, yamaç üzerindeki bir teras üzerinde şimdiki karayolunun hemen altındaki, bir yazıtta imparator için yapılmış küçük bir tapınağın kalıntıları göze çarpar.

Bunun aşağısında da büyük bir tiyatro vardır. Burada cavea, merdivenlerle 9 cuneus a bölünmüştür ve tek bir diazoma vardır. Sahne binasının kalıntıları, yapılan kazılarda büyük ölçüde ortaya çıkarılmıştır. Antik kent üzerinde, Yatağan Termik Santralı'nın kullandığı linyit yatakları üzerinde bulunmasından dolayı günümüzde boşaltılmış bulunan Eskihisar köyü bulunmaktadır. Kent surlarla çevrilmiş olup, bugün kent surlarının yalnızca önemsiz uzantıları görülmektedir. Yerleşim alanının kuzeydoğu köşesinde, büyük kesme taşlar ile kireç harçtan örülmüş güçlü bir kalenin yıkıntıları vardır. Yapı, büyük kesme taşlar ile kireçli harçtan örülmüştür. Yapının onarım gördüğü diğer yapılardan alınma yazıtlı taşlar ve sütun gövdelerinden anlaşılmaktadır.

Kentin kuzey kenarındaki ana giriş kapısı büyük bloklardan oluşmaktadır. Geniş ve ince taş duvarcılığı ile örülmüştür. Bu kapının üzerinde kemer olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Kapı iki girişlidir. iki kapı girişi arasında bir nymphaion vardır. Kapıdan sonra sütunlu bir alanın ve yolun varlığı görülmektedir.

Kentin tam ortasında, en çok göze çarpan yapısı, kent meclisinin toplandığı bouleuterion bulunmaktadır. Bouleuterion tiyatro benzeri küçük bir yapıdır. Bu yapının hemen batısındaki tek başına duran kapı bu alanın giriş kapısıdır. Bunun Serapis Tapınağı olduğu ileri sürülmüştür; ancak kazılarda bulunan yazıtlar bu görüşün yanlış olduğunu göstermiştir. Bouleuterionun kuzeye bakan dış duvarında Diocletianus'un fiyat listesi ve bunun uygulanmasına ilişkin giriş kısmı Latince yazılmıştır. Bu yapının alttaki oturma sıraları korunmuştur.

Kentin batısında, Antik Yunan ve Roma'da gençlerin düşünsel ve bedensel yönden eğitildikleri, öğrenim gördükleri, spor etkinliklerinde bulundukları gymnasion denilen yapı bulunmaktadır.

Kente giriş kapısının önündeki kutsal yolun kenarında oda mezarlar yer almaktadır. Giriş kapısından başlayan kutsal yol nekropolden geçmekte ve Lagina'daki Hekate kutsal alanına ulaşmaktadır. Söz konusu nekropol sahası günümüzde kömür ocakları havzası altında kalarak yok olmuştur.
*
bilal söğüt'ün başkanlığında kazı çalışmaları devam eden sit alanı.
kazısında bulunduğum kent. anadolunun en büyük mermer kenti.
arkeolojiden soğutan bir manzarayla karşılaşabileceğiniz antik kenttir.
(bkz: http://www.facebook.com/p...62&type=1&theater)
seleukos kralı antiokhos'un üvey annesi olan ve daha sonra da evlenip karısı olan stratonike adına kurduğu kent.
antik kent yatağan-milas yolunun kenarındadır.
görsel
görsel

kral antiokhos karısı stratonike'nin adına stratonikeia adında iki şehir kurmuştur, bu şehirlerden diğeri manisa'nın kırkağaç ilçesi yakınlarındadır.

stratonikeia kenti farklı çağlarda yerleşim yeri sürekliliğini korumuş.
hititler dönemi, karyalılar dönemi, helenistik dönem, roma ve bizans dönemleri, selçuklular, beylikler ve osmanlı dönemi izlerinin hepsini stratonikeia'da görmek mümkün.
görsel
görsel

kentin içinde bizans döneminden kiliseler ve yapılar bulunuyor, ayrıca köy Meydanı’nda beylikler Dönemi hamamı, Osmanlı Dönemi Camii bulunmakta.
görsel

kent her döneme, her çağa tanıklık yapmış.
görsel

kentin tiyatrosu batıdaki bir yamaçta kurulmuş.
görsel

antik döneme ait en büyük gymnasium da aynı zamanda stratonikeia'dadır.
zira stratonikeia bir gladyatörler şehridir. bu şehir gladyatörlerin pek çok dövüşten sonra hayatta kalmayı başarıp emeklilik yaşadıkları bir kenttir.
görsel

stratonikeia antik kenti büyük bir dini merkezin yerleşkesidir.
kent yakınlarında hem zeus tapınak kutsal alanı, hem de ay tanrıçası hekate'nin kutsal alanının bulunduğu lagina yerleşkesi bulunmaktadır.
(bkz: lagina/#42032016)

lagina kutsal alanı ile stratonikeia kenti arasında 3000 yıllık kutsal yol bulunmuş ve burası unesco dünya geçici kültür mirası listesine dahil edilmiştir.